A primera conchugación en aragonés provién d'a primera conchugación latina tardana (verbos en -ĀRE ) y ye a conchugación mes productiva d'as tres.
A part de verbos que ya yeran d'a primera conchugación latina, bi ha verbos feitos a partir d'o participio de pasau latín. Dende o participio pasau REFUSUS d'o verbo REFUNDERE tenemos en aragonés y atras luengas latinas refusar . Dende o participio pasau FARTUS d'o verbo FARCIRE tenemos fartar [1] .
Tamién bi ha verbos d'orichen chermanico (gotico u francico ), con terminacions -ON u -AN en as luengas d'orichen (espiar , guardar , robar y galopar [1] ), y d'orichen arabe (afalagar ).
Adintro d'a primera conchugación bi ha un conchunto important de verbos freqüentativos acabaus en -iar u -eyar que derivan d'a terminación verbal latina -IDIĀRE , y un atro conchunto important de verbos acabaus en -iar no freqüentativos relacionaus con substantivos acabaus en -io u -ia .
Chenero y numero
Participio
Masculín singlar
Cantau / Cantato
Masculín plural
Cantaus / Cantatos
Femenín singlar
Cantada / Cantata
Femenín plural
Cantadas / Cantatas
Presona
Present d'indicativo
1ª Sing.
Canto
2ª Sing.
Cantas
3ª Sing.
Canta
1ª Plur.
Cantamos
2ª Plur.
Cantatz
3ª Plur.
Cantan
Presona
Pasau imperfecto d'indicativo
1ª Sing.
Cantaba
2ª Sing.
Cantaba s
3ª Sing.
Cantaba
1ª Plr.
Cantába nos
2ª Plur.
Cantába tz
3ª Plur.
Cantaba n
Presona
Pasau perfecto simple
1ª Sing.
Canté
2ª Sing.
Cantés
3ª Sing.
Cantó
1ª Plur.
Cantemos
2ª Plur.
Cantetz
3ª Plur.
Cantoron / Cantón
Presona
Futuro d'indicativo
1ª Sing.
Cantaré
2ª Sing.
Cantarás
3ª Sing.
Cantará
1ª Plur.
Cantaremos
2ª Plur.
Cantaretz
3ª Plur.
Cantarán
Presona
Condicional
1ª Sing.
Cantaría
2ª Sing.
Cantaría
3ª Sing.
Cantaría
1ª Plur.
Cantaríanos
2ª Plur.
Cantaríatz
3ª Plur.
Cantarían
Presona
Pasau perfecto composau d'indicativo
1ª Sing.
He cantau / cantato
2ª Sing.
Has cantau / cantato
3ª Sing.
Ha cantau / cantato
1ª Plur.
Hemos cantau / cantato
2ª Plur.
Hetz cantau / cantato
3ª Plur.
Han cantau / cantato
Presona
Pasau plusquamperfecto d'indicativo
1ª Sing.
Heba cantau / cantato
2ª Sing.
Hebas cantau / cantato
3ª Sing.
Heba cantau / cantato
1ª Plur.
Hébanos cantau / cantato
2ª Plur.
Hébatz cantau / cantato
3ª Plur.
Heban cantau / cantato
Presona
Pasau anterior d'indicativo
1ª Sing.
Habié cantau / cantato
2ª Sing.
Habiés cantau / cantato
3ª Sing.
Habió cantau / cantato
1ª Plur.
Habiemos cantau / cantato
2ª Plur.
Habietz cantau / cantato
3ª Plur.
Habioron cantau / cantato
Presona
Present de subchuntivo
1ª Sing.
Cante
2ª Sing.
Cantes
3ª Sing.
Cante
1ª Plur.
Cantemos
2ª Plur.
Cantetz
3ª Plur.
Canten
Presona
Pasau perfecto de subchuntivo
1ª Sing.
Haiga cantau / cantato
2ª Sing.
Haigas cantau / cantato
3ª Sing.
Haiga cantau / cantato
1ª Plur.
Haigamos cantau / cantato
2ª Plur.
Haigatz cantau / cantato
3ª Plur.
Haigan cantau / cantato
Presona
Pasau plusquamperfecto de subchuntivo
1ª Sing.
Hese cantau / cantato
2ª Sing.
Heses cantau / cantato
3ª Sing.
Hese cantau / cantato
1ª Plur.
Hésenos cantau / cantato
2ª Plur.
Hésetz cantau / cantato
3ª Plur.
Hesen cantau / cantato