1936
| Anyos: 1933 1934 1935 - 1936 - 1937 1938 1939 |
| Decenios: Anyos 1920 - Anyos 1930 - Anyos 1940 |
| Sieglos: Sieglo XIX - Sieglo XX - Sieglo XXI |
Escaicimientos[editar | modificar o codigo]
Aragón[editar | modificar o codigo]
- 14 d'abril - fundación d'o Partido Republicano de Aragón.
- 7 de chunio - en una reunión de militars en As Bardenas, o cheneral Miguel Cabanellas Ferrer, Chefe d'a Rechión Militar de Zaragoza, s'adibe a la conspiración d'o cheneral Emilio Mola Vidal ta preparar un golpe d'estato, que remató en a Guerra Civil espanyola.
- 18 de chulio - con a sublevación de parte d'os militars de l'Exercito espanyol prencipia a Guerra Civil Espanyola, en estar redotada a sublevación en Madrid, Valencia y Barcelona. En Zaragoza, Uesca, Teruel y Chaca os militars prenen as carreras, con bellas luitas. En Balbastro y en a mitad oriental d'Aragón a sulevación ye redotata, perfilando asinas o futuro Frent d'Aragón.
- 19 de chulio - a las 5 d'a maitinada, se declara l'estato de guerra en Zaragoza y a suya guarnición militar se subleva, en a Guerra Civil Espanyola.
- 6 d'octubre - mientres a Guerra Civil Espanyola, un Decreto d'o Gubierno d'a Segunda Republica Espanyola reconoix a existencia d'o Consello Rechional d'Esfensa d'Aragón.
- 15 d'octubre - mientres a Guerra Civil Espanyola, o Consello Rechional d'Esfensa d'Aragón celebra a suya primera asamblea oficial, estando o suyo maximo responsable Joaquín Ascaso, miembro d'a CNT.
- 23 d'aviento - O gubierno d'a Segunda Republica Espanyola legaliza definivament o Consello Rechional d'Esfensa d'Aragón.
Atros países[editar | modificar o codigo]
- 16 de febrero - victoria d'o Frent Popular, liderato por Manuel Azaña, en as Eleccions chenerals d'Espanya de 1936.
- 19 de febrero - dimpués d'a victoria d'o Frente Popular en as eleccions chenerals, Manuel Azaña forma un Gubierno de cuchas en Espanya.
- 17 de chulio - en Espanya, sulevación d'as tropas en Melilla y Protectorau de Marruecos, prencipiando asinas a Guerra Civil espanyola.
- 1 d'agosto - devantadera en Berlín d'os Chuegos Olimpicos d'a XI Olimpiada d'a era muderna.
- 26 de setiembre - a CNT dentra en o Gubierno d'a Generalitat de Catalunya, en a primera participación d'anarquistas en un Gubierno.
- 27 de setiembre - en a Guerra Civil Espanyola, as tropas d'os sulevatos dentran en Toledo.
- 29 de setiembre - en a Guerra Civil Espanyola, os militars sulevatos nombran a o cheneral Francisco Franco como Chefe d'o Estato espanyol.
- 1 d'octubre - en a Guerra Civil Espanyola, plega a Alicant o primer nuclio de voluntarios foranos ta formar as Brigadas Internacionals y esfender a Segunda Republica Espanyola.
- 25 d'octubre - sinnatura d'o Pacto d'o Eixe entre a Italia de Mussolini y o Tercer Reich de Hitler, establindo asinas as Potencias d'o Eixe.
- 3 de noviembre - Franklin Delano Roosevelt, reesleito President d'os Estaus Unius.
- 25 de noviembre - Joachim von Ribbentrop, ministro d'Asuntos Foranos d'o Tercer Reich, y Kintomo Mushakoji, embaixador de l'Imperio d'o Chapón en Berlín, sinyan o Pacto Anti-Komintern en representación d'os suyos respectives países.
- 11 d'aviento - puya a la cadiera reyal o rei Chorche VI d'o Reino Uniu.
Naixencias[editar | modificar o codigo]
Aragón[editar | modificar o codigo]
- 6 d'abril - naixencia en Zaragoza (comarca de Zaragoza) d'o futbolista y entrenador de fútbol aragonés José Luis García Traid (†1990).[1]
Atros países[editar | modificar o codigo]
Chinero[editar | modificar o codigo]
- 28 de chinero - naixencia en Gjirokastër (Reino d'Albania, hue Albania) d'o escritor, novelista y poeta albanés Ismail Kadare.
Febrero[editar | modificar o codigo]
- 11 de febrero - naixencia en Lansing (Michigan) de l'actor estausunidense Burt Reynolds.[2]
- 18 de febrero - naixencia en Chicago (Illinois) d'a escritora y novelista estausunidense Jean M. Auel.
- 23 de febrero - naixencia en Ramallo (provincia de Buenos Aires) de l'actor archentino Federico Luppi.[3]
Marzo[editar | modificar o codigo]
- 10 de marzo - naixencia en Montevideo d'o cantaire, compositor, musico, escritor, poeta y periodista uruguayo Alfredo Zitarrosa (†1989).
- 15 de marzo - naixencia en Barcelona (Barcelonés) d'o debuixant de cómics catalán Francisco Ibáñez.
- 19 de marzo - naixencia en Ostermundigen (cantón de Berna) de l'actriz suiza Ursula Andress.[4]
- 22 de marzo - naixencia en Nairobi (Colonia de Kenya, Imperio Britanico, hue Kenya) d'o cantaire, compositor y musico britanico de musica folk Roger Whittaker.
- 28 de marzo - naixencia en Arequipa d'o escritor y novelista peruano Mario Vargas Llosa.
Abril[editar | modificar o codigo]
- 24 d'abril - naixencia en Londres (Reino Uniu) de l'actriz britanica Jill Ireland (†1990).[5]
- 29 d'abril - naixencia en Bombai (Raj britanico, hue India) d'o director d'orquesta indio de musica clasica Zubin Mehta.
Mayo[editar | modificar o codigo]
- 9 de mayo
- - naixencia en Salford (Lancashire, Anglaterra) de l'actor britanico Albert Finney.[6]
- - naixencia en Birkenhead (Wirral, Merseyside, Anglaterra) de l'actriz y politica britanica Glenda Jackson.[7]
- 27 de mayo - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Louis Gossett, Jr. (†2024).[8]
Chunio[editar | modificar o codigo]
- 17 de chunio - naixencia en Nuneaton (Warwickshire, Anglaterra) d'o director cinematografico britanico Ken Loach.[9]
Chulio[editar | modificar o codigo]
- 11 de chulio - naixencia en Deauville (Calvados, Baixa Normandía) d'o escritor y novelista francés Henri Coulonges.
- 16 de chulio - naixencia en Takasaki (Kantō) d'o politico chaponés Yasuo Fukuda.
- 21 de chulio - naixencia en Olmedo (Valladolit, Castiella y Leyón) d'o historiador y catedratico espanyol Julio Valdeón Baruque.[10]
Agosto[editar | modificar o codigo]
- 18 d'agosto - naixencia en Santa Monica (California) de l'actor, director y productor cinematografico estausunidense Robert Redford.[11]
- 29 d'agosto - naixencia en Coco Solo (Canal de Panamá) d'o politico estausunidense John McCain.
Setiembre[editar | modificar o codigo]
- 27 de setiembre - naixencia en Madrit de l'actor espanyol Sancho Gracia.[12]
- 29 de setiembre - naixencia en Milán (Lombardía) d'o empresario y politico italiano Silvio Berlusconi (†2023).
Octubre[editar | modificar o codigo]
- 3 d'octubre - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o musico y compositor estausunidense Steve Reich.
- 5 d'octubre - naixencia en Praga (Checoslovaquia) d'o escritor, dramaturgo y poeta checo Václav Havel, President d'a Republica Checa en 1993-2003.
- 10 d'octubre - naixencia en Stuttgart (Baden-Wurtemberg) d'o quimico alemán Gerhard Ertl, Premio Nobel de Quimica en 2007.
- 11 d'octubre - naixencia en Santa Cruz de Tenerife (Santa Cruz de Tenerife, Canarias) d'o escritor y periodista espanyol Alberto Vázquez-Figueroa.
- 13 d'octubre - naixencia en Viena d'a escritora austriaca Christine Nöstlinger.
- 23 d'octubre - naixencia en Chicago (Illinois) d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico estausunidense Philip Kaufman.[13]
- 24 d'octubre
- - naixencia en Ponce d'o politico portorriquenyo Rafael Hernández Colón, Gubernador de Puerto Rico.
- - naixencia en Penge (Kent) d'o musico britanico Bill Wyman, miembro de The Rolling Stones.
- 25 d'octubre - naixencia en Londres d'o historiador britanico Martin Gilbert.
- 26 d'octubre - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actriz estausunidense Shelley Morrison.[14]
- 27 d'octubre - naixencia en Sevilla de l'actriz y cantaire andaluza Conchita Bautista.
- 28 d'octubre
- - naixencia en Wilmington (Carolina d'o Norte) d'o cantaire, compositor y musico de musica country estausunidense Charlie Daniels.
- - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o director de orquesta y compositor estausunidense Carl Davis.
Noviembre[editar | modificar o codigo]
- 6 de noviembre - naixencia en Metz (Mosela, Lorena, Francia) de l'actor y productor cinematografico francés Jacques Charrier.[15]
Aviento[editar | modificar o codigo]
- 17 d'aviento - naixencia en Buenos Aires d'o cardenal chesuita archentino Jorge Mario Bergoglio, esleyiu nuevo papa d'a Ilesia Catolica con o nombre de Francisco.[16]
- 30 d'aviento - naixencia en Lima (Perú) de l'arquitecto francés Henri Ciriani.
Defuncions[editar | modificar o codigo]
Aragón[editar | modificar o codigo]
- 18 d'abril - muere en Zaragoza (Zaragoza) l'advogato, periodista y politico aragonés d'ideolochía republicana Agustín Pérez-Lizano García (n.1871).[17]
- 6 d'agosto - muere afusilato en Uesca (Plana de Uesca) o pintor y escultor anarquista aragonés Ramón Acín Aquilué (n.1888).
- 11 d'agosto - muere asasinato por os golpistas en Zaragoza (comarca de Zaragoza) o medico, y politico aragonés Manuel Pérez-Lizano y Pérez, albandonando-se o suyo cuerpo a o canto d'a Canal Imperial d'Aragón (n.1897).[18]
- 7 de setiembre - muere afusilada per as tropas franquistas debant d'os paretons d'o fosal de Fuent de Xalón (Campo de Borcha) a periodista, poeta y politica aragonesa María Domínguez Remón (n.1882).
Atros países[editar | modificar o codigo]
Chinero[editar | modificar o codigo]
- 5 de chinero - muere en Santiago de Compostela (A Coruña, Galicia) o escritor y poeta gallego Ramón María del Valle-Inclán.
- 18 de chinero - muere en Londres (Reino Uniu) o escritor, poeta y periodista britanico Rudyard Kipling, Premio Nobel de Literatura en 1907 (n.1865).
Chunio[editar | modificar o codigo]
- 14 de chunio - muere en Beaconsfield (Buckinghamshire) o escritor, periodista y novelista britanico G. K. Chesterton (n.1874).
- 18 de chunio - muere en Moscú (Unión Sovietica) o escritor, dramaturgo y novelista ruso Maxim Gorki (n.1868).
Chulio[editar | modificar o codigo]
- 5 de chulio - muere en Matanzas (Provincia de Matanzas) o poeta cubano Bonifacio Byrne (n.1861).
- 10 de chulio - muere o politico noruego Abraham Berge.
- 20 de chulio - muere en Estoril (Portugal) o militar espanyol José Sanjurjo (n.1872).
- 20 de chulio - muere en Barcelona (Catalunya) l'anarquista aragonés Francisco Ascaso (n.1901).
Agosto[editar | modificar o codigo]
- 11 d'agosto - muere asasinato por militants de Falange Española chunto con atras dos personas en a carretera enta Carmona, en Sevilla (provincia de Sevilla, Andalucía), o churista y politico andaluz Blas Infante, Pai d'a Patria andaluza (n.1865).
- 15 d'agosto - muere en Roma (Reino d'Italia) l'escritora sarda Grazia Deledda, Premio Nobel de Literatura en 1926 (n.1865).
Octubre[editar | modificar o codigo]
- 4 d'octubre - muere en Dübendorf (Cantón de Zúrich) o lingüista suizo Wilhelm Meyer-Lübke (n.1861).
- 19 d'octubre - muere o escritor chinés Lu Xun (n.1881).
- 29 d'octubre - muere asasinato en Madrit o escritor y politico espanyol militant de Renovación Española Ramiro de Maeztu (n.1875).
- 30 d'octubre - muere en Chicago (Illinois) o escultor estausunidense Lorado Taft (n.1860).
Noviembre[editar | modificar o codigo]
- 20 de noviembre - muere en Madrit en luita contra os militars sublevatos l'anarquista espanyol Buenaventura Durruti (n.1896).
Aviento[editar | modificar o codigo]
- 10 d'aviento - muere en Roma (Reino d'Italia) o escritor, novelista, dramaturgo y poeta siciliano Luigi Pirandello, Premio Nobel de Literatura (n.1867).
- 31 d'aviento - muere en Salamanca (hue Castiella y Leyón) o escritor y filosofo espanyol Miguel de Unamuno.
Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]
Referencias[editar | modificar o codigo]
- ↑ (es) José Luis García Traid en a Gran Enciclopedia Aragonesa.
- ↑ (en) Burt Reynolds en IMDb.
- ↑ (en) Federico Luppi en IMDb.
- ↑ (en) Ursula Andress en IMDb.
- ↑ (en) Jill Ireland en IMDb.
- ↑ (en) Albert Finney en IMDb.
- ↑ (en) Glenda Jackson en IMDb.
- ↑ (en) Louis Gossett, Jr. en IMDb.
- ↑ (en) Ken Loach en IMDb.
- ↑ (es) Noticia d'a muerte de Julio Valdeón Baruque en o diario Público.
- ↑ (en) Robert Redford en IMDb.
- ↑ (en) Sancho Gracia en IMDb.
- ↑ (en) Philip Kaufman en IMDb.
- ↑ (en) Shelley Morrison en IMDb.
- ↑ (en) Jacques Charrier en IMDb.
- ↑ (an) Francisco I, o primer papa chesuita, en o diario Arredol.
- ↑ (es) Agustín Pérez-Lizano y García en a Gran Enciclopedia Aragonesa.
- ↑ (es) Miguel Manuel Pérez-Lizano y Pérez en a Gran Enciclopedia Aragonesa.