Viena

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Viena
Wien
Wean
Ciudat estatutaria y estau d'Austria
Escudo de  Viena
Bandera Escudo

Mapa de situación en Austria
Entidat
 • Estau
Ciudat estatutaria y estau
Austria
Capital Viena
Idioma oficial
 • Atros idiomas
Alemán
Austro-bavaro
Superficie
 • Total

414.78 km²
Gubierno
 • Alcalde

Michael Häupl
Población
 • Total (2015)
 • Densidat

1 794 770 hab.
4.280 hab/km²
‎Chentilicio Vienés/a[1]
ISO 3166-2 AT-9
Pachina web oficial

Viena (en alemán Wien; en eslovaco Viedeň; en checo Vídeň; en croata y en serbio Beč; en hongaro Bécs; en esloveno Dunaj; en austro-bavaro Wean) ye una ciudat y estato austriaco. Ye capital d'o país y ye rodiata de tot por o estato d'a Baixa Austria.

A suya población ye d'1.631.082 habitants en una superficie de 414,90 km², con una densidat de población de 3.931 hab/km². Ye asinas a ciudat d'o país con mas habitants. Fa parte d'a Organización d'as Ciudaz d'o Patrimonio d'a Humanidat.

Ye seu de diverses companyías y institucions internacionals, entre atras a OSCE, a OPEP y cuantas achencias d'as Nacions Unidas, asinas como l'Achencia Internacional d'a Enerchía Atomica. Cada anyo, l'1 de chinero se i celebra o Concierto d'Anyo Nuevo de Viena.

A ciudat tien una gran historia, ya que ye una d'as capitals mas antigas d'Europa, cosa que explica o suyo important patrimonio artistico. Mientres o sieglo XIX estió una d'as grans capitals musicals d'o mundo y en primerías d'o sieglo XX meca d'a filosofía y o debate politico d'occident, asinas como un d'os prencipals centros culturals mundials. En 2001, o centro d'a ciudat fue designato por a UNESCO Patrimonio d'a Humanitat.[2]

Amás d'estar considerata como a Ciudat d'a Musica,[3] por o suyo rico legato musical, Viena tamién ye conoixita como "A Ciudat d'os Suenios", ya que estió o puesto a on vivió Sigmund Freud,[4] neurologo considerato o pai d'o psicoanalís y a interpretación d'os suenios.

Os orichens d'a ciudat se troban en os primers asentamientos de celtas y romanos que se transformoron en una ciudat medieval y barroca, convertindo-se en a capital de l'Imperio Austrohongaro. Ye bien conoixita por interpretar un papel esencial como centro de musica líder en Europa, a partir d'a gran epoca d'o clasicismo vienés a traviés d'a primera parti d'o sieglo XIX. O centro historico de Viena, ye rico en conchuntos arquitectonicos, encluyendo castiellos barrocs y chardins, asinas como a Ringstrasse de zaguerías d'o sieglo XIX plena de grans edificios, monumentos y parques.[5]

Diferents estudios situgan a ciudat de Viena como una d'as ciudaz con millor calidat de vida d'o mundo: En un estudio de 2005 en 127 ciudaz d'o mundo, The Economist Intelligence Unit la clasificó en primer puesto (empatata con Vancouver, Canadá) y en a enquesta de 2011 sobre 140 ciudaz Viena ocupó o segundo puesto, por dezaga de Melbourne).[6][7][8] Mientres tres anyos consecutivos (2009-2011), a consultoría de recursos humans Mercer, la situga en o primer puesto en a suya enquesta anyal sobre a "calidat de vida" feita en centenars de ciudaz arredol d'o mundo.[9][10][11]

Cada anyo dende 2005, Viena ha estato o destín numero un a ran mundial de congresos y convencions internacionals.[12] A ciudat atraye cuasi cinco millons de turistas cada anyo.[13]

Viena.

Esporte[editar | modificar o codigo]

Exterior d'o Wiener Stadthalle.

Os dos clubs mas representativos d'a ciudat son clubs de fútbol, o Rapid de Viena y o FK Austria Viena, que participan en a Bundesliga d'Austria, y que internacionalment han participau en as grans competicones europeas, toz dos chugan lo clasico de Viena. Tamién cal destacar o BasketClubs Vienna que chuga en a Österreichische Basketball Bundesliga (OBB) y que ha aconseguiu ganar una vegada. Hi habió atros clubs de baloncesto importants en Viena como o EK Engelmann que gano 9 vegatas a OBB pero ya desapareixió. O Wiener AC ye un club poliesportivo que tamién aconsiguió ganar tamién una OBB en a suya primera edición y tiene seccions d'atros esportes entre as que a suya sección mas exitosa ye a de hockey sobre chelo.

O esportista mas famoso ye o futbolista Matthias Sindelar que desafió a los nazis, celebró burlonamente una gol contra alemania y se negó a incorporar-se a la selección de l'Alemanya nazi de futbol por o que ye considerau un heroi en a suya ciudat y o suyo país. Un día amaneixió enverenau chunto a la suya muller y a suya muerte no fue nunca ni esclarida ni investigada.

Instalacions esportivas[editar | modificar o codigo]

Entre as instalacions esportivas destaca o Ernst-Happel-Stadion, dedicau prencipalment ta partius de fútbol internacionals y prebas d'atletismo. Tamién cal destacar o Wiener Stadthalle o mayor poliesportivo cubierto d'a ciudat con capacidat ta 16.000 espectadors.

Competicions esportivas[editar | modificar o codigo]

A ciudat ye siede de muitos escayecimientos esportivos diferents incluyindo o Vienna City Marathon, o cual atraye mas de 10,000 participants cada anyo y normalment se fa en mayo.

En 2005 Austria organizó o Campionato d'o Mundo d'hockey sobre chelo y a final se chugó en Viena. Tamién fue una d'as siedes d'a Eurocopa de fútbol de 2008, chugando-se a final.

Galería d'imachens[editar | modificar o codigo]

Personalidaz naixidas de Viena[editar | modificar o codigo]

Categoría principal: Naixius de Viena.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]


Estaus d'Austria

Alta Austria Baixa Austria Burgenland Carintia Estiria Salzburgo Tirol Viena Vorarlberg