Ir al contenido

Aragonés centro-occidental

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Aragonés centro-occidental

Parlas centro-occidentals de l'aragonés
Localización cheografica
Estau {{{estau}}}
País Aragón
Rechión {{{rechión}}}
Parlau en Val de Tena, Sobrepuerto, Tierra de Biescas, Vallibasa, Sarrablo y Val d'Acumuer
Lugars principals
Estatus
Atras denominacions {{{atras denominacions}}}
Charradors
Oficial en {{{oficial}}}
Reconoixiu en {{{reconoixiu}}}
Regulau por {{{regulau}}}
Vitalidat Baixa
Literatura
Escritors principals
Rasgos dialectals (Nor)Centrals, de transición ta's occidentals
Clasificación lingüistica
Indoeuropea
ISO 639-1 {{{iso1}}}
ISO 639-2 {{{iso2}}}
ISO 639-3 {{{iso3}}}
SIL {{{sil}}}

L'aragonés centro-occidental ye l'aragonés que se charra entre a cuenca alta d'o río Galligo, dende a Val de Tena dica o Sarrablo y dende Vallibasa y Sobrepuerto dica a Val d'Acumuer. Presenta as caracteristicas foneticas de l'aragonés central y lexico común con l'aragonés occidental.

D'alcuerdo con l'aragonés central presenta una menor resistencia a la sonorización d'as oclusivas xordas intervocalicas latinas que l'aragonés cheneral, conservando-se a xorda localment en bella parola en a que l'aragonés cheneral sonoriza. A conservación afecta a lo participio, que ye en -ato, -ito reblando debant d'as formas chenerals en -au, -iu.

O tensín presenta mayor tendencia que atras variants d'aragonés a la sonorización dezaga de liquida, coincidindo con l'aragonés centro-oriental:

A evolución d'a -X-, -SK- y -PS- latina ye en -x-, como en aragonés occidental, a diferencia de l'aragonés oriental y centro-oriental.

Morfolochía

[editar | modificar o codigo]

L'articlo o, os, a, as presenta a variant postvocalica ro, ros, ra, ras coincidindo con part de l'aragonés centro-oriental y d'o Semontano de Balbastro.

Son parlas aragonesas centro-occidentals:

Bibliografía

[editar | modificar o codigo]


Dialectos de l'aragonés
Aragonés occidental | Aragonés central (centro-occidental y centro-oriental) | Aragonés oriental | Aragonés meridional


Variedatz centrals de l'aragonés
Aragonés centro-occidental Aragonés tensino (incluyindo o panticuto) | Aragonés d'a Tierra de Biescas | Aragonés d'a val d'Acumuer | Aragonés sarrablés | Aragonés de Vallibasa | Aragonés de Sobrepuerto
Aragonés centro-oriental Aragonés d'a Ribera de Fiscal | Aragonés d'a valle de Broto y d'a valle de Vio | Aragonés d'a valle de Puértolas | Aragonés d'a valle de Tella | Belsetán | Aragonés de Sierra Ferrera