Luengas iberorromanicas
| Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Luengas iberorromanicas | |
|---|---|
| Atras denominacions: |
|
| Distribución cheografica: |
Orichinalment en a peninsula iberica y sud Francia; actualment en tot o mundo |
| Etnia: | |
| Clasificación lingüistica | |
| Clasificación: | Indoeuropeas
|
| Protoluenga: | Latín betico y latín tarraconense |
| Subdivisions: | (Ibero-orientals) |
| ISO 639-1: | [1] |
| ISO 639-2: | [2] |
| ISO 639-3: | [3] |
| ISO 639-4: | [4] |
| ISO 639-5: | roa |
| Linguasphere: | |
| Glottolog: | sout3183 |
| Mapa de situación | |
Luengas iberorromanicas | |
As luengas iberorromanicas[1] son as que derivan d'o latín parlato en Hispania, (latín betico y latín tarraconense) y se parlan en a Peninsula Iberica u en comunidaz dominatas por chent provinient d'esta peninsula. Son luengas iberorromanicas o galaicoportugués, l'astur-leyonés, o castellano, l'aragonés y o catalán, manimenos en cualques clasificacions o catalán no faría part d'as luengas iberorromanicas y sería galorromanica.
L'aragonés ye iberorromanico en a mayor part d'as clasificacions, pero presenta caracters transicionals con as luengas galorromanicas.
O sistema vocalico d'as luengas iberorromanicas deriva d'o sistema vocalico d'o latín vulgar,[2] que en o caso de l'astur-leyonés, o castellano y l'aragonés se reduce a un sistema de cinco vocals a causa d'a diftongación d'as vocals curtas Ĕ y Ŏ.
O lexico iberorromanico de l'aragonés ye representato por: fayo, huembro, mosta, bruixa, gayata, clamar, farto, monyaco, nino y taixo.
Referencias
[editar | modificar o codigo]- ↑ (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024 (accesible vía web).
- ↑ Heinrich Lausberg Lingüistica romanica. Tomo I fonetica Editorial Gredos. pp209-210
Bibliografía
[editar | modificar o codigo]- Anchel Conte et al. El aragonés: Identidat y problemática de una lengua. Librería General (1982).
- Heinrich Lausberg Lingüistica romanica. Tomo I fonetica Editorial Gredos.
- Rafael Lapesa Historia de la lengua española. Editorial Gredos 1981.