Paisache Protechito d'as Foces de Fago y Biniés
Foces de Fago y Biniés | |
![]() Foz de Biniés | |
Tipo | Paisache Protechito |
Establito | 2010 |
Superficie | 1.440 ha |
Situación | ![]() |
Latitut | |
Lonchitut | |
Paisache Protechito d'as Foces de Fago y Biniés ye un paisache protechito d'Aragón que se troba situato en a comarca d'a Chacetania, en a provincia de Uesca, entre os termins municipals d'Ansó, a Canal de Berdún y Val d'Echo. Ye un espacio protechito dende 2010, estando alavez o espacio protechito mas recient en Aragón.
A suya superficie total ye de 1.440 hectarias que se dividen entre a foz de Fago, formata por o barranco Tartiste, con 1.158 ha y a foz de Biniés, formata por o río Veral, con 1.282 ha.
Cheolochía[editar | editar código]
Cheolochicament l'aria on son as foces forma una unidat morfoestructural d'o flysch, situata a o sud d'as sierras prepirenencas interiors y que baixa dende os 2.000–2.100 m d'altaria en o Perineu dica a Canal de Berdún, a 800–1.000 m. En o Flysch d'esta zona destaca a unidat litostratifrafica dita "Grupo Echo". O paisache, formato por piedra d'arena y sallagons, ye debuixato por tozals y tucas redondiatas.
Os tramos on o río Veral ha esgarrapato o substracto cheolochico formando foces corresponden a tramos que trescruzan os materials duros, solubles y permeables de calsinera, materials que no han permeso de fer-se val mas ampla como a que bi ha en os tramos por on o río trescruza os sallagons. Debito a o proceso de karstificación en muitos puntos l'augua forata a calsinera formando asinas cuevas y foraus como a "Cueva d'o Palomar" y o "Forau d'os Gavachos".
Fauna[editar | editar código]
As especies animals son numerosas en ista zona. Entre as aus se pueden destacar o vueitre común (Gyps fulvus), o trencauesos (Gypaetus barbatus), l'agarraparedes (Tichodroma muraria) u o falcet de tripa blanca (Apus melba), todas ellas especies asociatas a las zonas de cinglos. En as zonas aqüaticas trobamos tamién o torda d'augua (Cinclus cinclus) y a aguanieve amariella (Motacilla cinerea).
Entre os peixes presents en os ríos y barrancos cal destacar siet especies: a truita común (Salmo trutta fario), o barbo común (Barbus graellsii), o barbo culirroyo (Barbus hasii), a madrilla (Chondrostoma toxostoma y Chondrostoma arcasii), a chipa (Phoxinus phoxinus) y l'andrea (Barbatula barbatula).
Entre os amfibios y reptils, destacan a salamanquesa común (Tarentola mauritanica), o furtarropas (Psammodromus algirus), a culebra d'esculapio (Elaphe longissima), o zapo común (Bufo bufo) y a granota común (Rana perezi).
Ye amás una d'as zonas d'Aragón a on encara ye posible de trobar onsos (Ursus arctos), que i pueden plegar dende a part alta d'a val d'Echo.
Flora[editar | editar código]
Por estar una zona de transición entre os climas atlantico y mediterranio son a-saber-las as especies vechetals que se i pueden trobar.
As zonas de menor altaria constituyen un ecosistema mesomediterranio a on se troban os carrascals, con arbustos como os buixos y atras especies como Rhamnus alaternus, Phillyrea media, Pistacia terebinthus, Juniperus oxycedrus, Colutea arborescens y Euphorbia characias.
Os fondons d'as foces constituyen enclaus con microclimas mas fredos a on apareixen eixemplars de carrasca, Phillyrea angustifolia, Lonicera implexa y Ephedra nebrodensis.
Atras especies que se troban en iste entorno son o pin royo (Pinus sylvestris), procedent de repoblacions que se i han feito.
En as riberas d'os ríos y barrancos se puede trobar a Salix eleagnos subsp. Angustifolia y Salix purpurea que d'hibierno dan color a la zona.
Atras feguras de protección[editar | editar código]
- Zona d'Especial Protección ta as Aus (ZEPA).
- Puesto d'Importancia Comunitaria (LIC).
Vinclos externos[editar | editar código]
- (es) Red Natural d'Aragón. Paisache Protechito d'as Foces de Fago y Biniés.
- (es) Paisache Protechito d'as Foces de Fago y Biniés.
Espacios naturals protechitos d'Aragón | ![]() |
---|---|
Cheleras Pirenencas | Foces de Fago y Biniés | Galachos de l'Ebro | Lacuna de Gallocanta | Lacuna de Sarinyena | Lomaza de Belchit | Mayestrato | Moncayo | Naixedero d'o río Pitarc | Ordesa-Comachibosa | Ordesa y As Tres Serols | Organos de Montoro | Pinetas de Rodeno | Pocetz-Maladeta | Saladas de Chiprana | Sant Chuan d'a Penya | Sierra y Foces de Guara | El Val | Vals Occidentals |