Cine negro

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Póster de Raw Deal (1948, Anthony Mann).
Imachen publicitaria de Robert Coburn de Rita Hayworth t'a cinta The Lady from Shanghai (1947, Orson Welles).
Os actors Humphrey Bogart y Lauren Bacall en una escena de To Have and Have Not (1944, Michael Curtiz).
Póster de The Maltese Falcon (1941, John Huston).
Póster de In a Lonely Place (1950, Nicholas Ray).
L'actor Victor Mature en un tráiler de Cry of the City (1948, Robert Siodmak).
Póster de The Third Man (1949, Carol Reed).
Póster Robert Coburn de Gilda (1946, Charles Vidor).
Imachen publicitaria de Robert Coburn de Rita Hayworth t'a cinta Gilda (1946, Charles Vidor).
Os actors Barbara Stanwyck y Fred MacMurray en una escena de Double Indemnity (1944, Billy Wilder).
Os actors Lynn Bari y Vincent Price en una escena de Shock (1946, Alfred L. Werker).
Os actors Lizabeth Scott y Van Heflin en una escena de The Strange Love of Martha Ivers (1946, Lewis Milestone).
Os actors Paul Henreid, Ingrid Bergman, Claude Rains y Humphrey Bogart en una escena de Casablanca (1942, Michael Curtiz).
L'actriz Lauren Bacall en una forografía de 1945, vestida como femme fatale en beluna d'as suyas cintas de cine negro.
Os actors Lee Van Cleef y Dona Drake en una escena de Kansas City Confidential (1952, Phil Karlson).

O cine negro (u film noir, en francés, como gosa emplegar-se en a mayor parte d'o mundo) ye un chenero cinematografico prou difícil de definir y de precisar, pero que ye un termin que gosa emplegar-se a sobén en o suyo sentiu mas restrictivo ta referir-se a cintas d'o cine estausunidense filmadas mas que mas en blanco y negro mientres os anyos 1930, anyos 1940 y anyos 1950 y que gosan presentar una sociedat violenta, corrupta y dominada por bandas de gángsters; os protagonistas d'as cintas gosan estar herois pero muit impregnaus de cinismo, fatalismo y pesimismo. Antiparte, os papels femeninos en as cintas de cine negro son a sobén papels de femme fatale u de victimas, y lo protagonista d'a cinta gosa estar un detective privau, un antigo policía con un pasau turbio. Bels escritors de novela negra, como Dashiell Hammett (con o suyo detective Sam Spade) u Raymond Chandler (con o suyo detective Philip Marlowe) son autors frecuents en os títols de credito d'as cintas como autors d'as novelas en as que se ha basau lo guión adaptau d'a cinta.

En un sentiu mas amplo, ta bel-uns cal incluyir aintro d'o cine negro cintas d'anyos anteriors y posteriors, amanando asinas lo cine negro a lo cine policiaco y especialment a lo cine de gángsters, en fendo-los cuasi sinonimos; ta belatros cal incluyir-ie tamién muitas cintas de cine europeu, mas que mas cintas d'o cine italiano, d'o cine alemán y d'o cine francés; y tamién atros son partidarios d'incluyir-ie cintas de cine en color; entre d'atras, tot ixo con as suyas variants de combinacions.

Cal remarcar que lo cine negro ye radicalment diferent d'o black film,[1] que ye la suya traducción enta l'idioma anglés, pero que no se refiere a lo cine negro en o sentiu que l'emplegamos astí, so que se refiere a un chenero cinematografico muit propio d'o cine estausunidense en lo cual os actors, directors y, a sobén, tamién os productors son de raza negra, estando las cintas dirichidas especificament a lo suyo consumo por personas estausunidenses d'ixa color.

Encara que se cite siempre a lo chenero (si en verdat en ye, un chenero cinematografico, que mesmo ixo cuestionan belos especialistas) como naixiu en Estaus Unius, en bel meyo d'una sociedat convulsionada por as consecuencias d'a Gran Depresión d'os anyos 1930 y por a partecipación d'o país en a Segunda Guerra Mundial, ta la suya consolidación estió imprecindible la colaboración de muitismos actors, directors y guionistas europeus que albandonoron Europa dende primerías d'os anyos 1930 en fuyindo d'o faixismo italiano y d'o nazismo y dimpués en fuyindo d'a Segunda Guerra Mundial; istos exiliaus aportan elementos d'o cine alemán anterior a lo nazismo (lo cine expresionista), d'o cine italiano (o neorrealismo italiano) u d'o cine francés (o realismo poetico) , en destacando lo recurso a una voz en off que relata lo pasau d'o protagonista, como feba lo director Sacha Guitry en a cinta Le Roman d'un tricheur de 1936, u l'emplego de flash-backs.[2]

Difuera de belas cintas clasicas d'o chenero que cualsiquier cinefilo conoixe, lo cine negro ha estau siempre un chenero de serie B, que no s'ha beneficiau mai de grans superproduccions cinematograficas. Fácil que por ixo belas d'as cintas mas perfeccionadas d'o chenero seigan cintas dirichidas por directors y interpretadas por actors poco conoixius u como cintas de segundo nivel en actors conoixius. Puet estar que una d'as mas conoixidas excepcions a ista caracteristica seiga l'actor Humphrey Bogart, qui actuó en cuasi todas las cintas clasicas d'o chenero en interpretando a lo detective Sam Spade, un personache creau por o novelista Raymond Chandler y que Bogart interpretó en The Maltese Falcon de John Huston, a lo detective Philip Marlowe creau por Raymond Chandler y que Bogart interpretó en The Big Sleep de Howard Hawks, u a lo detective Harry 'Steve' Morgan creau por Ernest Hemingway que interpretó en a cinta To Have and Have Not de Howard Hawks.

Orichen d'a expresión cine negro[editar | modificar o codigo]

Como cuasi tot lo que arredola a lo cine negro, mesmo las oríchens d'a expresion film noir son obchecto de discusión. Gosa citar-se a lo critico cinematografico francés d'orichen italiana Nino Frank qui, en un articlo publicau en 1946 en a revista especializada francesa L'Écran Français constataba l'existencia de belas caracteristicas comuns en cuatre cintas d'o cine estausunidense que s'heban enguerau en ixa mesma anyada en Francia y lo rodache d'as cuals s'heba feito entre 1941 y 1944: The Maltese Falcon de John Huston, Double Indemnity de Billy Wilder, Laura d'Otto Preminger y Murder, My Sweet d'Edward Dmytryk;[3] expresión que Jean-Pierre Chartier reculliba bien luego en a revista La Revue du cinéma. Tanimientres, la expresión film noir ya s'heba emplegau en Francia antis d'a Segunda Guerra Mundial ta clamar a un conchunto de cintas d'o cine francés perteneixents a lo movimiento cinematografico francés dito realismo poetico.[4][5] Fácil que Nino Frank emplegase ista expresión en haber-se creyau una Série Noire por Éditions Gallimard en 1945 que reculliba, entre d'atras, muitas d'as novelas policiacas que yeran la base d'os guions adaptaus d'as cintas en cuestión; d'atra man, o 12 de setiembre de 1945 Alexandre Astruc tamién heba feito servir ixa referencia a la novela negra estausunidense en a suya d'a cinta Each Dawn I Die (William Keighley, 1939).[6]

Sindembargo, l'emplego d'a color negra ta identificar publicacions de novelas policiacas u de gángsters yera encara mas antiga, podendo remontar-se dica los anyos 1920, cuan a color negra yera la marca identificativa d'una revista estausunidense, Black Mask, a on se i publicaba literatura policiaca y que amás ye a on Dashiel Hammett bi publicó cuantos d'os suyos primers escritos, en emplegando una prosa ruda y directa y fuyindo de l'arquetipo existent dica l'inte que construyiba lo relato d'o descubrimiento d'o culpable d'un crimen a partir d'as deduccions lochicas d'un policía u investigador.[7] D'atra man, ixa black mask d'o nombre d'a revista yera un homenache directo a los herois d'a literatura popular que feban servir una black mask u antifaz, como Lone Ranger u El Zorro.[8]

En 1955 los criticos franceses Raymond Borde y Étienne Chaumeton publicoron o suyo libro Panorama du film noir américain 1941–1953 en lo que estió la consagración oficial de l'expresión film noir en a literatura cinematografica,[9][10] expresión que contina emplegando-se actualment. Bels autors, como lo critico estausunidense Thom Anderson propugnan la expresión cine griso ta referir-se a cintas situadas en a muga con o cine social u con o cine policiaco, en estar conscients d'a frachilidat d'as mugas d'o chenero.[11]

Tamién se produció una reacción de recluso respecto d'o cine negro, d'una man enta l'emplego d'as palabras y d'atra man en considerar que se tractaba d'un cine de segunda fila, basau no en obras serias so que en obras populars de literatura barata. En Francia los prencipals representants d'ista corrient se reuniban arredol d'a revista Cahiers du cinéma, que sistematicament se negaban a fer servir la expresión y preferiban emplegar cine policiaco.[12] Iste recluso connectaba con o recluso respecto d'o chenero por parte de belos criticos estausunidenses que renegaban d'o chenero por la suya violencia y morbideza.[13] Asinas, en a suya lista d'as millors cintas engueradas en l'anyo 1955, Erich Rohmer no incluye dos destacadas cintas de cine negro engueradas ixe anyo, como son Kiss Me Deadly (Robert Aldrich) y Du rififi chez les hommes (Jules Dassin).[14]

En cualsiquier caso, ye bi heba a-saber-los directors d'arredol d'o mundo que heban recibiu as influyencias d'o chenero, en plasmadondo-lo y fendo-ne lo desembolique en as suyas obras: Carol Reed en o Reino Uniu, Youssef Chahine en Echipto, Akira Kurosawa en Chapón, Federico Fellini, Roberto Rossellini, Luchino Visconti y Michelangelo Antonioni en Italia...[15] Como consecuencia, la expresión film noir prencipió a emplegar-se arredol d'o mundo, plegando asinas en os anyos 1970 en os Estaus Unius, que dica l'inte no la feban servir.[16]

As fuents[editar | modificar o codigo]

Literatura[editar | modificar o codigo]

De siempre los crímens han estau una fuent d'inspiración ta la Literatura, y son a-saber-las las obras literarias construyidas arredol d'un crimen, real u inventau ta la obra literaria ya dende lo mesmo orichen de l'escritura. Pero dende meyaus d'o sieglo XIX, en expandir-se lo mercau literario en haber una payor proporción d'a población capable d'a lectura como consecuencia d'a creixent alfabetización, amaneixió un subchenero literario, o chenero d'o folletín, que consideraba los crímens como producto d'una sociedat sordida y embruteixida, en amostrando-los como consecuencia d'a depravación connectada con a pobreza, la prostitución y los baixos fundos que en yeran lo suyo achent fundamental.

Un d'os primers grans autors en construyir un relato literario arredol d'un crimen en o sentiu moderno policiaco estió Edgar Allan Poe en un relato curto en 1841, The Murders in the Rue Morgue, seguiu por Robert Louis Stevenson con a suya novela de ficción gotica Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde en 1886. Pero escritors anteriors como Fyodor Dostoyevsky con Prestupléniye i nakazániye (Crimen y castigo) en 1866 tamién presentaban a un protagonista atormentau por as consecuencias d'o suyo crimen, y Charles Dickens ya construyó la suya obra The Adventures of Oliver Twist en explicando detalladament lo mundo d'os baixos fundos de Londres en os primers tiempos d'a clamada era vitoriana, u Victor Hugo en Les Misérables ya amostraba ixa vida de garcholas y delincuencia.

O corolario d'iste proceso creativo literario desembocó en l'establimiento d'a figura d'un investigador d'un crimen como personache central y protagonista d'a obra literaria. Iste investigador poderba estar u bien un policía u, a ormino, un detective privau, un oficio que se desembolicaba dende la Revolución industrial y l'aparición d'una clase meya que podeba pagar-se un investigador. Iste investigador descubriba en iste tipo de novelas a l'autor d'o crimen con a suya astucia y la suya intelichencia en aplicando-las en un metodo deductivo basando-se en as pistas que lo delincuent heba dixau en cometer o crimen. Fácil que un d'os detectives mas conoixius seiga Sherlock Holmes, un personache creyau por Arthur Conan Doyle en 1887 en a suya novela A Study in Scarlet y que dimpués continó en toda una serie de novelas; pero tamién podemos mencionar a d'atros detectives profesionals y aficionaus, como Hercule Poirot y Miss Marple, creyaus por Agatha Christie en os anyos 1920 y anyos 1930, u Jules Maigret, personache creyau por Georges Simenon en os anyos 1930.

Pero estió en os zaguers anyos 1920 y primers anyos 1930 que amaneixió un nuevo tipo de detective, que ye chustament lo detective que ye en l'orichen d'o cine negro. Para la suya aparición s'amenistaban belas causas historicas y socials, que s'escaicioron en ixas envueltas.

En rematar a Primera Guerra Mundial en 1918, as sociedaz estausunidense y las sociedaz europeas en cheneral se troboron con ganas de superar as penalidaz que heban padeixiu mientres o conflicto, en buscando diversions y esparcimiento, sin parar masiada cuenta de l'esdevenidero, nomás que d'o present, en lo que se conoix como os barrenaus anyos 1920. Estió un periodo caracterizau por a expansión d'o capitalismo y las inversions en bolsa d'a incipient clase meya en un proceso de creiximiento economico que pareixeba que no remataría pas nunca. Tanimientres, o 24 d'octubre de 1929 s'escaició lo clamau Chueves Negro con una cayida d'a Bolsa de Nueva York que provocó lo crack de 1929 y la clamada Gran Depresión en estendillar-se lo proceso en os países europeus. La cayida en o nivel de vida d'a población estió muit gran, quedando muita chent arruinada, con un greu quebranto de l'orden social. A novela The Grapes of Wrath de John Steinbeck en 1939 (que fue adaptada en o cine en 1940 por John Ford en a suya cinta The Grapes of Wrath) amuestra perfectament o cambeo social produciu, cuan mils d'agricultors estausunidenses perdioron as suyas granchas en no poder tornar a los bancos o capital que istos lis heban amprau ta mercar las suyas fincas, trobando-se en a mas absoluta miseria en perder-lo tot.

Antiparte, mientres os anyos 1920 los sectors mas conservadors d'a sociedat estausunidense logroron la clamada lei seca como reacción contra los barrenaus anyos 1920, que consistiba en la prohibición d'a venda de bebidas alcoholicas en a mayor parte d'o país. Como una parte important d'a sociedat no yera d'alcuerdo, continoron con o suyo consumo d'alcohol, que obteneban fuera d'os conductos legals en una actividat que bien luego quedó baixo lo control d'a Mafia y que lis proporcionó a los mafiosos una gran cantidat de diners, en fomentando asinas lo gangsterismo en o país.

Asinas, d'una man l'empobrecimiento d'a población y d'atra man lo creiximiento d'o gangsterismo tenioron o suyo reflexo en a Literatura estausunidense. Asinas, dende los anyos 1920 prencipioron a publicar-se relatos curtos a on ya se i presentaban as caracteristicas propias d'o chenero, con un heroi convertiu en protagonista en fendo servir la palabra griega agonista en o suyo sentiu mas primichenio como qui luita contra lo destín. Ixe heroi vive arredolau d'a corrupción, d'o gangsterismo, d'a violencia y d'os grupos mas marchinals d'a sociedat y se'n impregna d'éls, estando asinas un auntentico anti-heroi. Son chóvens escritors qui escriben as suyas primeras obras con ista mena de relatos, en destacando Dashiell Hammett (con o suyo detective Sam Spade) u Raymond Chandler (con o suyo detective Philip Marlowe), amás d'o personache de Philo Vance creyau por S. S. Van Dine. Amás de l'atmosfera que embolica los suyos relatos, lo luengache muit descriptivo que fan servir en as suyas obras, cualificau de rudo y directo, las en caracteriza. Y estarán istos relatos los que bien luego farán servir los guionistas y directors de Hollywood ta las suyas cintas. Muitos d'istos autors proveniban d'o mundo d'o periodismo y yeran acostumbraus a ixe luengache directo y descriptivo; amás, ixo dixa las suyas obras como candidatas perfectas ta lo mundo d'o cine sonoro que naixeba en ixas primeras anyadas d'os anyos 1930, en presentar la narración escrita como un conchunto de secuencias de escenas perfectament adaptadas a la suya presentación en a gran pantalla como cintas y con dialogos simples y curtos que encaixan perfectament en as escenas cinematograficas.[17]

Cine[editar | modificar o codigo]

Dende las primeras anyadas d'o cine, en presentar-se una historia en a gran pantalla a traviés d'un guión, en toz los países os guionistas recurriban a las obras d'as suyas propias literaturas nacionals u a obras d'a Literatura universal como fuent, en adaptando-las a lo nuevo medio de comunicación en que se yera convertindo lo cine y a las suyas nuevas formas d'expresión artistica. En primeras con obras clasicas, pero bien luego la naixient industria cinematografica amenistaba de nuevas ideas y prencipió un ciclo d'adaptacions d'as novelas mas recients y con mas exito de vendas en cada momento. Si se tractaba d'obras clasicas que no teneban dreitos d'autor no caleba pagar por os dreitos d'adaptación d'a obra en o cine, pero si yeran obras recients con dreitos d'autor vichents caleba mercar ixos dreitos.

Asinas, poquet a poquet se cheneralizó entre la industria cinematografica la practica de mercar ixos dreitos d'adaptación bien luego d'a publicación de l'bra, ta mercar-los a millor pre que si s'asperaban a que s'hese produciu l'exito de l'obra. Amás, gosaban contractar ta fer lo treballo d'adaptación a muitos d'ixos chóvens autors, que yeran asinas qui adaptaban las suyas obras enta lo cine en un proceso de simbiosi que retroalimentaba la suya obra en facilitando-ne la suya futura adaptación como guión cinematografico. En cualsiquier caso, la industria seguiba bien amanada la evolución literaria, prencipiando asinas por adaptar, con a-saber-lo exito comercial, las primeras cintas de detectives para, dende os zaguers anyos 1930, adaptar las primeras novelas negras.

Asinas, ya en 1901 lo director francés Ferdinand Zecca rodó Histoire d'un crime, una d'as primeras cintas que amostraban un crimen en a gran pantalla, a on amás por primera vegada s'emplegaba en o cine lo flash-back, en inctroducindo en o relato un feito escaicido antis en o tiempo que la escena principal.; y en 1903 lo director danés Peter Elfelt dirichió Henrettelsen, un curtometrache de 15 minutos a on s'amostraba la primera execución d'una pena de muerte en o cine.[18]

Se gosa citar como a primera cinta de cine negro d'a historia la cinta estausunidense The Musketeers of Pig Alley, dirichida en 1912 por D. W. Griffith,[19] encara que las tematicas que desembolicaba ixa cinta ya pueden trobar-se en belas cintas anteriors. Dende alavez, se cheneralizoron as cintas protagonizadas por detectives, en connexión con l'exito d'a literatura policiaca, en destacando como antecedent d'o cine negro la cinta Regeneration, de Raoul Walsh, en 1915. En o cine nordico se filmoron en ixas envueltas belas atras cintas precursoras, como Dödskyssen, d'o sueco Victor Sjöström en 1916. Pero encara no s'heba produciu la eclosion d'o cine en Estaus Unius, que se produció mas que mas en rematar la Primera Guerra Mundial.

A conformación d'o cine negro[editar | modificar o codigo]

O ciclo estausunidense[editar | modificar o codigo]

En rematar a Primera Guerra Mundial, Estaus Unius queda con una posición economica y social muit favorable, en haber estalbiau as destriccions inherents a las accions militars que heban padeixiu os países d'Europa y haber recibiu considerables cantidaz de diners como consecuencia d'a venda d'os suyos productos d'armas enta la resta de países aliaus. Ixo se refleixó en a propia sociedat estausunidense, que experimentó una creixencia d'o nacionalismo (antiparte, mesmo que en atros países d'Europa en ixas envueltas) con succesivos presidents d'o Republican Party partidarios d'o liberalismo y d'o conservadurismo. Repuntaba lo Ku Klux Klan y la xenofobia y una moralidat conservadora con una cruzada contra lo consumo de bebidas alcoholicas que pervenió l'aprobación d'a lei seca en una parte important d'os estaus d'o país, y que tenió como conseqëncia inmediata la creixencia d'o gangsterismo que controlaba la producción y distribución clandestina de bebidas alcoholicas.

Mientres ixas anyadas, lo cine estausunidense, que dica l'inte se produciba cuasi artesanalment en muitas ciudaz d'o país, se concentró en la ciudat de Los Angeles, en California, a on se instaloron las principals companyías productoras. Y a consecuencia estió la transformación d'a producción de cintas, que se convertió en cuasi un proceso industrializau. Se producen cada anyada mas de 500 cintas, que prencipian a distribuyir-se internacionalment, y aparixen as primeras estrelas cinematograficas, en destacando Charles Chaplin con o suyo personache de Charlot. La naixient industria cinematografica incorpora toz los abances tecnicos y todas as nuevas ideas que se cheneran en o cine europeu, que dica l'inte teneba lo suyo mesmo livel.

A situación social d'Estaus Unius chenera un creixent interés por a Literatura policiaca y lo suyo corolario, lo cine policiaco. Directors como Cecil B. DeMille, Wallace Worsley, Tod Browning, Erich von Stroheim u Josef von Sternberg (istos dos zaguers d'orichen europeu) destacan con as suyas cintas policiacas, en incorporando poquet a poquet elementos que prefiguran lo cine negro. Ye precisament en una cinta de Josef von Sternberg (Underworld, 1927, con guión de Ben Hecht) a on se plasman ya las prencipals caracteristicas tecnicas y de conteniu d'o cine negro: lo barriu d'o plano, los plans de corte d'obchectos y los primers plans con os rostros d'os actors amostrando espanto, y la presencia en a cinta d'a Policía no pas como elemento prencipal, sino como elemento segundario en o desenlaz d'a trama.[20]

O ciclo alemán[editar | modificar o codigo]

D'atra man, mas que mas en l'Alemanya d'a Republica de Weimar s'heba produciu mientres a peimera metat d'os anyos 1920 un auche d'a Cultura en todas las suyas expresions artisticas: la Bauhaus en l'arquitectura, l'expresionismo en a Pintura, etc. Y o mundo d'o cine no estió pas una excepción, en destacando cintas de tematica muit realista, a on os espectadors podeban veyer en a pantalla gran un refleixo d'as suyas propias vidas y d'a situación d'o suyo país. Antiparte, directors de fotografía alemans d'ixas envueltas (Karl Freund, Karl Hasselmann, Günther Ruttau, Fritz Arno Wagner, Friedrich Weinmann) destacan por os suyos abances tecnicos en o tractamiento d'as escenas d'a cinta, refirmando con o tractamiento d'as imáchens y d'a composición d'as escenas ixe ambient de realismo. La complicada situación politica d'Alemanya, con l'auche d'o nazismo, feba que los directors transmetesen en o suyo treballo a suya propia cerina y angunia a los espectadors. Una d'as primeras cintas sonoras d'o cine alemán (M, 1931, Fritz Lang) presenta ya a un criminal como protagonista d'a trama, en la que estará una d'as caracteristicas d'o cine negro.

O ciclo francés[editar | modificar o codigo]

Antiparte, en o cine francés mientres os anyos 1920 no s'heba produciu garra abance tecnico u estilistico destacau, mantenendo-se un estilo muit academicista y neutro, dica que en primerías d'os anyos 1930 plegoron en Francia actors, directors y tecnicos d'orichen mas que mas alemán que prencipiaban a fuyir d'o suyo país a on Adolf Hitler yera ya dominando la escena politica. Ixos exiliaus aportan en lo cine francés os abances y las tecnicas expresivas que heban desembolicau en os suyos países d'orichen y son en a base d'o clamau realismo poetico francés. O ruso Anatole Litvak u l'alemán Robert Siodmak en son bels eixemplos. Tamién bi contrubui lo director francés Maurice Tourneur, que heba estau treballando en o cine estausunidense y torna en Francia impregnau d'os fundamentos d'o cine negro estausunidense. Con tot ixo, directors franceses como René Clair (Sous les toits de Paris, 1930) u Jean Vigo (L'Atalante, 1934) se converten en os fundadors d'o dito realismo poetico, con atros directors franceses como Julien Duvivier u Marcel Carné u actors como Jean Gabin en son figuras destacadas.

O desembolique d'o cine negro en o segundo ciclo estausunidense[editar | modificar o codigo]

Mientres os anyos 1930 la industria cinematografica estausunidense ye bien consolidada. D'una man, o mundo d'o teatro aporta constantment actors ya formaus con as suficients conoixencias d'as tecnicas d'interpretación; d'atra man, s'ha establiu o codigo Hays con as suyas caracteristicas de censura y s'han consolidau os estereotipos de cadagún d'os cheneros cinematograficos. L'exito d'a literatura policiaca y d'a cinta de Josef von Sternberg Underworld (1927) han feito que augmente la producción de cintas policiacas y s'amenista la contractación cuasi masiva de nuevos guionistas ta que la producción industrial de cintas disponga d'un numero suficient de guions. Una parte important d'ixos nuevos guionistas u autors proveniban d'a revista Black Mask, una revista de chenero hardboiled, de literatura popular u pulp, y los suyos treballos gosan presentar a lo delincuent protagonista como una mena d'heroi que no ye pas responsable d'os suyos actos y que de bela traza preba mesmo de luitar contra lo mundo corrupto que l'arredola. Little Caesar, una cinta de 1931 dirichida por Mervyn LeRoy y protagonizada por Edward G. Robinson ubrió la puerta enta lo desembolique d'o cine negro. Little Caesar ye basada en una novela de W.R. Burnett, Little Caesar de 1929 que s'inspira en a vida real d'o gángster Al Capone ta presentar l'auche y cayedura d'un delincuent d'orichen italiano, Cesare Bandello, interpretau por un machistral Edward G. Robinson, procedent d'o mundo d'o teatro y que dica feba pocas anyadas no heba feito so que belas chicotas interpretacions cinematograficas, y a qui lo productor Darryl F. Zanuck esleyó como protagonista por o suyo pareixiu con Al Capone, en potenciando la historia d'o trasfondo t'amagar que l'actor encara no yera prou adaptau a lo cine como medio d'expresión, encara que W.R. Burnett teneba muitas reticencias inicialment con l'adaptación d'a suya obra.[21]

Tamién en 1931 Darryl F. Zanuck torna a producir una atra cinta fundamental d'o cine negro, The Public Enemy, dirichida por William A. Wellman y interpretada por James Cagney, que conserva as caracteristicas de potenciación d'o trasfondo en a trama argumental, encara que ista vegada lo gángster no ye presentau como un heroi.

En 1930 Howard Hawks dirichió Scarface ta Howard Hugues, protagonizada por Paul Muni, pero la censura desichió que se li adhibise un prologo de traza moralizant u que se cambease lo final d'a cinta; finalment a cinta s'engueró en 1932 con as caracteritsicas requiestas por a censura. La cinta yera basada tamién en a vida d'Al Capone, y ta lo suyo rodache Howard Hawks se reuió con belos gángsters ta fundamentar as caracteristicas d'os personaches d'a cinta. En ista cinta destaca l'actuación de George Raft, que conoixeba lo mundo d'o gangsterismo y que se converte en un icono d'o naixient chenero chuntament con Edwatd G. Robinson y James Cagney. Un atro actor destacau d'ixos inicios d'o cine negro ye una choven promesa d'ixas envueltas, Spencer Tracy, que destaca en una cinta dirichida por un atro director que conoixeba lo mundo d'o gangsternismo, Rowland Brown, en a cinta The Doorway to Hell, de 1930, encar que Brown no vonsolidó la suya carrera como director y continó como guionista dimpués.

Tamién cal destacar entre ixas primeras cintas City Streets, de 1931, dirichida por Rouben Mamoulian y protagonizada por Gary Cooper, con un guión basau en un relato de Dashiell Hammett, un escritor fundamental en as cintas d'o chenero.

Todas istas cintas son anteriors a l'adopción d'o codigo Hays por a industria cinematografica estausunidense, y l'adopción d'o citau codigo, unida a los cambeos socials d'o país, fan una nueva rota d'o cine negaro, rematando la exaltación d'a figura d'o gángster protagonista. A zaguer cinta que amuestra un gángster como protagonista (difuera d'as cintas de serie B) estió The Petrified Forest, dirichida en 1936 por Archie Mayo y interpretada por Humphrey Bogart. Ista cinta ya amuestra un gángster fatigau machistralment interpretau por Bogart, que se convertirá en un d'os iconos d'iste chenero en a suya madurez.

En 1938 Michael Curtiz diriche Angels with Dirty Faces, a on destacan as interpretacions de James Cagney y Humphrey Bogart en l'adaptación d'una obra de Rowland Brown, con un final no pas guaire convincent a on lo gángster se rinde a la Policía dimpués d'estar exhortau a fer-lo por un mosén, encara que ixe final ye bien satisfactorio ta la censura. Dende alavez cuasi todas las cintas de cine negro siguen ixe mesmo camín, encara que belunas preban de marchar d'ixa senda, como Johnny Eager (1941, Mervyn LeRoy, protagonizada por Robert Taylor) u High Sierra (1941, Raoul Walsh, interpretada por Humphrey Bogart).

De l'anyo 1941 ye la cinta The Maltese Falcon, que gosa estar considerada como la primera cinta chenuinament perteneixient a lo cine negro por beluns. Dirichida por John Huston en la que yera la tercera adaptación (y sin garra dandalo, la millor) en o cine d'a novela The Maltese Falcon de Dashiell Hammett, Humphrey Bogart interpreta con gran calidat a lo detective Sam Spade en dotando a lo suyo personache de cinismo y chuzonería.

En 1942 la Paramount Pictures li encargó a Stuart Heisler dirichir una nueva versión d'a novela de Dashiell Hammett The Glass Key de 1931, que se convertió en la cinta The Glass Key a on un choven actor Alan Ladd interpretaba a Ed Beaumont con l'actriz Veronica Lake como la suya companyera Janet Henry. En ista cinta quedan difuera as motivacions d'o delincuent, que ye presentau nomás que como un profesional d'o suyo treballo, que ye lo treballo de matar a qui li paguen por fer-lo, pero tamién introduz en o cine negro un nuevo elemento que amanixerá en cuantas d'as cintas d'o chenero, o psicoanalís que heba desembolicau en a Psicolochía Sigmund Freud y que ya se trobaba present en belas cintas estausunidenses d'o decenio anterior.

Tamién en os anyos 1930 s'heban produciu en Estaus Unius cintas con grans influyencias d'o cine europeu que amostraban una atmosfera opresiva y la tematica d'as cuals presenta a lo delincuent como un monstruo. En ye un eixemplo Dr. Jekyll and Mr. Hyde (1931, Rouben Mamoulian) u tamién Dracula (con versión en castellano como Dracula), dirichida por Tod Browning.

Dende meyaus d'os anyos 1930 tamién ye present en o cine estausunidense la preocupación por a delicada situación politica internacional, con o creiximiento d'o faixismo y d'o totalitarismo en Europa y con as relacions complexas con Chapón. Encara que la politica oficial d'o Gubierno estausunidense ye la no implicación en os asuntos foranos, la intelectualidat estausunidense prene posición, en destacando la suya postura contraria a los sublevaus contra la Segunda Republica Espanyola en a Guerra Civil Espanyola dende 1936 y l'antinazismo alemán. Cintas como Confessions of a Nazi Spy (1939, Anatole Litvak, con Edward G. Robinson), The Man I Married (1940, Irving Pichel) en son os primers eixemplos, continaus con cintas como For Whom the Bell Tolls (1943, Sam Wood) a on lo protagonista, Gary Cooper, ye un miembro d'as Brigadas Internacionals mientres a Guerra Civil Espanyola, u Casablanca (1942, Michael Curtiz), a on Humphrey Bogart tamién interpretaba a un antigo combatient de l'Exercito Popular republicano. Se tracta de cintas a on amanixe tamién l'atmosfera asfixiant caracteristica d'o cine negro y que a sobén son dirichidas, interpretadas u a lo menos feitas con personal tecnico d'orichen europeu. Puet estar que la cinta que amuestre millor istas caracteristicas seiga The Fallen Sparrow (1943, Richard Wallace), a on John Garfield interpretaba a un antigo miembro d'as Brigadas Internacionals torturau por os franquistas y dimpués luitador en Europa contra lo nazismo, en una perfecta mezcla de cine negro y cine politico.

A cristalización d'o chenero[editar | modificar o codigo]

En l'anyo 1944 s'engueran seis cintas que pueden considerar-se como las primeras obras de madurez d'o chenero, que amuestran ya en a suya plenitut todas as caracteristicas d'o chenero y que, de forma paradigmatica son todas dirichidas por directors europeus. Son Bluebeard (Edgar G. Ulmer), Double Indemnity (Billy Wilder), Laura (Otto Preminger), Murder, My Sweet (Edward Dmytryk), Phantom Lady (Robert Siodmak) y The Woman in the Window (Fritz Lang). Y son cintas que no son pas d'alcuerdo de raso con o codigo Hays, producidas por diferents productoras pero que son bela cosa muit amanada a un manifiesto estetico conchunto.[22]

En rematar a Segunda Guerra Mundial se produz la desmovilización d'as tropas de l'Exercito estausunidense que han combatiu en o teatro d'operacions d'Europa y d'Africa d'o Norte y en o teatro d'operacions d'o Pacifico. En tornar en la suya casa, beluns d'istos soldaus se troban traumatizaus por as suyas experiencias belicas y de vegadas decepcionaus por os cambeos socials esdevenius en os Estaus Unius mientres a suya ausencia u por a traidoría d'a suya choven esposa. Lo cine amuestra a escape ixe fenomeno, como en The Best Years of Our Lives (1946, William Wyler), y rapedament ixe elemento s'incorpora en o cine negro, traspuesto como lo gángster que dimpués de belos anyos sale d'a garchola.

Pero l'elemento mas destacau d'ixas envueltas ye la oliada de conservadurismo y anticomunismo en esclatar a Guerra Fría. Lo Gubierno conservador impulsa politicas de control en os guions cinematograficos y bien luego lo senador Joseph McCarthy establiz a suya lista negra, a lista negra de Hollywood, a on incluye a qui considera que ye militant u simpatizant d'o comunismo. Estar incluyiu en ixa lista yera, en o luengache d'ixas envueltas, estar un blacklisted y ixo comportaba que las grans productoras lis vedasen de treballar en o cine.

Antiparte, las caracteristicas d'o cine negro prencipioron a invadir a toz los atros cheneros cinematograficos, con a excepción d'o cine de comedia, en estar la comedia l'antitesi d'o cine negro. En especial o western, basau a sobén en o mesmo tipo de personaches (un luitador solitario contra la corrupción y la inchusticia) u en l'enfrentamiento entre la lei y lo desorden. En son eixemplos My Darling Clementine (1946, John Ford) u High Noon (1952, Fred Zinnemann, con un machistral Gary Cooper como protagonista, nominau a l'Oscar a lo Millor Actor), pero tamién as obras de directors como Anthony Mann, Samuel Fuller, Robert Aldrich u Nicholas Ray.

A crisi d'o cine negro[editar | modificar o codigo]

Dende finals d'os anyos 1950 lo cine negro dentra en crisi, en rematar o filón, estando tres as causas principals. D'una man, se cheneralizan las cintas en color, estando muito mas difícil la creación de l'atmosfera anguniosa que lo cine en blanco y negro permeteba con facilidat. D'atra man, as persecucions politicas han feito que muitos d'os guionistas y colaboradors fundamentals d'o chenero albandonen a industria, que amás s'inclina por as grans superproduccions como respuesta a l'aparición d'a televisión u d'as series de televisión, que parixen intresar mas a los espectadors y que no provocan problemas con a censura u con a propaganda d'as interpresas en mundo d'o cine. Antiparte, s'han produciu cambeos socials y politicos en o país, que fan que lo publico s'estime mas cintas d'atros cheneros.

Tanimientres, cal destacar a figura de Quentin Tarantino, en estar inspiradas belunas d'as suyas obras en o cine negro. Cal destacar-ne Reservoir Dogs (1992), Pulp Fiction (1994) y Jackie Brown (1997) que completan una falsa trilochía de cine negro.[23]

Cintas destacadas d'o chenero[editar | modificar o codigo]

Anyos 1910[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
1912 The Musketeers of Pig Alley[24] D. W. Griffith General Film Company Elmer Booth, Lillian Gish, Clara T. Bracy, Walter Miller, Alfred Paget, Madge Kirby, Harry Carey, John T. Dillon, Adolph Lestina, Jack Pickford, Robert Harron, W.C. Robinson, Gertrude Bambrick, Lionel Barrymore, Kathleen Butler, Christy Cabanne, Donald Crisp, Frank Evans, Dorothy Gish, Walter P. Lewis, Antonio Moreno, Marie Newton, Gertrude Norman, J. Waltham
1915 Regeneration[25] Raoul Walsh Fox Film Corporation Rockliffe Fellowes, Anna Q. Nilsson, William Sheer, Carl Harbaugh, James A. Marcus, Maggie Weston, John McCann, Harry McCoy, Peggy Barn, William Dyer
' '[26]

Anyos 1920[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
1927 Underworld[27] Josef von Sternberg Paramount Pictures George Bancroft, Evelyn Brent, Clive Brook, Fred Kohler, Helen Lynch, Larry Semon, Jerry Mandy, Alfred Allen, Shep Houghton, Andy MacLennan, Ida May, Karl Morse, Bob Reeves, Julian Rivero
' '[26]

Anyos 1930[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
1930 The Doorway to Hell[28] Archie Mayo Warner Bros. Pictures, Inc. Lew Ayres, Dorothy Mathews, Leon Janney, Robert Elliott, James Cagney, Kenneth Thomson, Jerry Mandy, Noel Madison, Edwin Argus, Eddie Kane, Tom Wilson, Dwight Frye, Charles Judels, Fred Argus, Marie Astaire, Elmer Ballard, Joe Bordeaux, Clark Burroughs, Nick Copeland, Bernard Granville, Ruth Hall, Eddie Hart, Al Hill, Thomas E. Jackson, John Kelly, Gus Leonard, Larry McGrath, Collette Merton, Eddie Moran, George Rosener, Cliff Saum, Tony Stabenau, Jack Wise
1931 City Streets[29] Rouben Mamoulian Paramount Pictures Gary Cooper, Sylvia Sidney, Paul Lukas, William "Stage" Boyd, Wynne Gibson, Guy Kibbee, Stanley Fields, Betty Sinclair, Robert Homans, Barbara Leonard, Terry Carroll, Allan Cavan, Bill Elliott, Norman Foster, Paulette Goddard, Bert Hanlon, A.R. Haysel, Matty Kemp, Bob Kortman, Ethan Laidlaw, Kate Drain Lawson, Edward LeSaint, Stanley Mack, Frank McLure, John Northpole, William H. O'Brien, Rose Plumer, Hal Price, George Regas, Willard Robertson, Dick Rush, Mike Tellegen, Harry Tenbrook, Nick Thompson, Leo Willis
Little Caesar[30] Mervyn LeRoy First National Pictures Edward G. Robinson, Douglas Fairbanks Jr., Glenda Farrell, William Collier Jr., Sidney Blackmer, Ralph Ince, Thomas E. Jackson, Stanley Fields, Maurice Black, George E. Stone, Armand Kaliz, Nicholas Bela, Ernie Adams, Elmer Ballard, Ferike Boros, Kernan Cripps, George Daly, Adolph Faylauer, Ben Hendricks Jr., Al Hill, Lucille La Verne, Gladys Lloyd, Noel Madison, Tom McGuire, Louis Natheaux, Henry Sedley, Gay Sheridan, Larry Steers, Landers Stevens, Mike Tellegen, Robert Walker
M[31] Fritz Lang Nero-Film A.G. Peter Lorre, Ellen Widmann, Inge Landgut, Otto Wernicke, Theodor Loos, Gustaf Gründgens, Friedrich Gnaß, Fritz Odemar, Paul Kemp, Theo Lingen, Rudolf Blümner, Georg John, Franz Stein, Ernst Stahl-Nachbaur, Gerhard Bienert, Karl Platen, Rosa Valetti, Hertha von Walther, Lucie Rhoden, Joseph Almas, Carl Balhaus, Hans Behal, Behal Carrell, Josef Dahmen, Hugo Döblin, J.A. Eckhoff, Else Ehser, Karl Elzer, Erwin Faber, Ilse Fürstenberg, Anna Goltz, Heinrich Gotho, Heinrich Gretler, Günther Hadank, Robert Hartberg, Ernst Paul Hempel, Oskar Höcker, Albert Hörrmann, Ellen Isenta, Karl Junge-Swinburne, Albert Karchow, Werner Kepich, Hermann Krehan, Kurth Leeser, Rose Lichtenstein, Lotte Loebinger, Sigurd Lohde, Alfred Loretto, Hanna Maron, Max Maschek, Paul Mederow, Margarete Melzer, Trude Moos, Hadrian Maria Netto, Günter Neumann, Neumann-Schüler, Katharina Nied, Maya Norden, Fred Nurney, Edgar Pauly, Klaus Pohl, Franz Poland, Eduard Rebane, Paul Rehkopf, Bertold Reissig, Ernst Rhaden, Hans Ritter, Max Sablotzki, Alexander Sascha, Agnes Schulz-Lichterfeld, Leonard Steckel, Karl-Heinz Stroux, Wolf Trutz, Otto Waldis, Borwin Walth, Rolf Wanka, Ernst Wulf, Bruno Ziener
The Public Enemy[32] William A. Wellman Warner Bros. Pictures James Cagney, Jean Harlow, Edward Woods, Joan Blondell, Donald Cook, Leslie Fenton, Beryl Mercer, Robert Emmett O'Connor, Murray Kinnell, Lev Abramov, Clark Burroughs, Mae Clarke, Frank Coghlan Jr., George Daly, Frankie Darro, Snitz Edwards, Rita Flynn, Dorothy Gee, Douglas Gerrard, Dorothy Gray, Ben Hendricks Jr., Robert Homans, Eddie Kane, Arnold Lucy, Mia Marvin, Sam McDaniel, Harold Minjir, Helen Parrish, Lee Phelps, Russ Powell, Purnell Pratt, Nanci Price, Joe Sawyer, Landers Stevens, William H. Strauss, Charles Sullivan, Lucille Ward, Adele Watson
1932 Scarface[33] Howard Hawks The Caddo Company Paul Muni, Ann Dvorak, Karen Morley, Osgood Perkins, C. Henry Gordon, George Raft, Vince Barnett, Boris Karloff, Purnell Pratt, Tully Marshall, Inez Palange, Edwin Maxwell, Henry Armetta, Gus Arnheim, Eugenie Besserer, Maurice Black, William A. Boardway, William Burgess, James Conaty, Gino Corrado, Virginia Dabney, William B. Davidson, James Durkin, Bill Elliott, Eddie Fetherston, Paul Fix, Francis Ford, Dick Gordon, Gus Arnheim and His Orchestra, Jean Harlow, Howard Hawks, Brandon Hurst, Sydney Jarvis, John Kelly, John Lee Mahin, Hank Mann, Frank McLure, Frank Mills, Jocko the Monkey, George Nardelli, William H. O'Brien, Dennis O'Keefe, Jack Perry, Pedro Regas, Warner Richmond, Constantine Romanoff, Ronald R. Rondell, Bert Starkey, Charles Sullivan, Harry Tenbrook, Helen C. Thompson, Nick Thompson, Ellinor Vanderveer, Harry J. Vejar, Sailor Vincent, Douglas Walton, Stanhope Wheatcroft
1936 The Petrified Forest[34] Archie Mayo Warner Bros. Leslie Howard, Bette Davis, Genevieve Tobin, Dick Foran, Humphrey Bogart, Joe Sawyer, Porter Hall, Charley Grapewin, Paul Harvey, Eddie Acuff, Adrian Morris, Nina Campana, Slim Thompson, John Alexander, Arthur Aylesworth, Jack Cheatham, Jim Farley, George Guhl, Gus Leonard, Tom McGuire, Henry O'Neill, Addison Richards, Francis J. Scheid, Perc Teeple
1938 Angels with Dirty Faces[35] Michael Curtiz Warner Bros. James Cagney, Pat O'Brien, Humphrey Bogart, Ann Sheridan, George Bancroft, Billy Halop, Bobby Jordan, Leo Gorcey, Gabriel Dell, Huntz Hall, Bernard Punsly, Joe Downing, Edward Pawley, Adrian Morris, Frankie Burke, William Tracy, Marilyn Knowlden, The Robert Mitchell Boy Choir, Harris Berger, Sidney Bracey, Edwin Brian, Sonny Bupp, Brian Burke, Gary Carthew, Lane Chandler, Frank Coghlan Jr., Bill Cohee, William Crowell, Joe Cunningham, Steve Darrell, The Dead End Kids, Joe Devlin, John Dilson, Mike Donovan, David Durand, Earl Dwire, William Edmunds, Jack Egger, Jim Farley, Bud Geary, Jack A. Goodrich, Mary Gordon, Earl Gunn, Frank Hagney, John Hamilton, John Harron, Harry Hayden, Oscar "Dutch" Hendrian, Ben Hendricks Jr., Al Hill, Robert Homans, Thomas E. Jackson, Donald Kerr, Frank Kowalski, Vera Lewis, Al Lloyd, Alexander Lockwood, Vince Lombardi, Wilfred Lucas, Le Val Lund Jr., Wilbur Mack, Charles Marsh, John Marston, Bibby Mayer, Billy McClain, Roger McGee, Belle Mitchell, Carlyle Moore Jr., Dickie Moore, George Mori, Jack Mower, Spec O'Donnell, Pat O'Malley, Oscar O'Shea, George Offerman Jr., Emory Parnell, William Pawley, Jack Perrin, Lee Phelps, Earl Pingree, Theodore Rand, Dick Rich, Ralph Sanford, Jeffrey Sayre, Jack C. Smith, George Sorel, James Spottswood, Michael Stark, Chuck Stubbs, Charles Sullivan, Elliott Sullivan, A.W. Sweatt, Eddie Syracuse, George Taylor, Charles Trowbridge, Norman Wallace, Dick Wessel, Leo White, Poppy Wilde, Lottie Williams, Charles C. Wilson, Claude Wisberg, Dan Wolheim, William Worthington
1939 Each Dawn I Die[36] William Keighley Warner Bros. James Cagney, George Raft, Jane Bryan, George Bancroft, Maxie Rosenbloom, Stanley Ridges, Alan Baxter, Victor Jory, John Wray, Edward Pawley, Willard Robertson, Emma Dunn, Paul Hurst, Louis Jean Heydt, Joe Downing, Thurston Hall, William B. Davidson, Clay Clement, Charles Trowbridge, Harry Cording, Raymond Bailey, Abner Biberman, Martin Cichy, John Conte, John Dilson, Sam Finn, James Flavin, Arthur Gardner, Jack A. Goodrich, Fred Graham, Joe Gray, Mack Gray, Chuck Hamilton, John Harron, Eddie Hart, Al Hill, Max Hoffman Jr., Stuart Holmes, Robert Homans, Art Howard, John Irwin, Selmer Jackson, Mike Lally, Wilfred Lucas, Walter Miller, Bert Moorhouse, Lew Morphy, Wedgwood Nowell, Frank O'Connor, Henry Otho, Paul Panzer, Bob Perry, Jack Perry, Lee Phelps, Dick Rich, John Ridgely, Hector V. Sarno, Cliff Saum, Napoleon Simpson, Garland Smith, Jack C. Smith, James P. Spencer, Charles Sullivan, Elliott Sullivan, Harry Tenbrook, Sailor Vincent, Emmett Vogan, Leo White, Jack Wise, Maris Wrixon
The Roaring Twenties[37] Raoul Walsh Warner Bros. James Cagney, Priscilla Lane, Humphrey Bogart, Gladys George, Jeffrey Lynn, Frank McHugh, Paul Kelly, Elisabeth Risdon, Edward Keane, Joe Sawyer, Joseph Crehan, George Meeker, John Hamilton, Robert Elliott, Eddy Chandler, Abner Biberman, Vera Lewis, John Deering, Eddie Acuff, Ernie Alexander, Murray Alper, Raymond Bailey, Brooks Benedict, James Blaine, Max Blum, Wade Boteler, Harry C. Bradley, Al Bridge, Paul Bryar, James Carlisle, Nat Carr, Steve Carruthers, Glen Cavender, Clay Clement, Ann Codee, James Conaty, Ray Cooke, Maurice Costello, Kernan Cripps, Oliver Cross, Alan Davis, Sayre Dearing, George DeNormand, Joe Devlin, Robert Dobson, James Flavin, Bess Flowers, Curt Furberg, Fred Graham, Duke Green, Creighton Hale, Bert Hanlon, Carl Harbaugh, Sam Harris, John Harron, Eddie Hart, Lew Harvey, Oscar "Dutch" Hendrian, Al Herman, Herbert Heywood, Al Hill, Harry Hollingsworth, Stuart Holmes, Shep Houghton, George Humbert, Lloyd Ingraham, Michael Jeffers, Jack W. Johnston, Jane Jones, Mel Kalish, Don Thaddeus Kerr, Donald Kerr, Milton Kibbee, Reid Kilpatrick, Mike Lally, Carl M. Leviness, Alfred Linder, George Lloyd, Arthur Loft, Charles Marsh, Frank Mayo, Frank McLure, Charles Meakin, Hans Moebus, King Mojave, Philip Morris, Jack Mower, Wendell Niles, Field Norton, Jack Norton, Wedgwood Nowell, William H. O'Brien, Broderick O'Farrell, Pat O'Malley, Oscar O'Shea, David Oliver, Paul Panzer, Emory Parnell, William Pawley, Lee Phelps, Paul Phillips, John J. Richardson, John Ridgely, Cyril Ring, Warren Rock, Don Rowan, Loretta Russell, Hector V. Sarno, Cliff Saum, Jeffrey Sayre, Bruce Sidney, John St. Clair, Amzie Strickland, Charles Sullivan, Elliott Sullivan, George Tobias, Westbrook Van Voorhis, Max Wagner, Billy Wayne, Ben Welden, Dick Wessel, Leo White, Frank Wilcox, Lottie Williams, Norman Willis, Charles C. Wilson
' '[26]

Anyos 1940[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
1941 High Sierra[38] Raoul Walsh Warner Bros. Ida Lupino, Humphrey Bogart, Alan Curtis, Arthur Kennedy, Joan Leslie, Henry Hull, Henry Travers, Jerome Cowan, Minna Gombell, Barton MacLane, Elisabeth Risdon, Cornel Wilde, Donald MacBride, Paul Harvey, Isabel Jewell, Willie Best, Spencer Charters, George Meeker, Robert Strange, John Eldredge, Sam Hayes, Eddie Acuff, Erville Alderson, Dorothy Appleby, Peter Ashley, Arthur Aylesworth, James Blaine, Wade Boteler, Lucia Carroll, Eddy Chandler, Davison Clark, Richard Clayton, Clancy Cooper, Frank Cordell, James Flavin, Bess Flowers, William Gould, Carl Harbaugh, Harry Hayden, Louis Jean Heydt, Robert Emmett Keane, Al Lloyd, George Lloyd, Gerald Mackey, Frank Moran, Jack Mower, Garry Owen, Lee Phelps, Paul Power, Jack Rutherford, Ralph Sanford, Paul Stathes, Buster Wiles, Maris Wrixon, Charlotte Wynters
Johnny Eager[39] Mervyn LeRoy Metro-Goldwyn-Mayer Robert Taylor, Lana Turner, Edward Arnold, Van Heflin, Robert Sterling, Patricia Dane, Glenda Farrell, Henry O'Neill, Diana Lewis, Barry Nelson, Charles Dingle, Paul Stewart, Cy Kendall, Don Costello, Lou Lubin, Joe Downing, Connie Gilchrist, Robin Raymond, Leona Maricle, Byron Shores, Hooper Atchley, Arthur Belasco, Sheldon Bennett, Gladys Blake, Joyce Bryant, Jack Carr, Larry Clifford, Georgie Cooper, Jules Cowles, Cliff Danielson, John Dilson, Mike Donovan, Edward Earle, Harry Evans, Franklyn Farnum, Harrison Greene, Alice Keating, Richard Kipling, King Lockwood, Robert Locke Lorraine, Art Miles, Johnny Mitchell, James C. Morton, Nestor Paiva, Emory Parnell, Alexander Pollard, Paul Power, Alonzo Price, Stanley Price, Fred Rapport, Janet Shaw, Elliott Sullivan, Charles Thomas, Gohr Van Vleck, Beryl Wallace, Anthony Warde, Pat West, Joe Whitehead, Florence Wix
The Maltese Falcon[40] John Huston Warner Bros. Humphrey Bogart, Mary Astor, Gladys George, Peter Lorre, Barton MacLane, Lee Patrick, Sydney Greenstreet, Ward Bond, Jerome Cowan, Elisha Cook Jr., James Burke, Murray Alper, John Hamilton, Charles Drake, Chester Gan, Creighton Hale, Robert Homans, William Hopper, Walter Huston, Hank Mann, Jack Mower, Emory Parnell
1942 Casablanca[41] Michael Curtiz Warner Bros. Pictures Humphrey Bogart, Ingrid Bergman, Paul Henreid, Claude Rains, Conrad Veidt, Sydney Greenstreet, Peter Lorre, S.Z. Sakall, Madeleine Lebeau, Dooley Wilson, Joy Page, John Qualen, Leonid Kinskey, Curt Bois, Abdullah Abbas, Enrique Acosta, Ed Agresti, Arnet Amos, Louis V. Arco, Frank Arnold, Brandon Beach, Leon Belasco, Nino Bellini, Trude Berliner, Oliver Blake, Monte Blue, Eugene Borden, Dick Botiller, Maurice Brierre, Anita Camargo, George M. Carleton, Spencer Chan, Melie Chang, Tex Cooper, Gino Corrado, Franco Corsaro, Adrienne D'Ambricourt, Marcel Dalio, Helmut Dantine, Jean De Briac, George Dee, Jean Del Val, Carl Deloro, Joseph DeVillard, Arthur Dulac, William Edmunds, Herbert Evans, Fred Farrell, O.K. Ford, Martin Garralaga, Gregory Gaye, Gregory Golubeff, Ilka Grüning, Creighton Hale, Winifred Harris, Jamiel Hasson, Arthur Stuart Hull, Olaf Hytten, Paul Irving, Kay Koury, Charles La Torre, George J. Lewis, Max Linder, Manuel Lopez, Jacques Lory, Lou Marcelle, Michael Mark, Tony Martelli, Frank Mazzola, George Meeker, Lal Chand Mehra, Hercules Mendez, Louis Mercier, Torben Meyer, Mike Morelli, Alberto Morin, Leo Mostovoy, Corinna Mura, Sol Murgi, Barry Norton, Monty O'Grady, Lotte Palfi Andor, Paul Panzer, Manuel París, Rene Pedrini, Alexander Pollard, Paul Porcasi, Frank Puglia, Georges Renavent, Dewey Robinson, Victor Romito, Henry Rowland, Richard Ryen, Dan Seymour, Nick Shaid, Lester Sharpe, Bhogwan Singh, Dina Smirnova, Gerald Oliver Smith, George Sorel, Geoffrey Steele, Ludwig Stössel, Mike Tellegen, Sid Troy, Rafael Trujillo, Jacques Vanaire, Ellinor Vanderveer, Norma Varden, Hans Heinrich von Twardowski, Leo White, Jack Wise, Jean Wong, Wolfgang Zilzer
The Glass Key[42] Stuart Heisler Paramount Pictures Brian Donlevy, Veronica Lake, Alan Ladd, Bonita Granville, Richard Denning, Joseph Calleia, William Bendix, Frances Gifford, Donald MacBride, Margaret Hayes, Moroni Olsen, Eddie Marr, Arthur Loft, George Meader, Tom Dugan, Edward Peil Sr., Brooks Benedict, William "Billy" Benedict, Conrad Binyon, Frank Bruno, Kenneth Chryst, Dane Clark, Edmund Cobb, Maurice Costello, George Cowl, John W. De Noria, Vernon Dent, Frank Elliott, Tom Fadden, Bess Flowers, J.C. Fowler, Jack Gardner, Kit Guard, Frank Hagney, Chuck Hamilton, Louis Jean Heydt, Arthur Stuart Hull, Joe King, Paul Le Pere, Theodore Lorch, Jack Luden, Wilbur Mack, Joe McGuinn, James Millican, Bert Moorhouse, Edmund Mortimer, Jack Mulhall, Spec O'Donnell, Broderick O'Farrell, Tom O'Grady, Pat O'Malley, Stanley Price, Lillian Randolph, Cyril Ring, Francis Sayles, Jack Shea, Bruce Sidney, Brick Sullivan, Charles Sullivan, George Turner, Norma Varden, William Wagner, Fred Walburn
1943 The Fallen Sparrow[43] Richard Wallace RKO Radio Pictures John Garfield, Maureen O'Hara, Walter Slezak, Patricia Morison, Martha O'Driscoll, Bruce Edwards, John Banner, John Miljan, Hugh Beaumont, Ed Agresti, Bobby Barber, Symona Boniface, Patti Brill, Jack Carr, André Charlot, James Conaty, William Edmunds, Fely Franquelli, Erford Gage, Rosina Galli, Bud Geary, Sam Goldenberg, Rita Gould, Babe Green, Mary Halsey, Sam Harris, Joe King, Mike Lally, Margaret Landry, George Lloyd, Charles Marsh, Eric Mayne, Billy Mitchell, William J. O'Brien, Frank O'Connor, Nestor Paiva, Lee Phelps, Stanley Price, Stella Razeto, Al Rhein, Cyril Ring, Edgar Sherrod, George Sherwood, Margie Stewart, Russell Wade, Eric Wilton, Jane Woodworth
1944 Bluebeard[44] Edgar G. Ulmer Producers Releasing Corporation John Carradine, Jean Parker, Nils Asther, Ludwig Stössel, George Pembroke, Teala Loring, Sonia Sorel, Henry Kolker, Emmett Lynn, Iris Adrian, Patti McCarty, Carrie Devan, Anne Sterling, Harry Cording, Frank Darien, Bess Flowers, Mabel Forrest, Eddie Hall, John Maxwell Hayes, George Irving, Ethelreda Leopold
Double Indemnity[45] Billy Wilder Paramount Pictures Fred MacMurray, Barbara Stanwyck, Edward G. Robinson, Porter Hall, Jean Heather, Tom Powers, Byron Barr, Richard Gaines, Fortunio Bonanova, John Philliber, Lev Abramov, James Adamson, John Berry, Raymond Chandler, Edmund Cobb, Kernan Cripps, Betty Farrington, Bess Flowers, Mona Freeman, Harold Garrison, Eddie Hall, Teala Loring, George Magrill, Sam McDaniel, Billy Mitchell, Clarence Muse, Miriam Nelson, Constance Purdy, Dick Rush, Floyd Shackelford, Oscar Smith, Douglas Spencer, Florence Wix
Laura[46] Otto Preminger 20th Century Fox Gene Tierney, Dana Andrews, Clifton Webb, Vincent Price, Judith Anderson, Grant Mitchell, Dorothy Adams, Terry Adams, John Alban, Wally Albright, Bobby Barber, Edward Biby, Gary Breckner, James Carlisle, Harry Carter, Lane Chandler, Bill Chaney, Dorothy Christy, James Conaty, Kay Connors, John Dexter, Ralph Dunn, Nestor Eristoff, Jean Fenwick, Mary Field, Clyde Fillmore, James Flavin, Bess Flowers, Lee Tong Foo, William Forrest, Frances Gladwin, William Graeff Jr., Beatrice Gray, Sam Harris, Kathleen Howard, Yolanda Lacca, Frank LaRue, Kay Linaker, Gloria Marlen, Thomas Martin, Dominick Martino, Buster Miles, Harold Miller, Hans Moebus, Lew Morphy, Forbes Murray, Jane Nigh, Wedgwood Nowell, Paul Power, Aileen Pringle, Greg Rhinelander, Cyril Ring, Alexander Sascha, Harold Schlickenmayer, Scott Seaton, Larry Steers, Harry Strang, Ben Watson, Cara Williams, Eric Wilton
Murder, My Sweet[47] Edward Dmytryk RKO Pictures Dick Powell, Claire Trevor, Anne Shirley, Otto Kruger, Mike Mazurki, Miles Mander, Douglas Walton, Donald Douglas, Ralf Harolde, Esther Howard, Ernie Adams, Bernice Ahi, George Anderson, Edward Biby, Jack Carr, Tom Coleman, Ralph Dunn, Sam Finn, Rudy Germane, Fred Graham, Bill Hamilton, Paul Hilton, John Indrisano, Daun Kennedy, Donald Kerr, King Lockwood, Paul Phillips, Dewey Robinson, Shimen Ruskin, Larry Wheat
Phantom Lady[48] Robert Siodmak Universal Pictures Franchot Tone, Ella Raines, Alan Curtis, Aurora Miranda, Thomas Gomez, Fay Helm, Elisha Cook Jr., Andrew Tombes, Regis Toomey, Joseph Crehan, Doris Lloyd, Virginia Brissac, Milburn Stone, Harry Adams, Robert Bain, Joan Bayley, Brandon Beach, Brooks Benedict, John Berkes, Barney Bigard, Iris Bocignon, Mildred Boyd, Barbara Brewster, Gloria Brewster, James Carlisle, Dave Coleman, Harry Cording, Oliver Cross, Hella Crossley, Roy Darmour, Georgia Davis, Jack Deery, Cyril Delevanti, William Desmond, Ralph Dunn, Tom Ferrandini, Alice Fleming, Bess Flowers, Ann Fredrick, Russell Gaige, Joe Gilbert, Dick Gordon, Herschel Graham, Roger Hanson, Kay Harding, Eddie Hart, Henry Hebert, Samuel S. Hinds, Stuart Holmes, Victoria Horne, Dorothy Jarnac, Michael Jeffers, Gwen Kenyon, Joe Kirk, Bella Lewitzky, Adolf E. Licho, Max Linder, Thomas Martin, Matt McHugh, Charles Meakin, Harold Miller, Richard Neill, Dole Nicolls, Jay Novello, Broderick O'Farrell, Paul Power, Curtis Railing, Lillian Randolph, Fred Rapport, Charles Regan, John Rice, Cyril Ring, Beatrice Roberts, Howard Rumsey, Paul Russell, Cosmo Sardo, Freddie Slack, Mabel Smaney, Walter Soderling, Gisela Werbisek, Norman Willis, Douglas Wood, Maris Wrixon
The Woman in the Window[49] Fritz Lang International Pictures Edward G. Robinson, Joan Bennett, Raymond Massey, Edmund Breon, Dan Duryea, Thomas E. Jackson, Dorothy Peterson, Arthur Loft, Frank Dawson, Iris Adrian, Austin Badell, Brandon Beach, James Beasley, Al Benault, Robert Blake, Paul Bradley, Don Brodie, Carol Cameron, Claire Carleton, James Carlisle, Eddy Chandler, Freddie Chapman, Alec Craig, Hal Craig, Joe Devlin, Tom Dillon, Ralph Dunn, Calvin Emery, Bess Flowers, Fred Fuceton, Jack Gardner, Jack Gargan, Fred Graham, Tom Hanlon, James Harrison, Harry Hayden, William J. Holmes, Fred Hueston, Sheldon Jett, Jack W. Johnston, Donald Kerr, Lawrence Lathrop, Anne Loos, William Lyer, George "Spanky" McFarland, Joel McGinnis, Frank McLure, Harold McNulty, Charles Meakin, Frank Melton, Frank Mills, Harold Minjir, Frances Morris, Ralph Norwood, Wedgwood Nowell, Anne O'Neal, Louis Payne, Dave Pepper, Alexander Pollard, Fred Rapport, Roy Seager, Scott Seaton, Arthur Space, Wyndham Standing, Larry Steers, Ruth Valmy, Lane Watson
To Have and Have Not[50] Howard Hawks Warner Bros. Humphrey Bogart, Walter Brennan, Lauren Bacall, Dolores Moran, Hoagy Carmichael, Sheldon Leonard, Walter Szurovy, Marcel Dalio, Walter Sande, Dan Seymour, Aldo Nadi, Audrey Armstrong, Juliette Ball, Joy Barlow, Eugene Borden, James Burross, Jack Chefe, Louise Clark, Adrienne D'Ambricourt, Dorothy Davenport, Jean De Briac, Marcel De la Brosse, Fred Dosch, Alphonso DuBois, Elzie Emanuel, Fred Farrell, Lance Fuller, Harold Garrison, Janette Grae, Suzette Harbin, Margaret Hathaway, CeePee Johnson, Frank Johnson, Hal Kelly, Sir Lancelot, Keith Lawrence, Oscar Loraine, Paul Marion, Maurice Marsac, Louis Mercier, Chef Milani, Gussie Morris, Kanza Omar, Jack Passin, Ron Randell, Pedro Regas, Margaret Savage, Patricia Shay, Milton Shockley, Emmett Smith, George Sorel, George Suzanne, Marguerita Sylva, Roger Valmy, Pat West, Crane Whitley, Edith Wilson, Jack Winslowe
1945 Detour[51] Edgar G. Ulmer Producers Releasing Corporation Tom Neal, Ann Savage, Claudia Drake, Edmund MacDonald, Tim Ryan, Esther Howard, Pat Gleason, Don Brodie, Roger Clark, Eddie Hall, Harry Mayo, Harry Strang
Leave Her to Heaven[52] John M. Stahl 20th Century Fox Gene Tierney, Cornel Wilde, Jeanne Crain, Vincent Price, Mary Philips, Ray Collins, Gene Lockhart, Reed Hadley, Darryl Hickman, Chill Wills, Gertrude Astor, Guy Beach, Audrey Betz, Olive Blakeney, Ruth Clifford, Harry Depp, Paul Everton, Jim Farley, Betty Hannon, Kenner G. Kemp, Hugh Maguire, Mae Marsh, Thomas Martin, Grant Mitchell, Hans Moebus, Milton Parsons, Addison Richards, Kay Riley, Earl Schenck, Charles Tannen
Mildred Pierce[53] Michael Curtiz Warner Bros. Joan Crawford, Jack Carson, Zachary Scott, Eve Arden, Ann Blyth, Bruce Bennett, Lee Patrick, Moroni Olsen, Veda Ann Borg, Jo Ann Marlowe, Bill Alcorn, Betty Alexander, Ramsay Ames, George Anderson, James Anderson, Robert Arthur, Lynn Baggett, Leah Baird, Dorothy Barrett, Mary Bayless, Arline Bletcher, Barbara Brown, Elyse Brown, Doria Caron, Wheaton Chambers, John Christian, Wallis Clark, Chester Clute, John Compton, Joyce Compton, Clancy Cooper, David Cota, Tom Dillon, Robert Evans, James Flavin, Bess Flowers, Don Grant, Angela Greene, Dorothy Hack, Shep Houghton, Jack W. Johnston, Charles Jordan, Marjorie Kane, Fred Kelsey, Richard Kipling, Manart Kippen, Perk Lazelle, Marion Lessing, King Lockwood, Jimmy Lono, Robert Locke Lorraine, John Marlin, Philo McCullough, Butterfly McQueen, George Meader, Mary Ellen Meyran, Harold Miller, Jack Mower, Wedgwood Nowell, Frank O'Connor, Jack O'Connor, Jean O'Rourke, Garry Owen, Paul Panzer, Helen Pender, Larry Rio, William Ruhl, Jeffrey Sayre, Mary Servoss, John Sheridan, George Tobias, Charles Trowbridge, Sid Troy, Johnny Walsh, Joan Wardley, Joan Winfield
1946 Gilda[54] Charles Vidor Columbia Pictures Rita Hayworth, Glenn Ford, George Macready, Joseph Calleia, Steven Geray, Joe Sawyer, Gerald Mohr, Mark Roberts, Ludwig Donath, Donald Douglas, Julio Abadía, Enrique Acosta, Ed Agresti, Sam Appel, Sam Ash, Nina Bara, Edward Biby, Robert Board, Symona Boniface, Eugene Borden, Paul Bradley, Argentina Brunetti, Jack Chefe, Eduardo Ciannelli, James Conaty, Jean De Briac, Jerry De Castro, Leander De Cordova, Sayre Dearing, Jack Del Rio, Jean Del Val, Carli Elinor, Fernanda Eliscu, Anita Ellis, Herbert Evans, Nobel G. Evey, Sam Flint, Bess Flowers, Curt Furberg, Kay Garrett, Fred Godoy, Paul Gustine, Robert Haines, Sam Harris, Lew Harvey, Ed Haskett, Ted Hecht, Ernest Hilliard, Stuart Holmes, Rodolfo Hoyos Jr., George Humbert, Robert Kellard, Kenner G. Kemp, Frank Leigh, George J. Lewis, Frank Leyva, Max Linder, Oscar Loraine, Wilbur Mack, Herman Marks, Alphonse Martell, Saul Martell, Frank Mayo, John Merton, Harold Miller, Ramon Munox, Forbes Murray, Ralph Navarro, J.W. Noon, Alfred Paix, Lou Palfy, Joe Palma, Albert Petit, Alexander Pollard, Albert Pollet, Soretta Raye, Paul Regas, Suzanne Ridgway, Ruth Roman, Clark Ross, Lionel Royce, Cosmo Sardo, Jeffrey Sayre, Leonardo Scavino, William Smith, George Sorel, Robert Tafur, John Tyrrell, Philip Van Zandt, Ernö Verebes, Russ Vincent, Blackie Whiteford
Shock[55] Alfred L. Werker 20th Century Fox Vincent Price, Lynn Bari, Frank Latimore, Anabel Shaw, Stephen Dunne, Reed Hadley, Renee Carson, Charles Trowbridge, Robert Adler, Margaret Brayton, Harry Carter, Ruth Clifford, John Davidson, Selmer Jackson, Ruth Nelson, Claire Richards, George E. Stone, Charles Tannen, Pierre Watkin, Cecil Weston, Mary Young
The Big Sleep[56] Howard Hawks Warner Bros. Humphrey Bogart, Lauren Bacall, John Ridgely, Martha Vickers, Dorothy Malone, Peggy Knudsen, Regis Toomey, Charles Waldron, Charles D. Brown, Bob Steele, Elisha Cook Jr., Louis Jean Heydt, Trevor Bardette, Joy Barlow, Max Barwyn, Deannie Best, William A. Boardway, Tanis Chandler, Jack Chefe, James Conaty, Joseph Crehan, Sonia Darrin, Jack Deery, Carole Douglas, Jay Eaton, Tom Fadden, Bess Flowers, Kenneth Gibson, Joe Gilbert, Stuart Hall, Shep Houghton, Kenner G. Kemp, Pete Kooy, Paula Kyle, King Lockwood, Lorraine Miller, Forbes Murray, William H. O'Brien, Shelby Payne, Jack Perry, Tommy Rafferty, Waclaw Rekwart, Edward Rickard, Suzanne Ridgway, Jeffrey Sayre, Emmett Vogan, Theodore von Eltz, Wally Walker, Dan Wallace, Paul Weber, Ben Welden
The Postman Always Rings Twice[57] Tay Garnett Metro-Goldwyn-Mayer Lana Turner, John Garfield, Cecil Kellaway, Hume Cronyn, Leon Ames, Audrey Totter, Alan Reed, Jeff York, Philip Ahlm, John Alban, Don Anderson, Morris Ankrum, King Baggot, Betty Blythe, Paul Bradley, Barbara Brewster, Gloria Brewster, Wally Cassell, Jack Chefe, Dick Crockett, Oliver Cross, James Darrell, Tom Dillon, Edward Earle, Jim Farley, Byron Foulger, Joel Friedkin, A. Cameron Grant, Robert Haines, William Halligan, Bud Harrison, Paul Kruger, Frank Mayo, Helen McLeod, Harold Miller, Howard M. Mitchell, Sandra Morgan, George Noisom, Garry Owen, Dorothy Phillips, Dan Quigg, Virginia L. Randolph, Paula Ray, Hilda Rhodes, Walter Ridge, Jeffrey Sayre, Edgar Sherrod, Reginald Simpson, Brick Sullivan, John M. Sullivan, Charles Williams
The Strange Love of Martha Ivers[58] Lewis Milestone Hal Wallis Productions Barbara Stanwyck, Van Heflin, Lizabeth Scott, Kirk Douglas, Judith Anderson, Roman Bohnen, Darryl Hickman, Janis Wilson, Ann Doran, Frank Orth, James Flavin, Mickey Kuhn, Charles D. Brown, Gene Ashley, Walter Baldwin, Bill Burt, Gino Corrado, Catherine Craig, Kernan Cripps, Sayre Dearing, Kay Deslys, Tom Dillon, William Duray, Blake Edwards, Tom Fadden, Chuck Hamilton, Betty Hill, Robert Homans, Olin Howland, Gladden James, Payne B. Johnson, John Kellogg, Harry Leonard, Thomas Louden, Matt McHugh, Al Murphy, Bob Perry, Ricky Ricardi, Cyril Ring, Bert Roach, Tommy Ryan, Tom Schamp, Amzie Strickland, Max Wagner
1947 Dark Passage[59] Delmer Daves Warner Bros. Humphrey Bogart, Lauren Bacall, Bruce Bennett, Agnes Moorehead, Tom D'Andrea, Clifton Young, Douglas Kennedy, Rory Mallinson, Houseley Stevenson, John Alvin, John Arledge, Leonard Bremen, Clancy Cooper, Deborah Daves, Michael Daves, Vince Edwards, Tom Fadden, Bob Farber, Mary Field, Ross Ford, Craig Lawrence, Ian MacDonald, Dudie Maschmeyer, Patrick McVey, Ray Montgomery, Paul Panzer, Paul Ravel, Tom Reynolds, Ramon Ros, Shimen Ruskin, Jo Stafford, Richard Walsh
Lady in the Lake[60] Robert Montgomery Metro-Goldwyn-Mayer Robert Montgomery, Audrey Totter, Lloyd Nolan, Tom Tully, Leon Ames, Jayne Meadows, Dick Simmons, Morris Ankrum, Lila Leeds, William Roberts, Kathleen Lockhart, Ellay Mort, Eddie Acuff, Charles Bradstreet, David Cavendish, Wheaton Chambers, Roger Cole, Frank Dae, Jack Davis, John Webb Dillion, Ralph Dunn, Budd Fine, John Gallaudet, Nina Garson, Sherry Hall, Cy Kendall, Ann Lawrence, George Magrill, Bert Moorhouse, Sandra Morgan, Thomas Murray, William Newell, James Nolan, William O'Leary, Frank Orth, William McKeever Riley, Ellen Ross, Fred Santley, Fred Sherman, Florence Stephens, George Travell, Laura Treadwell, Kay Wiley, Robert B. Williams
Out of the Past[61] Jacques Tourneur RKO Radio Pictures Robert Mitchum, Jane Greer, Kirk Douglas, Rhonda Fleming, Richard Webb, Steve Brodie, Virginia Huston, Paul Valentine, Dickie Moore, Ken Niles, Brooks Benedict, Oliver Blake, Eumenio Blanco, Wesley Bly, Mildred Boyd, Hubert Brill, James Bush, Ted Collins, James Conaty, Homer Dickenson, Lee Elson, Jess Escobar, Mary Field, Rudy Germane, Adda Gleason, Theresa Harris, Harry Hayden, John Kellogg, Mike Lally, Primo López, Philip Morris, Manuel París, Caleb Peterson, Jose Portugal, Charles Regan, Victor Romito, Tony Roux, Jeffrey Sayre, Wallace Scott, Archie Twitchell, William Van Vleck, Bill Wallace, Sam Warren, Frank Wilcox
The Lady from Shanghai[62] Orson Welles Mercury Productions Rita Hayworth, Orson Welles, Everett Sloane, Glenn Anders, Ted de Corsia, Erskine Sanford, Gus Schilling, Carl Frank, Louis Merrill, Evelyn Ellis, Harry Shannon, William Alland, Jessie Arnold, Wong Artarne, Rama Bai, Jack Baxley, Steve Benton, Eumenio Blanco, Vernon Cansino, Doris Chan, George Chirello, Wong Chung, Eddie Coke, Tom Coleman, Peter Cusanelli, Al Eben, Edythe Elliott, Heenan Elliott, John Elliott, Charles Ferguson, Raoul Freeman, Joseph Granby, Robert Gray, Alvin Hammer, Theresa Harris, Maynard Holmes, Tiny Jones, Byron Kane, Milton Kibbee, Preston Lee, Grace Lem, Billy Louie, Charles Meakin, Mike Morelli, Philip Morris, Sam Nelson, Mary Newton, Joe Palma, Edward Peil Sr., Gerald Pierce, Joe Recht, Mabel Smaney, Harry Strang, Theresa Testa, Norman Earl, Arthur Tovey, Philip Van Zandt, Dorothy Vaughan, Eleanore Vogel, Glen Walters, Blackie Whiteford, Chalky Williams, Richard Wilson, Jean Wong
1948 Cry of the City[63] Robert Siodmak 20th Century Fox Victor Mature, Richard Conte, Fred Clark, Shelley Winters, Betty Garde, Berry Kroeger, Tommy Cook, Debra Paget, Hope Emerson, Roland Winters, Walter Baldwin, Robert Adler, Mimi Aguglia, George Beranger, Oliver Blake, Harry Carter, Dolores Castle, Ken Christy, Davison Clark, Ruth Clifford, John Cortay, Antonio Filauri, Tiny Francone, Howard Freeman, Ed Hinton, Kathleen Howard, Thomas Ingersoll, Robert Karnes, George Magrill, George Melford, Joan Miller, Tom Moore, Thomas Nello, Jane Nigh, Eddie Parks, Emil Rameau, Claudette Ross, Elena Savonarola, Harry Seymour, Konstantin Shayne, Dan Sheridan, Michael Stark, June Storey, Charles Tannen, Helen Troya, Tito Vuolo, Charles Wagenheim
Raw Deal[64] Anthony Mann Edward Small Productions Dennis O'Keefe, Claire Trevor, Marsha Hunt, John Ireland, Raymond Burr, Curt Conway, Chili Williams, Richard Fraser, Whit Bissell, Cliff Clark, Gregg Barton, Robert Bice, David Clarke, Victor Cutler, John Daheim, Alexis Davidoff, Abe Dinovitch, Lloyd Everett, Tom Fadden, Vincent Graeff, Ilka Grüning, Frank Hyers, Richard Irving, Bill Kennedy, Paul Kruger, Mike Lally, Carey Loftin, James Magill, Joan Myles, Edna Ryan, Cap Somers, Dok Stanford, Ray Teal, Regis Toomey, Harry Tyler, Robert B. Williams, Beverly Wills
They Live by Night[65] Nicholas Ray RKO Radio Pictures Cathy O'Donnell, Farley Granger, Howard Da Silva, Jay C. Flippen, Helen Craig, Will Wright, William Phipps, Ian Wolfe, Harry Harvey, Marie Bryant, Will Lee, James Nolan, Charles Meredith, Teddy Infuhr, Byron Foulger, Guy Beach, Jane Allen, Paul Bakanas, Regan Callais, Lewis Charles, Curt Conway, Suzi Crandall, Helen Crozier, Boyd Davis, Gail Davis, James Dobson, Ralph Dunn, Frank Ferguson, Dan Foster, Fred Graham, Eula Guy, N.L. Hitch, J. Louis Johnson, Chester Jones, Tom Kennedy, Kate Drain Lawson, Frank Marlowe, Myra Marsh, Marilyn Mercer, Carmen Morales, Jimmy Moss, Stanley Prager, Erskine Sanford, Mickey Simpson, Bert Stevens, Russ Whiteman, Lynn Whitney, Douglas Williams
1949 The Set-Up[66] Robert Wise RKO Radio Pictures Robert Ryan, Audrey Totter, George Tobias, Alan Baxter, Wallace Ford, Percy Helton, Hal Baylor, Darryl Hickman, Kevin O'Morrison, James Edwards, David Clarke, Phillip Pine, Edwin Max, Herbert Anderson, Larry Anzalone, Arthur Berkeley, Phil Bloom, Burman Bodel, Herman Boden, Ruth Brennan, Helen Brown, John Butler, Andy Carillo, Lillian Castle, Jack Chase, Noble "Kid" Chissell, Bud Cokes, Heinie Conklin, Gene Delmont, Abe Dinovitch, Paul Dubov, Arthur "Weegee" Fellig, Dan Foster, David Fresco, Joseph Glick, Bernard Gorcey, Vincent Graeff, William E. Green, Bobby Henshaw, John Indrisano, Michael Jeffers, Maxine Johnston, Dick Johnstone, Donald Kerr, Jess Kirkpatrick, Joseph La Cava, Mike Lally, Richard LaMarr, Archie Leonard, Frances Mack, Dwight Martin, William McCarter, Mathew McCue, Tony Merrill, Walter Merrill, Lynn Millan, Frank Mills, Ben Moselle, Tommy Noonan, Anton Northpole, William J. O'Brien, Brian O'Hara, Jack Perry, Jack Raymond, Al Rhein, Frank Richards, Walter Ridge, Tony Roux, Sammy Shack, Carl Sklover, Emmett Smith, Everett Smith, Billy Snyder, Ray Spiker, Harold J. Stone, Jack Stoney, Arthur Sullivan, Brick Sullivan, Charles Sullivan, Harry Tenbrook, Ralph Volkie, Charles Wagenheim, Gay Waters, Constance Worth
The Third Man[67] Carol Reed London Films Joseph Cotten, Alida Valli, Orson Welles, Trevor Howard, Paul Hörbiger, Ernst Deutsch, Erich Ponto, Siegfried Breuer, Hedwig Bleibtreu, Bernard Lee, Wilfrid Hyde-White, Nelly Arno, Jack Arrow, Harold Ayer, Harry Belcher, Leo Bieber, Paul Birch, Martin Boddey, Madge Brindley, Robert Brown, Ray Browne, Robin Burns, Paul Carpenter, Marie-Louise Charlier, Alexis Chesnakov, Guy De Monceau, Reed De Rouen, Jack Faint, Peter Fontaine, Thomas Gallagher, Michael Godfrey, Theodore Gottlieb, Vernon Greeves, Herbert Halbik, Paul Hardtmuth, Walter Hertner, Charles Irwin, Lily Kann, Geoffrey Keen, Brookes Kyle, Martin Miller, Hannah Norbert, Eric Pohlmann, Carol Reed, Annie Rosar, Frederick Schrecker, Hugo Schuster, Karel Stepanek, Gordon Tanner, Ernst Ulman, Helga Wahlro, Jenny Werner
' '[26]

Anyos 1950[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
1950 In a Lonely Place[68] Nicholas Ray Santana Pictures Corporation Humphrey Bogart, Gloria Grahame, Frank Lovejoy, Carl Benton Reid, Art Smith, Jeff Donnell, Martha Stewart, Robert Warwick, Morris Ankrum, William Ching, Steven Geray, Hadda Brooks, James Arness, Pat Barton, Guy Beach, David Bond, Hazel Boyne, Laura K. Brooks, Charles Cane, Jack Chefe, Oliver Cross, George Davis, Melinda Erickson, Charles Fogel, Arno Frey, Ruth Gillette, Billy Gray, Joy Hallward, Don Hamin, Myron Healey, Lewis Howard, Jack Jahries, Mike Lally, Tony Layng, Mark Lowell, Frank Marlowe, Harold Miller, John Mitchum, George Nardelli, Allen Pinson, Jack Reynolds, Davis Roberts, Michael Romanoff, Jack Santoro, Cosmo Sardo, Alix Talton, Evelyn Underwood, June Vincent, Ruth Warren
The Asphalt Jungle[69] John Huston Metro-Goldwyn-Mayer Sterling Hayden, Louis Calhern, Jean Hagen, James Whitmore, Sam Jaffe, John McIntire, Marc Lawrence, Barry Kelley, Anthony Caruso, Teresa Celli, Marilyn Monroe, William "Wee Willie" Davis, Dorothy Tree, Brad Dexter, John Maxwell, Mary Anderson, Ray Bennett, David Bond, Chet Brandenburg, Benny Burt, Harry G. Butcher, Frank Cady, Jean Carter, Mack Chandler, David Clarke, John Cliff, Harry Cody, Gene Coogan, Henry Corden, Chuck Courtney, John Crawford, Ralph Dunn, Gene Evans, Pat Flaherty, Alex Gerry, Sol Gorss, Fred Graham, William Haade, Don Haggerty, Eloise Hardt, Thomas Browne Henry, Wesley Hopper, George Lynn, Ethel Lyons, Fred Marlow, Strother Martin, Patricia Miller, Howard M. Mitchell, Ralph Montgomery, Alberto Morin, Kerry O'Day, Raymond Roe, Henry Rowland, Tim Ryan, James Seay, Jack Shea, Charles Sherlock, J. Lewis Smith, J.J. Smith, Joseph Darr Smith, Helene Stanley, Jack Stoney, Ray Teal, Leah Wakefield, Harlan Warde, Jack Warden, William Washington, Constance Weiler, Judith Wood, Victor Wood, Wilson Wood, Jeff York
1951 Detective Story[70] William Wyler Paramount Pictures Kirk Douglas, Eleanor Parker, William Bendix, Cathy O'Donnell, George Macready, Horace McMahon, Gladys George, Joseph Wiseman, Lee Grant, Gerald Mohr, Frank Faylen, Craig Hill, Michael Strong, Luis Van Rooten, Bert Freed, Warner Anderson, Grandon Rhodes, William "Bill" Phillips, Russell Evans, Charles Campbell, Edmund Cobb, Ann Codee, Catherine Doucet, Pat Flaherty, Harper Goff, Howard Joslin, Donald Kerr, George Magrill, Mike Mahoney, James Maloney, Lee Miller, Ralph Montgomery, Burt Mustin, Jack Perry, Robert S. Scott, Jack Shea, Kay Wiley
1952 Kansas City Confidential[71] Phil Karlson Associated Players and Producers, Edward Small Productions John Payne, Coleen Gray, Preston Foster, Neville Brand, Lee Van Cleef, Jack Elam, Dona Drake, Mario Siletti, Howard Negley, Carleton Young, Don Orlando, Ted Ryan, Orlando Beltran, Ray Bennett, Chet Brandenburg, Barry Brooks, Charles Cane, Edward Coch, James Conaty, Tom Dillon, George Dockstader, Paul Dubov, Paul Fierro, Eddie Foster, Dick Gordon, Tom Greenway, William Haade, Al Hill, Harry Hines, Paul Hogan, Don House, Vivi Janiss, Helen Kleeb, Paul Kruger, Mike Lally, Roger Moore, House Peters Jr., Lee Phelps, Sam Pierce, Paul Ravel, Joey Ray, Carlos Rivero, Ric Roman, Frank J. Scannell, Sam Scar, Jack Shea, Charles Sherlock, Brick Sullivan, Charles Sullivan, Phil Tead, Archie Twitchell, George D. Wallace, Kay Wiley, Jeff York
1955 Kiss Me Deadly[72] Robert Aldrich Parklane Pictures Ralph Meeker, Albert Dekker, Paul Stewart, Juano Hernandez, Wesley Addy, Marian Carr, Marjorie Bennett, Mort Marshall, Fortunio Bonanova, Strother Martin, Mady Comfort, James McCallion, Robert Cornthwaite, Silvio Minciotti, Nick Dennis, Ben Morris, Jack Elam, Paul Richards, Jesslyn Fax, James Seay, Percy Helton, Leigh Snowden, Jack Lambert, Jerry Zinneman, Maxine Cooper, Cloris Leachman, Gaby Rodgers, Kitty White, Sam Balter, Joe Hernandez, Eddie Beal, Leonard Bremen, Yvonne Doughty, John George, Charles Lane, Art Loggins, Mara McAfee, Leonard Mudie, Bing Russell, Robert Sherman, Max Wagner, Trude Wyler
Du rififi chez les hommes[73] Jules Dassin Pathé Cinéma Jean Servais, Carl Möhner, Robert Manuel, Janine Darcey, Pierre Grasset, Robert Hossein, Marcel Lupovici, Dominique Maurin, Magali Noël, Marie Sabouret, Claude Sylvain, Jules Dassin, Armandel, Alain Bouvette, Alice Garan, André Dalibert, Jacques David, Émile Genevois, Marcelle Hainia, Marcel Lesieur, Daniel Mendaille, Huguette Montréal, Lita Recio, Fernand Sardou, Jean Bellanger, Jacques Besnard, Teddy Bilis, Jenny Doria, René Hell, Gilbert Moreau, Maryse Paillet, Marcel Rouzé, Roger Rudel
1958 Touch of Evil[74] Orson Welles Universal-International Charlton Heston, Janet Leigh, Orson Welles, Joseph Calleia, Akim Tamiroff, Joanna Moore, Ray Collins, Dennis Weaver, Valentin de Vargas, Mort Mills, Victor Millan, Lalo Rios, Michael Sargent, Phil Harvey, Joi Lansing, Harry Shannon, Marlene Dietrich, Zsa Zsa Gabor, Joe Basulto, Ray Beltram, Eumenio Blanco, Yolanda Bojorquez, Joseph Cotten, Domenick Delgarde, Jennie Dias, John Dierkes, Eleanor Dorado, Eva Gabor, Jeffrey Green, Billy House, Johnny Kern, John Marlin, Mercedes McCambridge, Arlene McQuade, Ken Miller, Ralph Moratz, Ray Pourchot, Ramón Rodríguez, Gus Schilling, William Tannen, Wayne Taylor, Rusty Wescoatt, Dan White, Keenan Wynn
' '[26]

Anyos 1970[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
1971 Klute[75] Alan J. Pakula Gus Productions Jane Fonda, Donald Sutherland, Charles Cioffi, Roy Scheider, Dorothy Tristan, Rita Gam, Nathan George, Vivian Nathan, Morris Strassberg, Barry Snider, Betty Murray, Jane White, Shirley Stoler, Robert Milli, Anthony Holland, Fred Burrell, Richard B. Shull, Mary Louise Wilson, Marc Malvin, Rosalind Cash, Jean Stapleton, Jan Fielding, Antonia Rey, Robert Ronan, Richard Russell Ramos, Garrett Cassell, Jerome Collamore, Candy Darling, Kevin Dobson, Veronica Hamel, Richard Jordan, Margaret Linn, Tony Major, Harry Reems, Joe Silver, Ellen Stretton, Lee Wallace
1973 The Long Goodbye[76] Robert Altman Lion's Gate Films Elliott Gould, Nina van Pallandt, Sterling Hayden, Mark Rydell, Henry Gibson, David Arkin, Jim Bouton, Warren Berlinger, Jo Ann Brody, Stephen Coit, Jack Knight, Pepe Callahan, Vincent Palmieri, Pancho Córdova, Enrique Lucero, Rutanya Alda, Tammy Shaw, Jack Riley, Ken Sansom, Jerry Jones, John Davies, Rodney Moss, Sybil Scotford, Herb Kerns, Robert Altman, David Carradine, Danny Goldman, Carl Gottlieb, Tracy Harris, Ned Humphreys, Leslie McRay, Kate Murtagh, Virginia Rose, Arnold Schwarzenegger, Leslie Simms, George Wyner
1974 Chinatown[77] Roman Polanski Long Road Productions, Robert Evans Company Jack Nicholson, Faye Dunaway, John Huston, Perry Lopez, John Hillerman, Darrell Zwerling, Diane Ladd, Roy Jenson, Roman Polanski, Richard Bakalyan, Joe Mantell, Bruce Glover, Nandu Hinds, James O'Rear, James Hong, Beulah Quo, Jerry Fujikawa, Belinda Palmer, Roy Roberts, Noble Willingham, Elliott Montgomery, Rance Howard, George Justin, C.O. Erickson, Fritzi Burr, Charles Knapp, Claudio Martínez, Freddie Roberto, Allan Warnick, John Holland, Jesse Vint, Jim Burk, Denny Arnold, Burt Young, Elizabeth Harding, John Rogers, Cecil Elliott, Paul Jenkins, Lee de Broux, Bob Golden, Don Ames, Jack Berle, Charles Fogel, Bob Harks, Robert Hitchcock, Michael Jeffers, John Marlin, Alan Marston, Monty O'Grady, Joe Pine, Murray Pollack, Anthony Redondo, Cosmo Sardo, Jack Slate, Owen Song, Norman Stevans, Paul Van, Richard Warren, Wally West, Chalky Williams, Kai J. Wong, Sally Yarnell
' '[26]

Anyos 1980[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
1982 Hammett[78] Wim Wenders Zoetrope Studios Frederic Forrest, Peter Boyle, Marilu Henner, Roy Kinnear, Elisha Cook Jr., Lydia Lei, R.G. Armstrong, Richard Bradford, Michael Chow, David Patrick Kelly, Sylvia Sidney, Jack Nance, Elmer Kline, Royal Dano, Samuel Fuller, Lloyd Kino, Fox Harris, Rose Wong, Liz Roberson, Jean-François Ferreol, Alison Hong, Patricia Kong, Lisa Lu, Andrew Winner, Kenji Shibuya, James Quinn, Mark Anger, James Devney, Hank Worden, Christopher Day, Ciceley Rush, Chris Alcaide, Ben Breslauer, James Brodhead, John Hamilton, John T. Spiotta, Ross Thomas
1984 Blood Simple[79] Joel Coen River Road Productions, Foxton Entertainment John Getz, Frances McDormand, Dan Hedaya, M. Emmet Walsh, Samm-Art Williams, Deborah Neumann, Raquel Gavia, Van Brooks, Señor Marco, William Creamer, Loren Bivens, Bob McAdams, Shannon Sedwick, Nancy Finger, William Preston Robertson, Holly Hunter, Barry Sonnenfeld
1986 Blue Velvet[80] David Lynch De Laurentiis Entertainment Group Isabella Rossellini, Kyle MacLachlan, Dennis Hopper, Laura Dern, Hope Lange, Dean Stockwell, George Dickerson, Priscilla Pointer, Frances Bay, Jack Harvey, Ken Stovitz, Brad Dourif, Jack Nance, J. Michael Hunter, Dick Green, Fred Pickler, Philip Markert, Leonard Watkins, Moses Gibson, Selden Smith, Peter Carew, Jon Jon Snipes, Angelo Badalamenti, Jean Pierre Viale, Donald Moore, A. Michelle Depland, Michelle Sasser, Katie Reid, Fred C. Caruso, Robert J. Maxwell
' '[26]

Anyos 1990[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
1990 Miller's Crossing[81] Joel Coen Circle Films, Twentieth Century Fox Gabriel Byrne, Marcia Gay Harden, John Turturro, Jon Polito, J.E. Freeman, Albert Finney, Mike Starr, Al Mancini, Richard Woods, Tom Toner, Steve Buscemi, Mario Todisco, Olek Krupa, Michael Jeter, Lanny Flaherty, Jeanette Kontomitras, Louis Charles Mounicou, John McConnell, Danny Aiello, Helen Jolly, Hilda McLean, Monte Starr, Don Picard, Salvatore H. Tornabene, Kevin Dearie, Michael Badalucco, Charles Ferrara, Esteban Fernández, George Fernandez, Charles Gunning, Dave Drinkx, David Darlow, Robert LaBrosse, Carl Rooney, Jack Harris, Jery Hewitt, Sam Raimi, John Schnauder Jr., Zolly Levin, Joey Ancona, Bill Raye, William Preston Robertson, Michael P. Cahill, Sean Collins, Frances McDormand
1992 Reservoir Dogs[82] Quentin Tarantino Live America Inc., Dog Eat Dog Productions Harvey Keitel, Tim Roth, Michael Madsen, Chris Penn, Steve Buscemi, Lawrence Tierney, Randy Brooks, Kirk Baltz, Edward Bunker, Quentin Tarantino, Rich Turner, David Steen, Tony Cosmo, Stevo Polyi, Michael Sottile, Robert Ruth, Lawrence Bender, Linda Kaye, Suzanne Celeste, Steven Wright, Laurie Lathem, Maria Strova, Burr Steers, Craig Hamann, Scott McElroy, Jeffrey Erin Shea, Gerard van Gent, Rowland Wafford
1994 Pulp Fiction[83] Quentin Tarantino A Band Apart, Jersey Films Tim Roth, Amanda Plummer, Laura Lovelace, John Travolta, Samuel L. Jackson, Phil LaMarr, Frank Whaley, Burr Steers, Bruce Willis, Ving Rhames, Paul Calderon, Bronagh Gallagher, Rosanna Arquette, Eric Stoltz, Uma Thurman, Jerome Patrick Hoban, Michael Gilden, Gary Shorelle, Susan Griffiths, Eric Clark, Joseph Pilato, Brad Blumenthal, Steve Buscemi, Lorelei Leslie, Emil Sitka, Brenda Hillhouse, Christopher Walken, Chandler Lindauer, Sy Sher, Robert Ruth, Rich Turner, Angela Jones, Don Blakely, Carl Allen, Maria de Medeiros, Karen Maruyama, Kathy Griffin, Venessia Valentino, Linda Kaye, Duane Whitaker, Peter Greene, Stephen Hibbert, Alexis Arquette, Quentin Tarantino, Harvey Keitel, Julia Sweeney, Lawrence Bender, Cie Allman, Rene Beard, Rhys Kirkman, Pui Fan Lee, Justin Mullins, Lori Pizzo, Glendon Rich, Devan Richardson, Richard Rossi, Ani Sava, Devin Schumacher
1997 Jackie Brown[84] Quentin Tarantino A Band Apart, Mighty Mighty Afrodite Productions, Lawrence Bender Productions Pam Grier, Samuel L. Jackson, Robert Forster, Bridget Fonda, Michael Keaton, Robert De Niro, Michael Bowen, Chris Tucker, LisaGay Hamilton, Tom Lister Jr., Hattie Winston, Sid Haig, Aimee Graham, Ellis Williams, Tangie Ambrose, T'Keyah Crystal Keymáh, Venessia Valentino, Diana Uribe, Renee Kelly, Elizabeth McInerney, Colleen Mayne, Laura Lovelace, Christine Lydon, Julia Ervin, Juliet Long, Michelle Berube-Schneider, Gillian White, Candice Briese, Jeffrey Deedrick, Roy Nesvold, Herbert Hans Wilmsen, Helmut Berger, Denise Crosby, George Meyers, Arnold Montey, Glendon Rich, Mary Ann Schmidt, Quentin Tarantino, D. Danny Warhol
L.A. Confidential[85] Curtis Hanson Regency Enterprises, The Wolper Organization Kevin Spacey, Russell Crowe, Guy Pearce, James Cromwell, Kim Basinger, Danny DeVito, David Strathairn, Ron Rifkin, Matt McCoy, Paul Guilfoyle, Paolo Seganti, Elisabeth Granli, Sandra Taylor, Steve Rankin, Graham Beckel, Allan Graf, Precious Chong, Symba, Bob Clendenin, Lennie Loftin, Will Zahrn, Amber Smith, Darrell Sandeen, Michael Warwick, Simon Baker, Shawnee Free Jones, Matthew Allen Bretz, Thomas Rosales Jr., Shane Dixon, Norman Howell, Brian Lally, Don Pulford, Chris Short, John Mahon, Tomas Arana, Michael McCleery, George Yager, Jack Conley, Ginger Slaughter, Jack Knight, John H. Evans, Gene Wolande, Brian Bossetta, Michael Chieffo, Gwenda Deacon, T.J. Kennedy, Ingo Neuhaus, Robert Harrison, Jim Metzler, Robert Barry Fleming, Jeremiah Birkett, Salim Grant, Karr Washington, Noel Evangelisti, Marisol Padilla Sánchez, Jeff Sanders, Steven Lambert, Jordan Marder, Gregory White, April Breneman, Lisa Worthy, Beverly Sharpe, Colin Mitchell, John Currie Slade, Brenda Bakke, Kevin Maloney, Patrice Walters, Rebecca Klingler, Irene Roseen, Scott Eberlein, David St. James, Bodie Newcomb, Jeff Austin, Robert Foster, Kevin Patrick, Henry Marder, Monty McKee, Henry Meyers, Michael Ossmann, Dick Stilwell, Jess Thomas, Robert Thompson, Jody Wood, Jonathan Adler, April Audia, Jana Rains Austinson, Hennen Chambers, Jan Citron, Priscilla Cory, Alice Dinnean, T.K. Durham, Fred Lerner, Scott McKinley, John Meier, Jimmy Ortega, Chris Palermo, J.P. Romano, Gilbert Rosales, Nectar Rose, Rocco Salata, Vern Urich, Sam P. Whitehead, Dell Yount, Anne Zogby
1999 The Limey[86] Steven Soderbergh Artisan Entertainment Terence Stamp, Lesley Ann Warren, Luis Guzmán, Barry Newman, Joe Dallesandro, Nicky Katt, Peter Fonda, Amelia Heinle, Melissa George, William Lucking, Matthew Kimbrough, John Robotham, Steve Heinze, Nancy Lenehan, Wayne Pére, John Cothran, Ousaun Elam, Dwayne McGee, Brian Bennet, Allan Graf, Carl Ciarfalio, George Marshall, Lincoln Simonds, Rainbow Borden, Michaela Gallo, Jose Perez, Alex Perez, Brandon Keener, Jim Jenkins, Mark Gerschwin, Johnny Sanchez, Brooke Marie Bridges, Randy Lowell, Eva Rodriguez, James Earl Olmedo, Jamie Lin Olmedo, Clement Blake, Tom Pardoe, Jeffrey J. Ayers, Bill Duke, Deirdre O'Brien, David Ward, Carol White
' '[26]

Anyos 2000[editar | modificar o codigo]

Anyo Títol Director Productora Actors Notas
2001 The Man Who Wasn't There[87] Joel Coen Working Title Films Billy Bob Thornton, Frances McDormand, Michael Badalucco, James Gandolfini, Katherine Borowitz, Jon Polito, Scarlett Johansson, Richard Jenkins, Tony Shalhoub, Christopher Kriesa, Brian Haley, Jack McGee, Gregg Binkley, Alan Fudge, Lilyan Chauvin, Adam Alexi-Malle, Ted Rooney, Abraham Benrubi, Christian Ferratti, Rhoda Gemignani, E.J. Callahan, Brooke Smith, Ron Ross, Hallie Singleton, Jon Donnelly, Dan Martin, Nicholas Lanier, Tom Dahlgren, Booth Colman, Stanley DeSantis, Peter Siragusa, Christopher McDonald, Rick Scarry, George Ives, Devon Cole Borisoff, Mary Bogue, Don Donati, Arthur Reeves, Michelle Weber, Randi Cee, Robert Loftin, Kenneth Hughes, Gordon Hart, Brenda Mae Hamilton, Lloyd Gordon, Leonard Crofoot, Rita Bland, Audrey K. Baranishyn, Qyn Hughes, Rachel McDonald, Craig Berenson, Joan Blair, Greg Bronson, Seymour Cassel, Geoffrey Gould, Paul G. Gray, Phil Hawn, Cherilyn Hayres, John Michael Higgins, Janis Jones, Jennifer Jason Leigh, Peter Schrum, Max Thayer
2002 Une affaire privée[88] Guillaume Nicloux BAC Films, Canal+, Cofimages 12, Little Bear, TF1 Films Production Thierry Lhermitte, Marion Cotillard, Samuel Le Bihan, Aurore Clément, Frédéric Diefenthal, Jeanne Balibar, Robert Hirsch, Garance Clavel, Clovis Cornillac, Lydia Andrei, Jean-Pierre Darroussin, Consuelo De Haviland, Niels Arestrup, Philippe Nahon, Marie-Armelle Deguy, Bruno Todeschini, Jeanne Casilas, Carlo Brandt, Françoise Sage, Laurent Grévill, Philippe Morier-Genoud, Marc Rioufol, Louis-Do de Lencquesaing, Yves Verhoeven, Gérald Thomassin, Mathieu Genet, Dominique Bettenfeld, Hélène Viaux, Sacha Dougnac, Olivier Foubert, Marine Jolivet, Nicolas Jouhet, Martine Logier, Patrick Médioni, Antoine Navarro, Christian Gazio
2003 Qui a tué Bambi?[89] Gilles Marchand Haut et Court, M6 Films, Canal+, Centre national du cinéma et de l'image animée, L'Atelier de Production Centre-Val de Loire, Région Centre, Sofica Sofinergie 5, Soficinéma Sophie Quinton, Laurent Lucas, Catherine Jacob, Yasmine Belmadi, Michèle Moretti, Valérie Donzelli, Jean-Claude Jay, Aladin Reibel, Thierry Bosc, Lucia Sanchez, Fily Keita, Sophie Medina, Joséphine de Meaux, Lucienne Moreau, Catherine Salvini, Jean Dell, Dorothée Decoene, Alexandra Ansidei, Lisa Huynh, Anne Caillon, Brice Deliry, Françoise Pinkwasser, Dominique Charmet, Fu Jin Zheng, Link Jin Xue, Papa Kandé Sidibé, Gilles Remy, Stéphane Balagna, Marita Love, Antonio Cauchois, Laurent Bon, Bertrand Altmann, Alban Aumard, Marc Berman, Brieux Férot, Lucile Blanc, Jérémie Elkaïm, Henri Philippe Garcia
2004 Collateral[90] Michael Mann Parkes/MacDonald Productions, Edge City Tom Cruise, Jamie Foxx, Jada Pinkett Smith, Mark Ruffalo, Peter Berg, Bruce McGill, Irma P. Hall, Barry Shabaka Henley, Richard T. Jones, Klea Scott, Bodhi Elfman, Debi Mazar, Javier Bardem, Emilio Rivera, Jamie McBride, Ken Waters, Charlie E. Schmidt, Michael Bentt, Ian Hannin, Robert Deamer, David Mersault, Anthony Ochoa, Omar Orozco, Edgar Sánchez, Cosme Urquiola, Thomas Rosales Jr., Wade Williams, Paul Adelstein, Jessica Ferrarone, Troy Blendell, Inmo Yuon, Howard Bachrach, Chic Daniel, Corinne Chooey, JoNell Kennedy, Steven Kozlowski, Roger Stoneburner, Rodney Sandberg, George Petrina, Donald Dean, Elliott Newman, Trevor Ware, Bobby English, Auggie Cavanagh, Ronald Muldrow, Peter McKernan, Ivor Shier, Daniel Luján, Eddie Diaz, Joey Burns, John Convertino, Josh Cruze, Martin Flores, Rick Garcia, Larry G. Goldman, Maurilio Pineda, Dan Sistos, Jacob Valenzuela, Luis Villegas, Yussi Wenger, Jason Statham, Angelo Tiffe, Ismeal Vidrio, Ron Eckert, Manuel Urrego, Jessie Bernard, Luis Moncada, Dyna Teal, Sandi Schroeder, Michael-John Wolfe, Addie Yungmee, J.D. McElroy, Megan Hiratzka, Kate Gopacco, Christy Yi, Lisa Marie Basada, Wilson Wong, Mark Stainbrook, Brandon Molale, Marianne M. Arreaga, Spike Silver, Ben Mihm, Niles Roth, Linda Asuma, Paul Aulicino, Esther K. Chae, Andy Cheng, Conor Dean Smith, Danny Del Toro, Michael Dotson, DTeflon, Tara Erickson, Jerald Garner, Melissa Gomez, Annabella Gutman, Leonard C. Jones, Laszlo Klima, Mark Kubr, Cameron Lee, Kyu C. Lee, Janet Linn, Gino Montesinos, Janessa Mun, Masami Okada, Janice Paik, Neil Patil, Gary Rodriguez, Tony Sagastizado, Erina Sako, Emily VanSonnenberg, Emily Ming-An Wang, Michael Waxman, Henry T. Yamada
' '[26]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.17.
  2. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.19.
  3. (fr) Jean-Pierre Esquenazi: Le Film Noir: Histoire et signification d'un genre populaire subversif, París, CNRS Éditions, coll. «Biblis», 2012, 438 p. ISBN 978-2-271-08826-0, p.5.
  4. (fr) Thomas Pillard: Une histoire oubliée: la genèse française du terme «film noir» dans les années 1930 et ses implications transnationales, en TransAtlantica: révue d'etudes américaines.
  5. (en) Charles O'Brien: Film Noir in France: Before the Liberation, Iris, num. 21 European Precursors of Film Noir/Précurseurs européens du film noir,‎ primavera de 1996, p. 7–30.
  6. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.23.
  7. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.24.
  8. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.24-25.
  9. (fr) Raymond Borde y Étienne Chaumeton: Panorama du film noir américain 1941–1953, coll. Champs Contre-Champs, Éditions Flammarion, París, 1993, ISBN 978-2080815088.
  10. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.35.
  11. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.33.
  12. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.34.
  13. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.27-28.
  14. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.38.
  15. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.39-40.
  16. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.40.
  17. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.50.
  18. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.53.
  19. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.54.
  20. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.63.
  21. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.84.
  22. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.8133.
  23. (es) Noël Simsolo: El cine negro. Pesadillas verdaderas y falsas, Alianza Editorial, Madrit, 2007. ISBN 978-84-206-8213-6, p.425.
  24. (en) The Musketeers of Pig Alley en Internet Movie Database.
  25. (en) Regeneration en Internet Movie Database.
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 26,6 26,7 26,8 (en) [ '] en Internet Movie Database.
  27. (en) Underworld en Internet Movie Database.
  28. (en) The Doorway to Hell en Internet Movie Database.
  29. (en) City Streets en Internet Movie Database.
  30. (en) Little Caesar en Internet Movie Database.
  31. (en) M en Internet Movie Database.
  32. (en) The Public Enemy en Internet Movie Database.
  33. (en) Scarface en Internet Movie Database.
  34. (en) The Petrified Forest en Internet Movie Database.
  35. (en) Angels with Dirty Faces en Internet Movie Database.
  36. (en) Each Dawn I Die en Internet Movie Database.
  37. (en) The Roaring Twenties en Internet Movie Database.
  38. (en) High Sierra en Internet Movie Database.
  39. (en) Johnny Eager en Internet Movie Database.
  40. (en) The Maltese Falcon en Internet Movie Database.
  41. (en) Casablanca en Internet Movie Database.
  42. (en) The Glass Key en Internet Movie Database.
  43. (en) The Fallen Sparrow en Internet Movie Database.
  44. (en) Bluebeard en Internet Movie Database.
  45. (en) Double Indemnity en Internet Movie Database.
  46. (en) Laura en Internet Movie Database.
  47. (en) Murder, My Sweet en Internet Movie Database.
  48. (en) Phantom Lady en Internet Movie Database.
  49. (en) The Woman in the Window en Internet Movie Database.
  50. (en) To Have and Have Not en Internet Movie Database.
  51. (en) Detour en Internet Movie Database.
  52. (en) Leave Her to Heaven en Internet Movie Database.
  53. (en) Mildred Pierce en Internet Movie Database.
  54. (en) Gilda en Internet Movie Database.
  55. (en) Shock en Internet Movie Database.
  56. (en) The Big Sleep en Internet Movie Database.
  57. (en) The Postman Always Rings Twice en Internet Movie Database.
  58. (en) The Strange Love of Martha Ivers en Internet Movie Database.
  59. (en) Dark Passage en Internet Movie Database.
  60. (en) Lady in the Lake en Internet Movie Database.
  61. (en) Out of the Past en Internet Movie Database.
  62. (en) The Lady from Shanghai en Internet Movie Database.
  63. (en) Cry of the City en Internet Movie Database.
  64. (en) Raw Deal en Internet Movie Database.
  65. (en) They Live by Night en Internet Movie Database.
  66. (en) The Set-Up en Internet Movie Database.
  67. (en) The Third Man en Internet Movie Database.
  68. (en) In a Lonely Place en Internet Movie Database.
  69. (en) The Asphalt Jungle en Internet Movie Database.
  70. (en) Detective Story en Internet Movie Database.
  71. (en) Kansas City Confidential en Internet Movie Database.
  72. (en) Kiss Me Deadly en Internet Movie Database.
  73. (en) Du rififi chez les hommes en Internet Movie Database.
  74. (en) Touch of Evil en Internet Movie Database.
  75. (en) Klute en Internet Movie Database.
  76. (en) The Long Goodbye en Internet Movie Database.
  77. (en) Chinatown en Internet Movie Database.
  78. (en) Hammett en Internet Movie Database.
  79. (en) Blood Simple en Internet Movie Database.
  80. (en) Blue Velvet en Internet Movie Database.
  81. (en) Miller's Crossing en Internet Movie Database.
  82. (en) Reservoir Dogs en Internet Movie Database.
  83. (en) Pulp Fiction en Internet Movie Database.
  84. (en) Jackie Brown en Internet Movie Database.
  85. (en) L.A. Confidential en Internet Movie Database.
  86. (en) The Limey en Internet Movie Database.
  87. (en) The Man Who Wasn't There en Internet Movie Database.
  88. (en) Une affaire privée en Internet Movie Database.
  89. (en) [ Qui a tué Bambi?] en Internet Movie Database.
  90. (en) Collateral en Internet Movie Database.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]


Cheneros cinematograficos
Black film | Cine d'acción | Cine d'animación | Cine d'artes marcials | Cine d'autor | Cine d'aventuras | Cine belico | Cine biografico | Cine de capa y espada | Cine de catastrofes | Cine chovenil | Cine de chudicios | Cine de comedia | Cine de comedia a l'italiana (Commedia all'italiana) | Cine de comedia romantica | Cine de desastres | Cine documental | Cine de drama | Cine d'ensayo | Cine epico | Cine erotico | Cine d'espionache | Cine d'esportes | Cine experimental | Cine de fantasía | Cine de gángsters | Cine de garcholas | Cine historico | Cine infantil | Cine d'intriga | Cine mudo | Cine musical | Cine negro | Cine de peplum | Cine policiaco | Cine politico | Cine pornografico | Cine quinqui | Cine relichioso | Cine de romance | Cine de sciencia-ficción | Cine social | Cine de terror | Cine de western | Cine de zombis