Charles Chaplin

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Iste articlo ye sobre un actor y director cinematografico britanico. Ta atros usos se veiga Charles Chaplin (desambigación).

Charles Chaplin
Charlie Chaplin, caracterizato como Charlot, en una imachen de 1915.
Información personal
Nombre real	Charles Spencer Chaplin
Calendata naiximiento:	16 d'abril de 1889
Puesto naiximiento:	Walworth (Londres, Reino Uniu)
Calendata muerte:	25 d'aviento de 1977
Puesto muerte:	Vevey (cantón de Vaud, Suiza)
Ocupación:	Actor, director cinematografico, guionista, productor cinematografico y compositor
Conchuche:	Mildred Harris (1918-1921) Lita Grey (1924-1927) Paulette Goddard (1936-1942) Oona O'Neill (1943-1927)
Sitio web:	www.CharlieChaplin.com
Premios Oscar
Premio Oscar honorifico: -1928: por a suya versatilidat al producir, escribir, dirichir y actuar en a cinta O Circo. -1971: por a suya incalculable contrebución ta o cine. Nominato a l'Oscar a o Millor Actor -1940: por The Great Dictator.

Sir Charles Spencer Chaplin, tamién conoixito y confundido con o suyo personache Charlot, estió un actor, director cinematografico, guionista, productor cinematografico y compositor britanico, naixito o 16 d'abril de 1889 en Walworth, un suburbio de Londres (Anglaterra), y muerto en Vevey (cantón de Vaud, Suiza) o 25 d'aviento de 1977. A suya carrera cinematografica s'alacetó en o cine mudo, cuan creyó o personache de Charlot, protagonista de cuantas d'as suyas cintas, y que marcó una fita en o cine d'humor, con cuantos gags que encara hue s'emplegan en o cine de comedia muderno. Ye uno d'os tres grans d'o cine mudo con Harold Lloyd y Buster Keaton, mientres a suya larga carrera cinematografica, que desembolicó dende meyatos d'os anyos 1910 dica meyatos d'os anyos 1960, recibió cuantos premios u honors.

D'entre a suya extensa filmografía bi ha que destacar cintas como The Gold Rush (1925), The Circus (1928), Modern Times (1936), The Great Dictator (1941), Monsieur Verdoux (1947) y Limelight (1952).

Premios

Charles Chaplin fue nominato a o premio Oscar a o Millor Actor en 1940 por a suya interpretación en The Great Dictator, una cinta dirichita por o mesmo actor.

A suya vida

As suyas primeras anyadas

Charles Spencer Chaplin yera naixito de Walworth, un suburbio de Londres, en Anglaterra, fillo de l'actor y cantaire de music-hall Charles Spencer Chaplin Sr. y de l'actriz y cantaire Hannah Chaplin. O pai teneba problemas d'alcoholismo y la mai remató por enganyar-lo con un atro artista, Leo Dryden, con qui tenió un fillo, rematando asinas o matrimonio y pasando Charles y o suyo chermano mas chicot, Sydney Chaplin, a vivir con su pai y con a suya companyera de piso, encara que en zagueras o pai no podió continar mantenendo-los y los cedió a la mai. Por a precaria situación economica familiar, Charles y su chermano viviron mientres dos anyadas en un orfenato. O pai morió de cirrosi cuan Charles teneba doce anyadas, y la mani manifestó malautías mentals, rematando por estar ingresata en un sanatorio cuan Charles y Sydney prencipioron a ganar diners en o mundo d'o cine, en California, a on i morió en 1928.

A delicata situación familiar no impedió que Charles Chaplin fese os suyos primers pasos en o mundo d'o spectaclo con a familia. Asinas, cuan nomás teneba que cinco anyadas ya puyaba en os escenarios, iniciando asinas una chicota carrera d'actor y cantaire infantil, que su pai alentaba. Mesmo plegó a lograr que en 1898 l'acullisen en una colla de ninos-prodichio, continando con chicoz papels en o teatro, dica que en 1904, con nomás que 15 anyadas, plegó o suyo primer gran exito con a suya representación de Peter Pan, o personache d'a obra de James Matthew Barrie, feito que fació que prencipiase a estar conoixito en o mundo d'o teatro britanico.

Filmografía

Cintas con Keystone Studios

Con Keystone Studios, Charles Chaplin amanixe en un total de 36 cintas, todas producitas por Mack Sennett:

• 1914: Making a Living.
• 1914: Kid Auto Races at Venice.
• 1914: Mabel's Strange Predicament.
• 1914: A Thief Catcher.
• 1914: Between Showers.
• 1914: A Film Johnnie.
• 1914: Tango Tangles.
• 1914: His Favorite Pastime.
• 1914: Cruel, Cruel Love.
• 1914: The Star Boarder.
• 1914: Mabel at the Wheel.
• 1914: Twenty Minutes of Love, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: Caught in a Cabaret.
• 1914: Caught in the Rain, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: A Busy Day, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: The Fatal Mallet.
• 1914: Her Friend the Bandit, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: The Knockout.
• 1914: Mabel's Busy Day.
• 1914: Mabel's Married Life, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: Laughing Gas, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: The Property Man, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: The Face on the Bar Room Floor, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: Recreation, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: The Masquerader, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: His New Profession, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: The Rounders, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: The New Janitor, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: Those Love Pangs, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: Dough and Dynamite, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: Gentlemen of Nerve, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: His Musical Career, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: His Trysting Place, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: Tillie's Punctured Romance.
• 1914: Getting Acquainted, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1914: His Prehistoric Past, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).

Cintas con Essanay Film Manufacturing Company

Con Essanay Film Manufacturing Company, Charlot fació un total de 15 cintas, a on feba d'actor, director y guionista:

• 1915: His New Job, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: A Night Out, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: The Champion, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: In the Park, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: A Jitney Elopement, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: The Tramp, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: By the Sea, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: Work, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: A Woman, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: The Bank, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: Shanghaied, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: A Night in the Show, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1915: Burlesque on Carmen, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1916: Police, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).
• 1918: Triple Trouble, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión).

Cintas con Mutual Film Corporation

Con Mutual Film Corporation, Charlot fació 12 cintas, a on yera a la vegata actor, director, guionista y productor:

• 1916: The Floorwalker, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1916: The Fireman, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1916: The Vagabond, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1916: One A.M., de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1916: The Count, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1916: The Pawnshop, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1916: Behind the Screen, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1916: The Rink, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1917: Easy Street, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1917: The Cure, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1917: The Immigrant, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1917: The Adventurer, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).

Cintas con First National

Con a productora First National, Charlot fació nueu cintas, estando en as nueu actor, director, guionista y productor, y mesmo en belunas tamién compositor.

• 1918: A Dog's Life, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1918: The Bond, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1918: Shoulder Arms, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1919: Sunnyside, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1919: A Day's Pleasure, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1921: The Kid, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1921: The Idle Class, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1922: Pay Day, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1923: The Pilgrim, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).

Cintas con United Artists

Charles Chaplin fació ueito títols con a productora United Artists, estando-ne autor d'o guión, director y productor, amás de compositors en todas as cintas (menos en una).

• 1923: A Woman of Paris, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión y productor).
• 1925: The Gold Rush, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1928: The Circus, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1931: City Lights, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1936: Modern Times, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1940: The Great Dictator, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1947: Monsieur Verdoux, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1952: Limelight, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).

Produccions en o Reino Uniu

• 1957: A King in New York, de Charles Chaplin (tamién ye autor d'o guión, productor y compositor).
• 1967: A Countess from Hong Kong, de Charles Chaplin, con Marlon Brando, Sophia Loren, Sydney Chaplin, Tippi Hedren, Patrick Cargill y Margaret Rutherford (tamién ye autor d'o guión y compositor).

Bibliografía

• Charlie Chaplin. My Trip Abroad, New York 1922.
  • My Autobiography. Simon & Schuster, 1964.
• David Robinson. Chaplin: His Life and Art, McGraw-Hill, 1985, ISBN 0-07-053181-1.
• Hale, Georgia. Charlie Chaplin: Intimate Close-Ups. Heather Kiernan y The Scarecrow Press 1995. ISBN 1-57886-004-0 (edición de 1999).
• (en) Stephen M. Weissman, Chaplin: A Life. Arcade Publishing, 2008. 978-1-55970-892-0
• (en) Glen David Gold. Sunnyside. Alfred A. Knopf, 2009. ISBN 0-307-27068-8.

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre Charles Chaplin.
• (en) Charles Chaplin en IMDb.
• (en) Pachina web de Charlie Chaplin.
• (en) Museu Chaplin.
• (en) The Charlie Chaplin Archive.