Idioma venecián
Venecián Vèneto | ||
---|---|---|
Atras denominacions: | ||
Parlau en: | Italia, Croacia y Eslovenia | |
Rechión: | Mar Hadriana | |
Etnia: | {{{pueblo}}} | |
Parladors: | 2.200.000 | |
Posición: | {{{clasificación}}} (Ethnologue 1996) | |
Filiación chenetica: | Luengas indo-europeas Italica |
|
Estatus oficial
| ||
Oficial en: | No ye oficial | |
Luenga propia de: | {{{propia}}} | |
Reconoixiu en: | ![]() | |
Regulau por: | Sin de regulación | |
Codigos
| ||
ISO 639-1 | {{{iso1}}} | |
ISO 639-2 | roa ("Romances, atras") | |
ISO 639-3 | vec | |
SIL | vec | |
Idioma venecián
|
O venecián ye una luenga romance charrata por dos millons de presonas en a rechión d'o Veneto, de Friuli-Venecia Chulia y de Trentino (Italia), y por una cantidat pareixita en arias mugants d'Istria (sobre tot a Istria Eslovena), arias antigament baixo influencia d'a Republica de Venecia (en localidatz costeras de Dalmacia, Croacia, en Kotor, Montenegro y en Tulcea, Dobrucha rumana) y arias que han recibito emigración noritaliana recient como Brasil y Mexico.
Deriva d'o latín vulgar charrato en a rechión, muito influito por l'antigo venetico como substrato lingüistico.
En as localidatz costeras de Dalmacia l'idioma veneto y l'idioma crovate sustituyoron a l'idioma dalmata, pero os cambios de población que siguioron a la Segunda Guerra Mundial facioron que a mayor part d'a población de luenga veneta u italiana fuese forachitata d'a Republica Democratica Federal de Yugoslavia, por o que a presencia d'o veneto en Dalmacia y en quasi tota a costa antigament yugoslava ye residual. En a Istria Eslovena, a on que os movimientos de población fuoron diferents por prolongar-se o litichio territorial con a creyación d'o Territorio libre de Trieste quedoron més parlants d'o veneto y o italián, manimenos l'idioma veneto no ye oficial, i habendo cooficialidat d'o italián y o esloveno. Tanto en Italia como en fuera d'Italia o italián oficial va sustituindo a l'idioma veneto.
Parolas italianas d'orichen venecián[editar | modificar o codigo]
L'idioma italián prene d'o venecián Ballottaggio (de ballottino), Arsenale (y o venecián de l'arabe dar as-sina'ah "o puesto d'a construcción", Baita, Broglio, cantiere, ciao (d'o veneto s-ciavo, "esclavo", "a tu servicio"), Ditta, Gazzetta, Guetto (d'o verbo getar, "fundir"), Giocattolo (d'o veneto zugàtolo), Gondola, Lido, Imbloglio, Laguna ("albufera"), Lazzaretto, Pantalone, Regata y Montenegro. Como puet veyer-se o italián ha transmeso a las atras luengas romances belunas d'estas parolas.
Vinclos externos[editar | modificar o codigo]
Luengas romances | ||
---|---|---|
Aragonés | Arrumán | Astur-leyonés | Castellán | Catalán | Corso incluindo o gallurés | Chodigo-espanyol | Dalmata | Francés incluindo o diasistema d'as luengas d'oïl con o Borgonyón, Campanyés, Franco-Contés, Galó, Lorenés, Normando (Guernesiés, Jèrriais y Anglo-normando), Petavín-Santonchés, Picardo y Valón | Franco-provenzal | Friulán | Gallego | Istriot | Istrorrumán | Italián | Ladín | Ligur | Lombard | Meglenorrumán | Napolitán | Occitán incluindo o gascón y l'aranés | Piemontés | Portugués | Rumanch | Rumán | Sardo incluindo o sasarés | Secilián | Venecián |