Idioma gallego

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Gallego
Galego
Atras denominacions:
Parlau en: Galicia, O Bierzo (Leyón); municipios de Porto, Pias, Lubián y Hermisende (Zamora); Comarca de l'Eo-Navia (con parlas de transición ta l'asturiano) y norte d'as provincias portuguesas d'Entre Minho e Douro y Trás-os-Montes e Alto Douro.
Rechión: {{{territorios}}}
Etnia: {{{pueblo}}}
Parladors: 3.188.400
Posición: {{{clasificación}}} (Ethnologue 1996)
Filiación chenetica: Indoeuropea

  Luenga italica
   Luenga romanica
    Italica-Occidental
     Italica-Occidental-Occidental
      Galo-Iberica
       Iberorromanica
        Iberica-Occidental
         Galaicoportugués
          Gallego

Estatus oficial
Oficial en: Galicia
Luenga propia de: {{{propia}}}
Reconoixiu en: Castiella y Leyón
Regulau por: Real Academia Galega
Codigos
ISO 639-1 gl
ISO 639-2 glg
ISO 639-3 [1]
SIL glg
Mapa con as variants d'o gallego

O gallego[1] ye una luenga romanica, propia de Galicia, a on ye oficial chunto con o castellano.[2] Amás d'en Galicia, a luenga se parla tamién en territorios mugants, encara que sin estatuto de oficialidat. Ye estreitament relacionata con o portugués, con o que forma una unidat lingüistica, o galaicoportugués, luenga desenvolicata mientres a Edat Meya en a provincia romana de Gallaecia.

A mas d'estar oficial en Galicia, se permite a suya amostranza en O Bierzo (Leyón) y en Sanabria (Zamora).

Dialectos[editar | modificar o codigo]

As parlas gallegas se clasifican en tres conchuntos consideratos "dialectos":

  • O dialecto occidental se charra en as Rías Baixas y plega dica Santiago de Compostela.
  • O dialecto central ocupa a mayor parte d'o territorio gallego.
  • O dialecto oriental se charra en as localidaz d'os cabos occidentals d'Asturias, Leyón y Zamora y en as localidaz gallegas que mugan con estos territorios. Inclui o eonaviego.

Sistemas d'escritura[editar | modificar o codigo]

Actualment bi ha dos tipos de grafías ta o gallego:

  • A oficial, a grafía d'a RAG (Real Academia Galega).
  • A normativa reintegracionista de l'AGAL (Associaçom Galega da Língua).

Referencias[editar | modificar o codigo]


Luengas romances
Aragonés | Arrumano | Astur-leyonés | Castellano | Catalán | Corso incluindo o gallurés | Chudeocastellano | Dalmata | Francés incluindo o diasistema d'as luengas d'oïl con o Borgonyón, Campanyés, Franco-Contés, Galó, Lorenés, Normando (Guernesiés, Jèrriais y Anglo-normando), Petavín-Santonchés, Picardo y Valón | Francoprovenzal | Friulán | Gallego | Istriot | Istrorrumano | Italiano | Ladino | Ligur | Lombardo | Meglenorrumano | Napolitán | Occitán incluindo o gascón y l'aranés | Piemontés | Portugués | Rumanche | Rumano | Sardo incluindo o sasarés | Siciliano | Veneciano