Aragonés sarrablés

De Biquipedia
(Reendrezau dende Sarrablés)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Sarrablés

Mapa de situación d'o sarrablés
Localización cheografica
Territorios Sarrablo
Sociolochía
Vitalidat Baixa

O sarrablés[1] ye la variedat d'o aragonés que se charra en Sarrablo orichinal u Guarguera. Ye pareixito a l'aragonés d'a Tierra de Biescas y a l'aragonés de Sobrepuerto. A gran y rapida despoblación d'a comarca fan que i haiga pocos estudios linguisticos.

Fonetica[editar | modificar o codigo]

En bels lugars ixe, ixa pueden plegar a pronunciar-sen iche, icha por o fenomeno de cheada.

Morfolochía[editar | modificar o codigo]

Seguntes Francho Nagore bi ha repuis d'antigo emplego de l'articlo postvocalico ro, ros, ra, ras. En Bara, (Val de Nocito), se n'ha documentato o emplego actual.

En As Bellostas se documenta o emplego de b'ha en cuenta de bi ha[2], como en Pandicosa, Biescas, Samianigo, Broto, Vio y Elsón.

Dica fa dos cheneracions s'emplegaban os participios en -ato, -ito, huei s'emplegan -au, -iu.

O participio d'o verbo veyer ye viesto en a Val de Nocito.

Lexico[editar | modificar o codigo]

Existe bella representazión de lexico oriental: demoré. Como cosa curiosa José Miguel Navarro López replega o fitonimo Cupreso ye mes a man d'a radiz latina clasica CUPRESSUS que o equivalent en atras variants d'aragonés y en luengas romanicas d'arredol.

Referencias[editar | modificar o codigo]

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]


Variedatz centrals de l'aragonés
Aragonés centro-occidental Aragonés tensino (incluyindo o panticuto) | Aragonés d'a Tierra de Biescas | Aragonés d'a val d'Acumuer | Aragonés sarrablés | Aragonés de Vallibasa | Aragonés de Sobrepuerto
Aragonés centro-oriental Aragonés d'a Ribera de Fiscal | Aragonés d'a valle de Broto y d'a valle de Vio | Aragonés d'a valle de Puértolas | Aragonés d'a valle de Tella | Belsetán | Aragonés de Sierra Ferrera