Mateu

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Mateu

cuadro Sant Mateu y l'ánchel de Guido Reni
Orichen hebreu
Chenero masculín
Santoral 21 de setiembre (Ilesia Catolica)
Significau Regalo de Dios
Zona Occident
Articlos en Biquipedia Todas as pachinas que prencipian por Mateu

Mateu ye un antroponimo d'orichen hebreu. Como parola patrimonial y con femenín regular a suya forma femenina ye Mateua u Mateva.[1] O suyo significato ye "regalo de dios".

Variants[editar | modificar o codigo]

En o "Libro d'a manifestación d'o morabetín d'as aldeyas d'a ciudat de Daroca", de 1373 figura chent con nombre Mateyo en Lagueruela, Fuent Frida, Allueva, Cuevas de Portalrubio, Cervera de Pancrudo, Alpenyés, Cosa, Barrachina, Nueros, Cuenca Buena, Lechago, Navarret, Fuents Claras, Mont-reyal, Villafranca, Cingla, Tornos, Luco de Xiloca y Burbaguena, y Mateya en Calamocha y Blancas.[2]

As formas Mateyo y Mateya s'orichinarían a partir d'as formas converchents con o castellano Mateo y Matea/Matía, y ye posible que a -y- epentica siga una hipercorrección, porque en o "Libro d'a manifestación d'o moraberín d'as aldeyas d'a ciudat de Daroca" veyemos escrito l'apellito Soriano como Soreyano; en atros textos escritos en aragonés d'as comunidaz aragonesas mos trobamos hipercorreccions pareixitas (Mareya en cuenta de María). En caso de pronunciar-se a -y- epentica n'estos casos como Mateya y Romeya tampoco no se representa en a ortografía actual proposata por l'Academia de l'Aragonés y s'escribiría Mateo y Matea, porque no ye o caso de succeder a una -d- u -g- que ha desapareixito como en creyer u leyal.

Variants en atras luengas[editar | modificar o codigo]

Variants en atras luengas
Alemán Mathias, Matthias, Matthäus
Anglés Matthew, Mathew, Matt, Matty, Mattie
Arabe متى (Mattā)
Armenio Մատթէոս (Mathios)
Belarruso Мацей (Maciej)
Bulgaro Матей (Matey), Матюш (Matyush), Мато (Mato), Матуш (Matush)
Castellano Mateo
Catalán Mateu
Chaponés マット (Matto), マシュー (Mashyuu)
Checo Matěj, Matouš
Coreán 매튜, 마태
Croata Matej, Mate, Matija, Matko
Danés Mads, Mattæus, Mathias
Eslovaco Matej, Matus
Esloveno Matej, Matevž, Matjaž, Matija
Esperanto Mateo, Matiaso
Estonio Madis, Mati
Finés Matias, Matti
Francés Mathieu, Matheu, Matthieu; Mathias, Matthias; Mathis, Matthis
Gaelico escocés Maitias
Galés Mathew, Mat
Griego Matthaios, Maththaios
Hawaiano Makaio, Mataio
Holandés Matthijs, Mathijs, Mattijs, Mattheus
Hebreu Mattai, Mattityahu, Mattithyahu
Hongaro Máté, Mátyás
Irlandés Maitiú
Islandés Matthías
Italiano Matteo, Mattia
Latín Matthæus
Letón Matīss, Matejs, Metjū, Matiass
Lituano Matas, Motiejus
Malayalam Mathai, Matthai, Mathew, Maatthu, Maathan
Malayo Matius
Noruego Matteus
Polaco Mateusz, Maciej
Portugués Mateus, Matias (actual ortografía), Matheus, Mathias (ortografía arcaica)
Rumano Matei
Ruso Матвей (Matvei), Матфей (Matfei), Мотя (Motya)
Serbio Матија (Matiya)
Sueco Mattias, Mathias, Mats, Mattis
Turco Matta, Mattayıs
Ucrainés Матвій (Matviy), Матей (Matey)

Referencias[editar | modificar o codigo]