Idioma islandés
Islandés íslenska | ||
---|---|---|
Atras denominacions: | {{{atrasdenominacions}}} | |
Parlau en: | Islandia | |
Rechión: | {{{territorios}}} | |
Etnia: | Islandeses | |
Parladors: | 300.000 | |
Posición: | {{{clasificación}}} (Ethnologue 1996) | |
Filiación chenetica: | Indo-europea Chermanica |
|
Estatus oficial
| ||
Oficial en: | ![]() | |
Luenga propia de: | {{{propia}}} | |
Reconoixiu en: | {{{reconoixiu}}} | |
Regulau por: | Íslensk málstöð (Instituto d'a Luenga Islandesa) | |
Codigos
| ||
ISO 639-1 | is | |
ISO 639-2 | isl / ice | |
ISO 639-3 | {{{iso3}}} | |
SIL | isl | |
Extensión d'o Islandés
|
L'islandés (íslenska) ye una luenga chermanica d'o filo indo-europeu, charrata en Islandia.
Filiación lingüistica[editar | modificar o codigo]
L'islandés ye clasificato como una luenga d'o subgrupo occidental d'o grupo de luengas norrenas d'a branca d'as luengas chermanicas d'o filo indo-europeu.
D'entre as luengas más amanatas, i son o feroés y o neonoruego (u noruego nynorsk).
Estructura d'a luenga[editar | modificar o codigo]
Grafía[editar | modificar o codigo]
O sistema d'escritura usato per a luenga islandesa ye l'alfabeto latín. Con tot, ye de notar que l'alfabeto islandés guarda dos letras viellas que ya no se troban en altros alfabetos chermanicos: a letra þ y a letra ð, que represientan respectivament o sonito "z" de zapo y o suyo correspondient sonoro, como lo d'a "th" anglesa en this, u como lo sonito d'a "d" aragonesa en cado, exacherando-ne a pronunciación.
L'alfabeto islandés completo ye:
A A B D Ð E É F G H I Í J K L M N O u P R S T U Ú V X Y Ý Þ Æ Ö (32 letras)
a a b d ð y é f g h i í j k l m n o u p r s t u ú v x y ý þ æ ö
Morfosintaxi[editar | modificar o codigo]
Ye una luenga flexiva con quatre casos: nominativo, acusativo, dativo y chenitivo.
L'islandés, a diferiencia de muitas altras luengas indo-europeas, contina con una gramatica flexiva acomparable a la d'o latín, o griego antigo u lo anglés antigo.
Lexico[editar | modificar o codigo]
A conservación d'a luenga islandesa ye una faina que os islandeses se prenen bien en serio. Per eixemplo, en puesto d'amprar parolas foranas ta os nuevos conceptos, se farchan a ixa fin vocables islandeses.
Historia d'a luenga[editar | modificar o codigo]
L'islandés escrito ha cambiato relativament poco dende o sieglo XIII. Ixa ye a razón per a qual os charradors d'islandés moderno pueden encara leyer, alto u baixo, as sagas islandesas y os eddas en a suya versión orichinal, tarqual fuoron escritas fa ya uns ueitocientos anyos. Ista forma d'a luenga se clama islandés antigo, pero ye o mesmo que parlar de norrén antigo, vocable que abraca las variedatz d'a luenga escandinava comuna d'os tiempos vikingos.
Aspectos socioculturals[editar | modificar o codigo]
Situación cheografica[editar | modificar o codigo]
A luenga se localiza en Islandia, o estato más noroccidental d'Europa, ya quasi en continent americano, a lo canto de l'isla de Gronlandia.
Situación social[editar | modificar o codigo]
A luenga conta con quasi 300.000 charradors en Islandia, an o suyo uso ye vigoroso y oficial de facto, ya que ye probablement o solo estato d'Europa an sólo que se i charra una sola luenga autoctona. Tamién bi ha bells charradors en altras partes d'o mundo, sobretot en altros países escandinavos u en America d'o Norte.
A luenga ye regulata per o Íslensk málstöð u Instituto d'a Luenga Islandesa.
Variación diatopica[editar | modificar o codigo]
A luenga islandesa no conta con diferiencias dialectals de consideración.
Literatura[editar | modificar o codigo]
Se veiga l'articlo sobre Literatura islandesa
Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]
Vinclos externos[editar | modificar o codigo]
- Universidat d'Islandia (en inglés) (en islandés)
- Íslensk málstöð (O Instituto d'a Luenga Islandesa)
- Minigramatica islandesa en inglés
- Vocabulario islandés-catalán
- Articlo d'o Ethnologue sobre a luenga islandesa
- Verbix - Conchugador verbal de l'islandés
Familia chermanica | ||
---|---|---|
- Diasistema norrén occidental: Islandés | Feroés | Norn | Noruego (Nynorsk) - Diasistema norrén oriental: Noruego (Bokmål) | Danés | Sueco | Gotlandés - Diasistema occidental anglico: Anglés | Escocés - Diasistema occidental frisón: Frisón occidental | Frisón septentrional | Frisón oriental - Diasistema occidental baixo franco: Afrikaans | Neerlandés - Diasistema occidental baixo alemán: Baixo alemán - Diasistema occidental alto alemán: Alemán stándard | Alamanico | Baverán | Limburgués | Luxemburgués | Yídix - Diasistema oriental: Gotico |