Puma concolor

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Puma concolor
Puma concolor
Estau de conservación
Quasi menazato (IUCN)
Clasificación cientifica
Reino:	Animalia
Filo:	Chordata
Subfilo:	Vertebrata
Clase:	Mammalia
Orden:	Carnivora
Familia:	Felidae
Chenero:	Puma
Especie:	Puma concolor
Descripción
Puma concolor Linnaeus,
Distribución cheografica
{{{leyenda_mapa}}}

O puma, león de montanya, león u pantera (Puma concolor) ye un mamífero carnívoro d'a familia Felidae nativo d'America.

Descripción

Iste gran felino tiene un aria de distribución mas gran que cualsiquier atro mamífero salvache terrestre d'o continent, ya que s'extiende dende o Yukón, en Canadá, dica o sud d'a cordillera d'os Andes y a Patagonia, Argentina y Chile en America d'o Sud. O puma ye adaptable y cheneralista, por o que se troba en os prencipals biomas de toda America. Ye o segundo mayor félido en o Nuevo Mundo, dimpués d'o chaguar, y o cuarto mas gran d'o mundo, de conchunta con o leopardo y dimpués d'o tigre, o león y o chaguar. A suya grandaria ye mayor que o d'o leopardo d'as nieus, encara que ye mas emparentau con os chicoz felinos, ya que, a diferencia d'os grans felinos d'o chenero Panthera, que pueden ruchir, o puma ronroneya como que os felinos menors.

Como que ye un depredador d'emboscada, o puma acaza una ampla variedat de presas. O suyo prencipal alimento son os ungulatos como os ciervos, en particular en a parte septentrional d'a suya aria de distribución, pero tamién caza camelidos como o guanaco y especies tan chicotas como insectos y radedors. Prefiere hábitat con vechetación densa entre as horas d'aguaito, pero puede vivir en zonas ubiertas.

O puma ye territorial y tiene una baixa densidat de población. A extensión d'o suyo territorio depende d'a vechetación y de l'abundancia de presas. Encara que ye un gran depredador, no siempre ye a especie dominant en a suya aria de distribución, como que cuan compite con atros depredadors como que o chaguar. Se tracta de un felino solitario que por lo cheneral priva a las personas. Os ataques a sers humans son raros, encara que a suya frecuencia ha augmentau en os zaguers anyos.

O puma estió considerau una fiera periglosa a partir d'a colonización europea d'America. Ista consideración y a progresiva ocupación humana d'os hábitats d'o puma han feito que as suyas poblacions disminuigan en cuasi toz os suyos hábitats historicos. En particular, o puma estió extinguido en a parte oriental d'America del Norte, con excepción d'o caso aislau d'una subpoblación en a Florida. Se creye que iste felino podría recolonizar parte d'o suyo antigo territorio oriental. Con a suya amplia distribución cheografica, o puma tiene decenas de nombres y ye mencionau con diversas referencias en a mitolochía d'os lugars d'America y tamién en a cultura contemporania.