Chordata
![]() |
Iste articlo ye escrito con as normas graficas EFA. Si quiers, puez aduyar cambiando a la grafía oficial de Biquipedia y sacando dimpués ista plantilla. |
Cordatos | |||||||||||||
Rechistro fosil: Dende o Cambrico dica l'actualidat | |||||||||||||
![]() Latimeria chalumnae | |||||||||||||
|
Os cordatos (ditos scientificament Chordata, d'o latín chorda = cuerda, cordón) son un tipo morfolochico, considerau en zoolochía, d'animals que presentan a lo menos en beluna d'as suyas fases de desarrollo una estructura dita notocorda u cuerda dorsal.
Os cordatos, dende o punto de vista evolutivo, son un grupo d'animals muit important, porque ye o grupo que as suyas especies plegan t'a más gran diversidat de nichos ecolochicos, y son as que han amostrau una capacidat más gran d'adaptación ta ambients más diferents, sobretot, en tierra firme, anque muchas especies son tamién de tot aquaticas u amfibias. Entre os cordatos destaca a suya capacidat d'autorregulación y organización interna, y a posibilidat de puyar y mantenir a temperatura corporal en bells grupos (mamiferos y muxons prencipalment). Ixes y atros factors van fer más gran a suya complexidat y van meter, en o suyo momento, a la suya desposición una capacidat unica ta controlar as suyas reaccions metabolicas y a perfección d'un sistema niervoso más complexo.
Caracteristicas chenerals d'os cordatos[editar | modificar o codigo]
- Simetria bilateral, con o cuerpo segmentau, con tres capas cherminals y un celoma bien diferenciau.
- Cordón niervoso siempre dorsal. A partir d'iste cordón, en os animals más complexos, se desarrolla o celebro y a miollo espinal.
- Estructura de sostentación, en posición dorsal, clamada notocorda. S'expande de largo por tot o cuerpo y en bells animals i remane durant toda a vida. En atros (a mayoría) se torna en o esquinazo antes de naixer.
- En a suya fase larval, totz tienen fendillas branquials en a farinche. Os vertebraus terrestres las pierden antes de naixer.
- Tienen un sistema dichestivo completo, con boca y ano.
- Se reproducen sexualment, en amás gran parte d'os casos os sexos son separaus.
- A fecundación puet ser tanto interna como esterna. D'entre os animals que la fan interna en i hai que fican uevos y en i hai que no.
- O corazón ye en posición ventral.
- O escleto ye por adintro de l'organismo, y puet estar cartilachinoso u osio.
- Tienen musculatura estriada.
- Tienen coda dimpués de naixer.
- Tienen una farinche tremada (que tien dos funcions: dichestiva y respiradera).
- Epineura.

Clasificación d'os cordaus[editar | modificar o codigo]

En i hai dos subtipos: vertebraus y procordaus y dintro d'ellos muitismas atras subclases:
- Cordadaus.
- Cefalocordaus.
- Urocordaus.
- Vertebraus.
- Pteraspidomorphi (extinguius).
- Placodermos (extinguius).
- Ostracodermos (extinguius).
- Ciclostomos.
- Condrictios.
- Osteictios.
- Amphibia.
- Reptilia.
- Aves.
- Mammalia.
Clasificación actual[editar | modificar o codigo]
Como a taxonomía ye cambeando de contino a mida que s'enanta en as investigacions sobre os organismos y sobre os taxa, hue s'ha dixau d'emplegar agrupacions que se consideran artificials como yeran os Agnatos (peixes sin de bariellas) y os Gnatostomaus (peixes que sí que en teniban, actualment ficaus en un grupo de vertebraus clamaus Cephalaspidomorphi -cefalaspidomorfos-). Atro nombre que incluye a os vertebraus y tamién a atros organismos ye Craneata, que encara s'emplega actualment.
En os vertebraus d'os grupos d'as aves, mamiferos, reptils, amfibios y peixes, a cuerda dorsal només i ye present en a cría, porque dimpuesas se va sustituindo por o esquinazo.
Vinclos externos[editar | modificar o codigo]
Se veigan as imachens de Commons sobre cordaus.
Wikispecies tiene un articlo sobre cordaus.
- A branca d'os cordaus en l'arbol filochenico d'a vida (en anglés).