Platín

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Platín
IridioPlatínOro
Pd

Pt

Ds
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Platín, Pt, 78
Serie quimicaMetal de transición
Grupo, periodo, bloque 106, d
Colorblanco grisenco
Peso atomico 195.084 g·mol−1
Configuración electronica [Xe] 4f14 5d9 6s1
Electrons por capa 2, 8, 18, 32, 17, 1
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)21.45 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.19.77 g·cm−3
Punto de fusión2041.4 K
(1768.3 °C, 3214.9 °F)
Punto d'ebullición4098 K
(3825 °C, 6917 °F)
Entalpía de fusión22.17 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización469 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 25.86 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 2330 (2550) 2815 3143 3556 4094
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinacubica centrata en as caras
Estatos d'oxidación6, 5, 4, 3 , 2, 1, -1, -2
(oxido meyo basico)
Electronegatividat2.28 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización 1ª: 870 kJ·mol−1
2ª: 1791 kJ·mol−1
Radio atomico139 pm
Radio covalent136±5 pm
Radio de van der Waals175 pm
Atra información
Ordenación magneticaparamagnetico
Resistividat electrica(20 °C) 105 nΩ·m
Conductividat termal(300 K) 71.6 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 8.8 µm·m−1·K−1
Modulo d'elasticidat168 GPa
Mod. elast. transversal61 GPa
Modulo de compresión230 GPa
Coeficient de Poisson0.38
Dureza Mohs4–4.5
Dureza Vickers549 MPa
Dureza Brinell392 MPa
Numero CAS7440-06-4
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
190Pt 0.014% 6.5×1011 a α 3.18 186Os
192Pt 0.782% 192Pt ye estable con 114 neutrons
193Pt sin 50 a ε ? 193Ir
194Pt 32.967% 194Pt ye estable con 116 neutrons
195Pt 33.832% 195Pt ye estable con 117 neutrons
196Pt 25.242% 196Pt ye estable con 118 neutrons
198Pt 7.163% 198Pt ye estable con 120 neutrons

O platín u platino[1] ye un elemento quimico de numero atomico 78 situato en o grupo 10 d'a tabla periodica d'os elementos. O suyo simbolo ye Pt. Se tracta d'un metal de transición, que cuan ye puro ye blanco grisenco, precioso, pesato, maleable y dúctil. Ye resistent a la corrosión y se troba en distintos minerals, a sobén chunt con níquel y arambre; tamién se puet trobar como metal. S'emplega en choyería, equipamiento de laboratorio, contactos electricos, empastes, y en catalizadors de coches.

Caracteristicas prencipals[editar | modificar o codigo]

Iste metal, ye resistent a la corrosión y no se disuelve en a mayoría d'os acidos, pero sí en augua rechia y tamién ye atacato lentament por l'acido clorhidrico, HCl, en presencia d'aire. Se denomina grupo d'o Platín a os elementos rutenio, osmio, rodio, iridio, paladio y platín. Istos elements son muit emplegatos como catalizadors.

O platín ye relativament resistent a l'ataque quimico, tien unas buenas propiedaz fisicas a temperaturas altas y buenas propiedaz electricas. Isto ha feito que s'emplegue en distintas aplicacions industrials. Por eixemplo, se puet fer servir como electrodo, en contactos electronicos, etc. O platín no s'oxida con l'aire, pero puet reaccionar, pendendo d'as condicions, con cianuros, halochenos, ixufre, plomo, silicio, y atros elementos, asinas como con bels oxidos basics funditos.

Os suyos estatos d'oxidación mas comuns son +2 y +4.

Referencias[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]