Osmio

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Osmio
RenioOsmioIridio
Ru

Os

Hs
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Osmio, Os, 76
Serie quimicaMetal de transición
Grupo, periodo, bloque 86, d
Colorazul grisenco
Peso atomico 190.23 g·mol−1
Configuración electronica [Xe] 4f14 5d6 6s2
Electrons por capa 2, 8, 18, 32, 14, 2
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)22.59 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.20 g·cm−3
Punto de fusión3306 K
(3033 °C, 5491 °F)
Punto d'ebullición5285 K
(5012 °C, 9054 °F)
Entalpía de fusión57.85 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización738 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 24.7 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 3160 3423 3751 4148 4638 5256
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinahexagonal
Estatos d'oxidación8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0, -1, -2
(oxido liucherament acido)
Electronegatividat2.2 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización 1ª: 840 kJ·mol−1
2ª: 1600 kJ·mol−1
Radio atomico135 pm
Radio covalent144±4 pm
Atra información
Ordenación magneticaparamagnetico[1]
Resistividat electrica(0 °C) 81.2 nΩ·m
Conductividat termal(300 K) 87.6 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 5.1 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(20 °C) 4940 m/s
Mod. elast. transversal222 GPa
Modulo de compresión462 GPa
Coeficient de Poisson0.25
Dureza Mohs7.0
Dureza Brinell3920 MPa
Numero CAS7440-04-2
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
184Os 0.02% >5.6×1013 a
[2]
εε 1.452 184W
185Os sin 93.6 d ε 1.013 185Re
186Os 1.59% 2.0×1015 a α 2.822 182W
187Os 1.96% 187Os ye estable con 111 neutrons
188Os 13.24% 188Os ye estable con 112 neutrons
189Os 16.15% 189Os ye estable con 113 neutrons
190Os 26.26% 190Os ye estable con 114 neutrons
191Os sin 15.4 d β 0.314 191Ir
192Os 40.78% >9.8×1012 a
[2]
ββ 0.414 192Pt
193Os sin 30.11 d β 1.141 193Ir
194Os sin 6 y β 0.097 194Ir

L'osmio ye un elemento quimico de numero atomico 76 que se troba en o grupo 8 d'a tabla periodica d'os elementos. O suyo simbolo ye Os. Se tracta d'un metal de transición blanco grisenco, fráchil y duro. Se clasifica adintro d'o grupo d'o platín, y s'emplega en bellas aliacions con platín y iridio. Se troba aliau en menas de platín y o suyo tetroxido, OsO4, s'emplega en sintesi organica (como oxidant) y en o proceso de tenyito de teixitos (por a la suya fixación) ta a suya observación a traviés de microscopia electronica, y en altras tecnicas biomedicas. As aliacions d'osmio s'emplegan en contactos electricos, puntas de boligrafos, y atras aplicacions en que ye menester tener una gran dureza y durabilidat.

Caracteristicas prencipals[editar | modificar o codigo]

En a suya forma metalica ye muit denso, blanco grisenco, fráchil, duro y brillant, mesmo a altas temperaturas, encara que ye dificil de trobar-lo en ista forma. Ye mas fácil d'obtener osmio en polvos, encara que exposato a l'aire gosa formar o tetroxido d'osmio, OsO4, compuesto toxico (perigloso ta os uellos), oxidant enerchico, que fa una fuerte pudor, y volátil. L'osmi tien una densidat parellana a la d'o iridio, estando ista muit alta.

En a crosta terrestre se troba chunto con atros metals d'o grupo d'o platín, por un regular en aliacions con iridio (y atros en menor cantidat). As aliacions d'osmio y iridio en que bi ha mayor cantidat d'osmio se conoixen como osmiridio, mientres que as que tienen mas iridio se dicen iridiosmio.

O podemos trobar con estau d'oxidación +8, igual que o rutenio, estau que no se troba en o fierro, que ye o elemento prencipal d'iste grupo. Os estaus d'oxidación mas tipicos son o +4 y o +3, pero puet presentar diferents estaus d'oxidación, dende o 0 dica o +8. Son muit resistents a l'ataque por acidos, disolvendo-se millor por fusión alcalina.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
  2. 2,0 2,1 No observato

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]