Fridas d'Albarracín
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Fridas d'Albarracín | |
| Municipio d'Aragón | |
 | |
| Entidat • País • Provincia • Comarca |
Municipio Aragón.svg){kind=small} TeruelSierra d'Albarracín |
| Partiu chudicial | Teruel |
| Superficie | 50,70 km² |
| Población • Total |
111 hab. (2013) |
| Altaria • Meyana |
1496 m. |
| Distancia • 56 km |
enta Teruel |
| Alcalde | José Carlos Novella Lasheras |
| Codigo postal | 44126 |
| Parroquial • Diocesi • Arcipestrau |
Teruel y Albarracín Albarracín |
| Coordenadas | |
| Web oficial | |
Fridas d'Albarracín (Frías de Albarracín en castellano) ye un municipio d'a provincia de Teruel, situato en a comarca d'a Sierra d'Albarracín. A suya población ye de 164 habitants (2004), en una superficie de 50,70 km², con una densidat de 3,23 hab/km².
Cheografía[editar | modificar o codigo]
O termin y lo lugar son situatos en os Monts Universals, en una zona con muelas calsinosas y poljes karsticos que s'estendilla tamién por os termins de Guadalaviar y Villar d'el Cobo.
O lugar ye situato a lo sud d'a Muela de Fridas en contacto con una depresión plana. Ixa depresión plana costituye con atras depresions a lo norte d'a Muela a Val de Fridas, val que ye a parte alta d'a cuenca d'o río de la Fuent del Berro. En tota a Val de Fridas bi ha uns barrancos que circulan a lo norte y sud d'a Muela de Fridas y no tienen prou capacidat erosiva como pa haber formato ixa val, evidenciando que a Val de Fridas ye un polje d'orichen karstico.
A lo norueste d'a Muela de Fridas ye o lugar de Casas de Fridas.
O naixedero d'o río Tacho no ye en o termin de Fridas, pus o termin d'Albarracín se prolonga arredol, pero ye prou a mán, a 11 km d'o lugar.
Mugas[editar | modificar o codigo]
O termin de Fridas d'Albarracín no muga que con Albarracín, y ye repitiau por una estreita francha de terreno d'o termin d'Albarracín quelo desepara d'os termins de Villar d'el Cobo, Tramacastiella, Calomart y Moscardón. A lo sud de Fridas d'Albarracín se troba un extenso apéndiz d'o termin d'Albarracín correspondient a lo naixedero d'o río Tacho y a Val de Cabriuel.
Toponimia[editar | modificar o codigo]
En un texto de 1340 s'escribiba Fridas, seguntes a fonetica aragonesa que conserva a sonora intervocalica que pierde o castellano. Dimpués de castellanizar-se estió Frías dica 1910, y Frías de Albarracín dende 1920.
A man de Fridas, pero en o termin municipal d'Albarracín ye a fuente del Buey, que en 1340 s'escribiba Fuent del Buey y yera d'os monches de Piedra. Tamién en termin d'Albarracín, pero entre los nuclios de Fridas y Calomart ye a Fuent del Berro, que en 1340 s'escribiba Fuent del Vero, y yo on naxe o río de la Fuent del Berro.
Bi ha un balset que se clama balsa el alchiver y que puet estar relacionata con l'aragonés "alchub", (que yera alchip en aragonés tergüelán) con lo sufixo deminutivo -et.
Demografía[editar | modificar o codigo]
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| 1990- : población de dreito. Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidatz poblacionals en l'INE. | ||||||||||||||||||
Administración[editar | modificar o codigo]
Reparto de concellers[editar | modificar o codigo]
| Partiu | 1979 | 1983 | 1987 | 1991 | 1995 | 1999 | 2003 | 2007 | 2011 | 2015 |
| Partido de los Socialistas de Aragón | - | 4 | 1 | 3 | 2 | 1 | 4 | 4 | 2 | 3 |
| Partido Aragonés | - | - | - | - | - | - | 0 | 1 | 3 | 2 |
| Partido Popular | - | 1 | - | 0 | 3 | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 |
| Centro Democrático y Social | - | - | 4 | 2 | - | - | - | - | - | - |
| Unión de Centro Democrático | 7 | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Total | 7 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
Molimentos y lugars d'intrés[editar | modificar o codigo]
Entre os edificios y molimentos de Fridas bi ha que destacar a Ilesia de l'Asumpción Nuestra Sinyora de Fridas d'Albarracín, a Ermita d'a Immaculata, y bella casa en o suyo nuclio urbano con escudos nobiliarios.
Fiestas[editar | modificar o codigo]
- Os Mayos, nueit d'o 30 d'octubre.
- Sant Roque (patronals), 15-17 d'agosto, mientres as suyas fiestas patronals se face un campionato de morra, un chuego antigo y popular por bels lugars d'a provincia de Teruel.
Referencias[editar | modificar o codigo]
Vinclos externos[editar | modificar o codigo]
| Albarracín | Bezas | Bronchales | Calomart | Chabaloyas | Exea d'Albarracín | Fridas d'Albarracín | Griegos | Guadalaviar | Monterd d'Albarracín | Moscardón | Noguera d'Albarracín | Oriuela | Pozondón | Rodenas | Royuela | Rubiales | Saldón | Terrient | Toril y Masegoso | Torres d'Albarracín | Tramacastiella | Val de Cuenca | Val Longuiello | Villar d'el Cobo | |