Futuro d'indicativo en bavaro

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Tiempos verbals
en bavaro
Modo indicativo

 - Formas simplas
Present
Preterito imperfecto
Futuro
 - Formas compuestas
Preterito perfecto
Preterito plusquamperfecto
Futuro compuesto

Modo conchuntivo

 - Formas simplas
Present
Preterito imperfecto
 - Formas compuestas
Preterito plusquamperfecto

Modo imperativo

Imperativo

Impresonals

Infinitivo present
Infinitivo perfecto
Participio present
Participio perfecto

O futuro d'indicativo en bavaro (Indikativ Futur I) se fa servir ta expresar accions futuras y se construye con o verbo auxiliar weàn y o infinitivo d'o verbo correspondient.

Formación d'o futuro d'indicativo[editar | modificar o codigo]

Un eixemplo de chugación con o verbo singà (en aragonés "cantar") sería:

Persona Conchugación Aragonés
1ª Sing. i weà singà yo cantaré
2ª Sing. du weàsd singà tú cantarás
3ª Sing. eà/sie/es weàd singà él/ella cantará
1ª Plur. mià weàn singà nusatros cantaremos
2ª Plur. ià weàds singà vusatros cantarez
3ª Plur. de weàn singà éls cantarán

As formas de futuro d'indicativo se fan servir tanto en a luenga escrita como en a luenga parlada cuan se quiere expresar una acción futura, por eixemplo:

  • I weà moàng um fümfe aufschdeh = Maitín me devantaré a las cinco

Encara que muitas vegadas s'emplega tamién o present d'indicativo ta charrar en futuro:

  • I fahr moàng reduà = Maitín i tornaré
  • Näxds Joà kimm i wiedà = L'anyo venient i tornaré

Usos[editar | modificar o codigo]

O futuro d'indicativo puet fer-se servir ta expresar diferents ideyas:

  • Suposición:
    • Dà Vaddà weàd in dà Kàràsch sei = Pai será (habría d'estar) en o garache.
  • Seguridat de que un feito olcurrirá:
    • Dees weàmà scho griàng = Lo apanyaremos.
  • Una orden:
    • Du wirst dableiben! = T'estarás astí!.
  • Advertencia:
    • Eich weàr i in d'Schuàh neihäiffà = Tos aduyaré.
  • Pregunta con sospresa:
    • Wås weàd deà machà? = Qué ferá (él)?
  • Ta carranyar:
    • Du weàsd dàr à Däbb sei! = Serás carnuz!
  • Alufra:
    • weàsd schaung = Te sosprenderás

Bibliografía[editar | modificar o codigo]