Pizza

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Pizza

Pizza
Orichen cheografico
Cocina: Gastronomía italiana
Orichen: Nápols (Italia)
Se mincha en: en toz puestos
Elaboración
Preparación: farina, tomate, queso y cuantos atros ingredients

A pizza ye un plato d'orichen italiano que consiste en una base per un regular redonda y plana de masa a base d'hordio con emprenyatuera cubierta con tomates, queso y, a ormino, cuantos atros ingredients (como anchovas, sampinyons, cebollas, olivas, pinya, carne, etc.), que dimpués s'enforna a alta temperatura, tradicionalment en forno de lenya.

En Italia, a pizza que se sirve en un restaurant se presenta sin tallar y se mincha con cutiello y forqueta.[1] En ambients informals, manimenos, se talla en gallos pa minchar mientres se sostiene en a man.

Lo termin pizza se rechistró per primera vegada en o sieglo X en un manuscrito latín d'a ciudat de Gayeta, en o sud d'Italia, en Lazio, en a buega con Campania. A pizza moderna s'inventó en Nápols y, dende alavez, o plato y las suyas variants s'han feito populars en muitos países. S'ha convertiu en una d'as birollas mas populars d'o mundo y en un birolla común de birolla rapida en Europa, America d'o Norte, Australia y Asia; ye disponible en pizzerías (restaurants especializaus en pizza), restaurants que ofreixen cocina mediterrania, a traviés d'entrega de pizza y como birolla d'a carrera. Cuantas interpresas de birollas venden pizzas precocinadas, que pueden conchelar-se, en as botigas de comestibles, pa recalentar-las en un forno domestico.

En 2017, o mercau mundial d'a pizza yera de 128 000 millons de dolars y en Estaus Unius yera de 44 000 millons de dolars repartius en 76 000 pizzerías. Per un regular, lo 13 % d'a población d'Estaus Unius consumiba pizza en un día qualsequiera.[2]

L' Associazione Verace Pizza Napoletana ye una organización sin fins de lucro fundada en 1984 con seu en Nápols que tien como obchectivo promover a pizza napolitana tradicional. En 2009, a petición d'Italia, a pizza napolitana se rechistró en a Unión Europea como plato tradicional guarenciau y en 2017 l'arte d'a suya elaboración s'incluyó en a lista d'o patrimonio cultural immaterial d'a UNESCO.[3]

Atras birollas semellants[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (en) How to eat: Neapolitan-style pizza en The Guardian
  2. (en) Rhodes, Donna; et al. (February 2014). "Consumption of Pizza" . Food Surveys Research Group Dietary Data Brief No. 11. USDA.
  3. (en) Naples' pizza twirling wins Unesco ‘intangible’ status en The Guardian