Laco (cheografía)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
- Este articlo ye sobre o laco como una extensión d'augua de mida gran; pa atros significaus d'a parola laco vaiga a laco (desambigación).
Laco u lago (d'o latín < LACUM) ye una extensión gran d'augua, aplicable sobre tot en sentito macrocheografico, considerando-se tradicionalment "lacunas" u "lagunas" as extensions mes grans d'augua a nivel comarcal en o dominio lingüistico de l'aragonés y a suya redolada.
Etimolochía y equivalencias
[editar | modificar o codigo]A etimolochía de "laco" u "lago" s'explica dende o latín LACUM, as dos variants s'explican por a resistencia que presenta l'aragonés a sonorizar as xordas intervocalicas latinas, resistencia que s'ha feito menor con o tiempo que se mantién en aragonés central. "Laco"/"lago" no tien a mesma etimolochía que "laco" como concepto vinatero u como basa en piedra viva, que derivan d'o latín LACCUM ("cisterna") y ye en o suyo orichen un helenismo.
En aragonés o termin "laco" u "lago" se fa servir poco. esdevién que en Aragón una d'as mayors lacunas ye a laguna de Gallocanta y a tradición nunca la ha calificada como "laco"/"lago", palabra que tien equivalents etimolochicos en cuasi totas as luengas d'Europa Occidental pa indicar zonas humidas d'escala macrocheografica que no existen en a val d'Ebro.
En os textos medievals se troba cuasi siempre a variant "lago", con a xorda sonorizada, por eixemplo en o Lago Tiberiades d'o "Libro d'el Trasoro", y en la traducción herediana d'"Historia contra los Paganos":
A palabra "laco" con sentiu macrocheografico no la documentamos que en o "Libro d'as Marabillas d'o Mundo", referindo-se a una albufera.
Tamién con valor macrocheografico s'ha puesto documentar "estanyo", por eixemplo en "La Flor de las Ystorias d'Orient", pero de seguro que ye pa dicir que as suyas caracteristicas naturals no son comparables con garra mar conoixida, que l'augua ye menos salada.
Manimenos en o "Libro d'as Marabillas d'o Mundo" bi ha un parrafo pareixiu en a mesma pachina que charran d'a Mar Caspia:
Vinclos externos
[editar | modificar o codigo]
Cuerpos d'augua continental | |||||
---|---|---|---|---|---|
|