Hafnio

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Hafnio
LutecioHafnioTantal
Zr

Hf

Rf
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Hafnio, Hf, 72
Serie quimicaMetal de transición
Grupo, periodo, bloque 46, d
Colorgriso
Peso atomico 178.49 g·mol−1
Configuración electronica [Xe] 4f14 5d2 6s2
Electrons por capa 2, 8, 18, 32, 10, 2
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)13.31 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.12 g·cm−3
Punto de fusión2506 K
(2233 °C, 4051 °F)
Punto d'ebullición4876 K
(4603 °C, 8317 °F)
Entalpía de fusión27.2 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización571 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 25.73 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 2689 2954 3277 3679 4194 4876
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinahexagonal
Estatos d'oxidación4, 3, 2 (oxido anfoterico)
Electronegatividat1.3 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización 1ª: 658.5 kJ·mol−1
2ª: 1440 kJ·mol−1
3ª: 2250 kJ·mol−1
Radio atomico159 pm
Radio covalent175±10 pm
Atra información
Ordenación magneticaparamagnetico[1]
Resistividat electrica(20 °C) 331 nΩ·m
Conductividat termal(300 K) 23.0 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 5.9 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(20 °C) 3010 m/s
Modulo d'elasticidat78 GPa
Mod. elast. transversal30 GPa
Modulo de compresión110 GPa
Coeficient de Poisson0.37
Dureza Mohs5.5
Dureza Vickers1760 MPa
Dureza Brinell1700 MPa
Numero CAS7440-58-6
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
172Hf sin 1.87 a ε 0.350 172Lu
174Hf 0.162% 2×1015 a α 2.495 170Yb
176Hf 5.206% 176Hf ye estable con 104 neutrons
177Hf 18.606% 177Hf ye estable con 105 neutrons
178Hf 27.297% 178Hf ye estable con 106 neutrons
178m2Hf sin 31 a IT 2.446 178Hf
179Hf 13.629% 179Hf ye estable con 107 neutrons
180Hf 35.1% 180Hf ye estable con 108 neutrons
182Hf sin 9×106 a β 0.373 182Ta

L'hafnio ye un elemento quimico de numero atomico 72 que se troba en o grupo 4 d'a tabla periodica d'os elementos y se simboliza como Hf.

Ye un metal de transición, brillant, griso-archent, quimicament muit parellán a o zirconio, trobando-se en os mesmos minerals y compuestos, y estando dificil deseparar-los. S'usa en aliacions con tungsteno en filamentos y en electrodos. Tamién se fa servir como material de barras de control de reactors nucleyars a causa d'a suya capacidat d'absorción de neutrons.

O carburo d'hafnio (HfC) ye o compuesto binario mas refractario conoixito y o nitruro d'hafnio (HfN) ye o mas refractario de toz os nitruros metalicos conoixitos, con un punt de fusión de 3310 °C. Iste metal ye resistent a las bases concentratas, pero os halochenos pueden reaccionar con él ta formar tetrahaluros d'hafnio (HfX4). A temperaturas altas puet reaccionar con oxicheno, nitrocheno, carbonio, boro, ixufre y silicio.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]

Commons
Commons
Se veigan as imáchens de Commons sobre l'hafnio.