Santa Engracia (Biescas)

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Santa Engracia
Despoblau medieval d'Aragón
Entidat
 • País
 • Provincia
 • Comarca
 • Municipio
Despoblau medieval
 Aragón
 Uesca
Alto Galligo
Biescas
Partiu chudicial Chaca
Población
 • Total

0 hab.
Codigo postal 22630
Parroquial
 • Diocesi
 • Arcipestrau

Chaca
Biescas
Coordenadas
Santa Engracia ubicada en Aragón
Santa Engracia
Santa Engracia
Santa Engracia en Aragón

Santa Engracia estió un lugar medieval, hue ye desapareixiu en l'actual municipio de Biescas (Alto Galligo). Se trobaría en a gorga de Santa Helena, un poquet a l'ueste d'o dolmen de Santa Helena, chunto a l'antiga vía romana que uniba o sud con a val de Tena.

Ye probable que l'orichen d'iste lugar estase en a Alta Edat Meya y habió de desapareixer muit antis d'o sieglo XVII, construyindose ta par d'alavez un zoque adedicau a Santa Helena que probablement sustituyiría a la ilesia parroquial d'o lugar y que encara existe en l'actualidat.

Toponimia[editar | modificar o codigo]

Fa referencia a Santa Engracia, naixida de Braga (Portugal) d'una familia cristiana y martirizada y muerta por Dacián en Caesaraugusta o 16 d'abril de 304.[1]

Historia[editar | modificar o codigo]

A ilesia de Santa Engracia apareixe documentada como propiedat d'o monesterio de Sant Chuan d'a Penya en 1245, pendendo economicament d'a decanía de Sant Pelai de Gavín. En 1309, o monesterio de Sant Chuan d'a Penya atreuda a Domingo Val y a Pedro de Sant Vicente a villa, palacio y a honor de Senegüé por diez anyos, a on se diz:

Sancto Pelagio de Gavin, et cum villa de Sotue, et cum tributo Sancte Gratie prope Sanctam Elenam

O día 5 d'abril de 1361, bi ha un intercambio entre o monesterio pinatense y o Reyal Monesterio de Sant Veturián d'a ilesia de Santo Ánchel de Basa, a sinyoría de Guasa y atras pertenencias por as ilesias de Santa Tecla y San Martín de Banastón, sinyando como testigos "Exemeno de Padiniella (...) e García Borron de Santa Gracia". Más tardi en un protocolo notarial de l'anyo 1480 Johan de Caxal, habitant de Biescas, vende a un tal Ferrer de Ferrer, "alias de Santa Engracia, habitant en la dita villa", un paller en Biescas.

En o sieglo XVIII, León B. Martón, segurament seguntes a tradición oral, escribe o siguient:

(...) huvo un Pueblo (cerca del santuario de Santa Elena) llamado Santa Engracia, y su distrito es aora Anexo de San Salvador de Viescas

Leyendas[editar | modificar o codigo]

Seguntes Josefa Sánchez Azón, zaguera habitant d'a casa situada en a entibadera de Santa Elena, aquí existiba un lugarón que fue arrasau por un tierratremo que prevocó una torrocata d'a montanya situada a o norte d'iste.

Atra leyenda recullida por Enrique Satué afirma que ye creyencia d'os habitants de Biescas que a Virchen se meteba a filar en iste lugar. Amás se creye que Santa Engracia yera o nuclio primitivo d'a villa de Biescas y que ista fue establida por os habitants d'o lugar desapareixiu.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Geografía medieval de Serrablo. José Miguel Navarro López. Colección «A Lazena de yaya», 15. ISBN 84-8127-104-7


Lugars desapareixius d'o municipio de Biescas
Busa | Estarluengo | Frascino | Güé | Isábal | Latiart | Santa Engracia | Sant Liebans