Meleagris gallopavo

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Meleagris gallopavo
Masclo de guajolote u pavo montesino.
Denominacions populars
pavo [1]
Estau de conservación

Seguro (IUCN)
Clasificación cientifica
Eukaryota
Animalia
Chordata
Aves
Galliformes
Phasianidae
Meleagris
Meleagris gallopavo silvestris.
Meleagris gallopavo osceola.
Meleagris gallopavo intermedia.
Meleagris gallopavo merriami.
Meleagris gallopavo mexicana.
Meleagris gallopavo gallopavo.
Descripción
Meleagris gallopavo
LINNAEUS, 1758
Distribución cheografica
Distribución d'os pavos montesinos.

Meleagris gallopavo (L., 1758) ye una especie d'au gallinacia d'a familia d'as fasianidas natural d'America d'o Norte, que habita en as selvas d'os Estaus Unius y Mexico.

A especie ye conoixida mas que mas por os eixemplars domesticos, conoixitos como pavos, criatos en gran cantidat y diferents variedaz en tot lo Mundo pa l'alimentación humana. As poblacions montesinas que encara existe en Norteamerica reciben o nombre vernaclo de guajolotes en espanyol mexicano (d'a luenga náhuatl <huehxolotl, de <hua, «selva», y <xólotl, «gallo»,[2] en o sentito de «gallo de selva»).

Descripción[editar | modificar o codigo]

Os pavos u guajolotes son aus terrestres de gran mida, que pueden volar distancias curtas pero se gosan desplazar por tierra, caminando. Tienen un plumache griso plomo, nacrato, con brilluras iridescents en o papo, dorso y alas. As plumas remeras (d'as alas) pueden estar mas u menos blancas, u tener macas blancas con un disenyo regular. As timoneras, d'a coda, son bicolors en griso y blanco en as puntas. Muitos eixemplars masclos tienen un grupet de plumas filamentosas, como plumallo, en o peito.

A cabeza y a parte distal d'o cuello son despulladas, sin plumas, y de color royisca. Os masclos tienen tamién a cara, a redol d'o pico y os uellos, mas azuladeta a partir d'a madureza sexual.

Tiene carunculas distendibles que en especial os masclos unflan mientres fan a parada nupcial. A caruncla d'a parte superior d'o pico recibe o nombre de «moco» y ye a mas distendible.

Comportamiento reproductivo[editar | modificar o codigo]

Os pavos son animals gregarios tot l'anyo. Manimenos, en a temporada reproductiva se gosan aplegar en claros y pratos a on que os masclos executan una exhibición nupcial que, en aragonés, se conoix como «fer a rulet».

As pavas s'ocupan solas d'a construcción d'es niedos y de meter y guardar as cobatas, que consisten normalment en de 5 a 8 uevos blancos, d'a mida d'un uevo d'anade. Como todas as gallinacias, os pavos son aus nidifugas.

As pavas son conoixidas por estar mais devotas de sus polletz, a os qui guardan y defienden mas que muitas atras aus de corral. Iste comportamiento tan protector s'aprofeita a sobén ta fer-las fer de nodrizas de belatras especies, pus pareixito a como pasa con as aucas se diz que no conoixen ni cuántos uevos coban nian si sus fillos son pavos u no. Por ixa razón, a sobén se le mete uevos d'atras gallinacias (encara entre es suyos propios) y se les fa incubar-los: cuan os pollez amaneixen es crían a toz por igual.

Referencias[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]