Ir al contenido

Articlo definiu

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

L'articlo definiu u articlo determinau ye una subcategoría gramatical con función de determinar un nombre que ya se conoix. Formalment va debant d'o sustantivo, con o que concuerda en chenero y numero.

L'articlo definiu en muitas luengas neolatinas provién d'o pronombre demostrativo ille, illa, illud. Bi ha articlos definius derivaus de ipse, ipsa en bellas luengas y dialectos d'as costas d'a Mediterrania occidental.

L'articlo definiu en aragonés

[editar | modificar o codigo]
l'Articlo prencipal d'este apartau ye articlo definiu en aragonés.

En aragonés actual a forma mayoritaria ye o, os, a, as, que se deriva d'as formas lo, los, la, las trobadas en atras luengas neorromanicas y que encara son cutianas en bellas variedaz de l'aragonés como o cheso, l'aragüesino y o navalés u que se puet sentir coexistindo con o paradigma mayoritario en bellas parzanas d'a Chacetania, Semontanos u Sobrarbe.

L'articlo definiu en catalán

[editar | modificar o codigo]
l'Articlo prencipal d'este apartau ye articlo definiu en catalán.

En catalán ye normativo l'articlo el, els, la, les cheneralizau dende os nuclios urbans de Barcelona y Valencia. Este sistema se deriva de lo, los, la, les de lo mesmo tipo que en atras luengas neorromanicas e que encara se troba en catalán nordoccidental. En catalán oriental ye present atro paradigma clamau articlo salau común con o sardo e bella variedat occitana e que se deriva d'o latín ipse, ipsa, pero que ha retaculau en a Edat Meya debant d'a espansión d'os derivaus de illum, illa.

L'articlo definiu en occitán

[editar | modificar o codigo]
l'Articlo prencipal d'este alpartau ye articlo definiu en occitán.

Tamién presenta formas derivadas de lo, los, la, las y presenta unas variants dialectals que tienen paralelismos con o francés, o catalán e l'aragonés.

L'articlo definiu en rumano

[editar | modificar o codigo]
Ta más detalles, veyer l'articlo articlo definiu en rumanoveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

L'articlo definiu en o rumano se presenta como enclitico dimpués d'o sustantivo, coincidindo con l'articlo definiu as atras luengas romances orientals, con l'albanés (considerau d'orichen daco por beluns), con as luengas eslavas d'o sud-este (bulgaro y macedonyo) y con as luengas escandinavas, contrastando con o que esdevién en as mes gran part d'as luengas romances.

Eixemplos:

pom - pomul (árbol fruital - l'árbol fruital);
frate - fratele (chirmán - o chirmán);
tată - tatăl (pai - o pai).
loc - locul (puesto - o puesto);
casă - casa (casa - a casa);
floare - floarea (flor - a flor);
cutie - cutia (caixa- a caixa);
stea - steaua (estrela - a estrela)

Bibliografía

[editar | modificar o codigo]


Os articlos definius en aragonés y atras romances
en aragonés | en astur-leyonés | en castellano | en catalán | en francés | en galaicoportugués | en italiano | en occitán | en rumano