Ir al contenido

Wikipedia:Biquiprochecto:Grafía/Grafía B/Equidae

De Biquipedia
Iste articlo ye escrito con una grafía alternativa experimental propuesta por bells biquipedistas aintro d'o Biquiprochecto:Grafía. Puet veyer-se a versión escrita con as normas oficials de Biquipedia aquí.
Equidae
Cavallo de Przewalski
Equus caballus przewalskii, o cavallo de Przewalski.
Dominio: Eukaryota
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Mammalia
Orden: Perissodactyla
Familia: Equidae
Gray, 1821
Chenero: ''Equus''
Linnaeus, 1758
  • Se veiga texto

Ös equidos (centificament equidae) son una família de mamiferos aintro d'a órden d'ös perisodactilos que actualment ênclui nomës que un genero vivo; Equus, e diversos altros de prehistoricos. Ös equidos actuals tiènen as diënts con coronas altas adaptatas ta paixentar-se d'a hierba d'estepas, pratieras e semidesiertos, e ras patas rematatas en un dito solero que tien un casco d'ungla firme. Gósan a vivir en collas de diversos êixemplars, generalment gôvernatos pör un masclo adulto (l'unico que puet reproducir-se) e diversas fembras con as suyos poltrez.

O genero apareixore en Norteamerica en o pleistocen, d'á on que en sôrtiore ta coloniçar Sudamerica, Eurásia e Africa. Posteriorment, s'extinguiore en America d'o Norte dic'a conquiesta d'ös españols d'o sièglo XVI. Una caracteristica vestigial d'o genero Equus ye ra preséncia de rayas en o pelage, que en o caso d'ös cavallos e guarans tiènden a mantêner-se sozliminals, pero que en as zebras se manifièstan amplament vêsibles.

As zebras ó cebras son una colla d'espécies parafileticament denominadas asinas que, no obstante, diz que no tiènen mës vinclos geneticos d'entre eras que con ös guarans e cavallos. A unica caracteristica pör a cual se denominan diferent d'ös altros equidos ye a manifestacion d'as rayas d'a suya piel. A parola zebra vien d'o portugués e sinnificore originalment "fembra d'a Enzebra", zebro en a luènga lusa. As enzebras yeran uns equidos salvages d'a Peninsula Iberica en l'antiguêdat e ra edat medya, d'ös cuals en charran muitos tractatos medyevals de caça, e ös cuals s'extinguiorön aproximadament pör ös arredols d'a vuèlta de sièglo d'o XV ent'o XVI. Diz que ös primers navegadors portugueses que plegorön enta o sud d'Africa veyorön uns equidos de caracteristicas e midas parellanas d'as fembras d'a enzebra iberica, e d'ixa enjáquia en itorön o nomme pör o cual se conoixen popularment ös equidos rayatos d'Africa.

zebras comuns (Equus quagga).

Se veiga tammien

[modificar o codigo]

Vinclos externos

[modificar o codigo]