Luengas italo-dalmatas

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Luengas italo-dalmatas
Atras
denominacions:
Luengas romances centrals
Distribución
cheografica:
Italia, Corcega y Croacia
Etnia:
Clasificación lingüistica
Clasificación: Indoeuropeas
Protoluenga: Latín
Subdivisions:
  • 1) Dalmata
  • 2) Istriot
  • 3) Italianas centro-meridionals
  • ISO 639-1: [2]
    ISO 639-2: [3]
    ISO 639-3: [4]
    ISO 639-4: [5]
    ISO 639-5: roa
    Linguasphere: '
    Glottolog: ital1286

    As luengas italo-dalmatas u luengas romances centrals son un grupo de luengas romances charradas en Italia, Corcega y, d'antis mas, en a costa dalmata de Croacia.

    As luengas italo-dalmatas se pueden dividir en:[1]

    • Italorromanicas, que incluyen a mayoría d'as luengas centrals y meridionals italianas.
    • Dalmatorromanicas, que incluyen o dalmata y l'istriot.

    Por un regular s'acepta a existencia de cuatre brancas prencipals d'as luengas romances que son as occidentals, as italo-dalmatas, o sardo y as orientals. Manimenos existen atras opcions ta clasificar as luengas italo-dalmatas:

    • As luengas italo-dalmatas se clasifican a vegadas aintro d'as luengas romances orientals (que incluyen o rumano), divididas en as brancas occidental, sardo y oriental.
    • As luengas italo-dalmatas se clasifican a vegadas aintro d'as luengas romances occidentals (que incluyen os luengas galorromanicas y iberorromanicas) como italo-occidental, divididas en as brancas italo-occidental, sardo y oriental.
    • As luengas italorromanicas se clasifican a vegadas aintro d'as luengas italo-occidentals, con o dalmata incluyiu en o grupo romance oriental, divididas en as brancas italo-occidental, sardo y oriental.
    • O corso (d'o italo-dalmata) y o sardo s'agrupan a vegadas formando as luengas romances meridionals u romances insulars, divididas en as brancas occidental, italo-dalmata, meridional y oriental.

    Clasificación[editar | modificar o codigo]

    Basando-se en a intelichibilidat mutua, Dalby lista cuatre luengas: o corso, o italiano (toscán–central), o napolitánsiciliano, y o dalmata.[2]. Una clasificación mas detallada de luengas y dialectos incluye os siguients grupos:

    Dalmatorromanz[editar | modificar o codigo]

    Italorromanz[editar | modificar o codigo]

    Bi ha cuatre grupos prencipals de dialectos o luengas italianas centro-meridionals:

    Amás, se charran bellas luengas galoitalicas en a parti centro-meridional d'Italia.

    Chodigo-italiano[editar | modificar o codigo]

    As luengas chodigo-italianas son as variedaz d'o italiano que yera charradas por as comunidaz chodigas d'Italia y Corfu y Zakynthos, en as Islas Chonicas, entre os sieglos X y XX.

    Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]

    Referencias[editar | modificar o codigo]

    1. Hammarström, Harald & Forkel, Robert & Haspelmath, Martin & Nordhoff, Sebastian. 2014. "Italo-Dalmatian" Glottolog 2.3. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
    2. David Dalby, 1999/2000, The Linguasphere register of the world's languages and speech communities. Observatoire Linguistique, Linguasphere Press. Volume 2. Oxford.[1]
    3. Harris, Martin; Vincent, Nigel (1997). Romance Languages. London: Routlegde. ISBN 0-415-16417-6.
    4. 4,0 4,1 4,2 En italiano Calabrese (pl. Calebresi). Sinonimos: Calabro, Calabra, Calabri, calabre (m., f., m.pl., f.pl.). Siciliano: calabbrìsi, calavrìsi.