Coelodonta antiquitatis

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Coelodonta antiquitatis

Estato de conservación

Especie fósil.

Clasificación scientifica

Dominio:	Eukaryota
Reino:	Animalia
Filo:	Chordata
Clase:	Mammalia
Orden:	Perissodactyla
Familia:	Rhinocerontidae
Chenero:	Coelodonta
Especie:	C. antiquitatis

Nomenclatura binominal

Coelodonta antiquitatis

Blumenbach, 1799

O rinoceront lanuto (Coelodonta antiquitatis (Blumenbach, 1799)) estió una especie animal d'a familia Rhinocerontidae que habitaba en as estepas fridas y secas d'Eurasia cuan as glaciacions de Riss y Würm.

Descripción

A largaria d'a cabeza y cuerpo yera de bels 4 m, l'altaria en a cruz yera de 1,85 a lo menos. O peso se calcula en 2 toneladas. O cuerno anterior superaba os 130 cm, y se piensa que podeba fer-lo servir pa esgarrapar en a nieu y mirar de minchar.

Habitat

Viviba en estepas fridas y secas meridionals d'Eurasia cuan que o Würm, con presencia de graminias, composadas (en especial, especies d'o chenero Artemisa) y tamién arboletc d'os cheneros Salix y Alnus.

Distribución

Amaneix en o Pleistoceno inferior de China, y arriba en Europa a primers d'a glaciación de Riss (zaguerías d'o Pleistoceno meyo), correspondendo a una cronosubespecie mes alta (C. a. praecursor). Cuan a glaciación de Würm teneba una distribución muito ampla, dende a Peninsula Iberica y Escocia dica Corea. A la fin d'o Würm, entre os 13.000 y os 10000 anyos BP desapareix d'a mayor parte d'Europa, tendendo a restrinchir-se enta Siberia y a lo norte d'o paralelo 69º en os Urals articos entre os 15.000 y 10.000 anyos BP. Os zaguers rinoceronts lanutos conoixius vivioron en l'Altai dica fa bels 10.000 anyos BP.

En os Pireneus yera abundant sobretot en a vesant norte, y no yera present a l'este d'Ariège. Localidaz d'a vesant norte a on ye citau son Pape y Rivière en las Landas, Olha I, Izturitze, Haristoy, Gaztarria, Habarra y Junquà en os Pireneus Atlanticos; Aurensan, Gerde y Nestier en os Altos Pireneus; Montmaurin, Infernet y Harpons en l'Alta Garona; y Roc Traucat, Mano, Malarnaud, Hèches, Portel, Mas d'Azil, Tute de Camayot y Lherm en Ariège. En a vesant sud yera mes escaso, no s'ha trobau a l'este d'Andorra, pero sorprendentment se n'han trobau fósils en Arenys de Mar (Barcelona) y en Olopte (Chirona). En a parte interior d'o País Basco ye present en o Würm antigo (chacimientos de Gatzarria y Olha), pero igual como o Mamut lanut s'estendilla por o resto d'a costa cantabrica en o Würm III. Amaneix en chacimientos de Guipuzcua (Lezetxiki), Navarra (Coscobillo, Leguintxiki). O zaguer rinoceront lanuto conoixiu d'os Pireneus provién d'Izturitze, como tamién o zaguer mamut lanuto, con 14.500-13.000 anyos BP.