Fecundación

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Electromicrografía d'un espermatozoide fecundando un ovulo.

A fecundación, tamién dita singamia, ye o proceso por o cual dos gametos (masculino y femenino) se fusionan en a reproducción sexual, tot creyando un individuo nuevo con chenoma derivau d'es dos prochenitors. As dos finalidaz principals d'a fecundación son a combinación de chens derivaus d'os prochenitors y a cheneración d'un nuevo individuo.

En o caso d'as plantas con simient, cal fer a diferencia entre a fecundación propiament dita (unión intima de dos celulas sexuals dica fundir-se os dos nuclios y alto u baixo os dos citoplasmas) y o proceso biolochico que se desviene enantes: a polinización, en a cual os grans de polen, desenvolicaus en l'antera d'os estambres, son transportaus por o viento u por insectos dica o pistilo d'una atra flor, an que forman un tubo polinico que se prolarga dica l'ovario.

Proceso[editar | modificar o codigo]

Os detalles d'a fecundación son tan diversos como as especies; manimenos, existe cuatro eventos que son constants en totas ellas:

  1. O primer contacto entro l'ovulo y o espermatozoide, que en a mayoría de casos ye sobre important pa asegurar que os gametos sían d'a mesma especie.
  2. A regulación d'a interacción entre o espermatozoide y o gameto feminino. Nomás un gameto masculino debe fecundar un gameto feminino, o que puede conseguir-se fendo que nomás un espermatozoide pueda dentrar en l'ovulo y privando que en i dentre atros.
  3. A fusión d'o material chenetico d'es dos gametos.
  4. A formación d'o zigoto.

Tipos de fecundación[editar | modificar o codigo]

En os animals[editar | modificar o codigo]

Seguntes as semellanzas y diferencias entre os gametos[editar | modificar o codigo]

  • Fecundación isogamica: Fusión de dos gametos iguals en mida y estructura. Se pasa nomás en bels tipos de protozous.
  • Fecundación anisogamica: Unión de dos gametos diferents, tanto por a suya mida como por a estructura; la uno masculino y l'atro feminino. Ista ye a forma de fecundación que tienen a mayoría de grupos.
  • Fecundación oogamica: Os gametos son a-saber-lo diferents; o feminino ye granizo y ye inmóvil, y ye o qui aporta a mayoría d'os nutrients pa o zigoto, mientres que o masculino ye chico y móvil.

Seguntes os individuos que i participan[editar | modificar o codigo]

  • Fecundación cruzada: Fecundación en a cual cada gameto dimana d'un individuo diferent. En cualques casos dos individuos se fecundan mutuament, como gosa pasar entre os caragols.
  • Autofecundación: Cuan es dos gametos dimanan d'o mesmo individuo. En as plantas anchiospermas, que tienen flors hermafroditas, pasa a sobén que as flors s'autofecunden entre que atras reciben una fecundación cruzada con o polen d'atros individuos.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]