Xabier
Xabier | ||
---|---|---|
Municipio de Navarra | ||
| ||
Entidat • Estau • Comunidat • Provincia • Comarca |
Municipio![]() ![]() Navarra Comarca de Sangüesa | |
Superficie | 46,7 km² | |
Población • Total |
107 hab. (2016) | |
Altaria | 465 m. | |
Distancia • 52 km |
enta Pamplona | |
Codigo postal | 31411 | |
Coordenadas | ||
Xabier (Javier en castellán, Xabier en vasco) ye un municipio de Navarra, en a comarca de Sangüesa y merindat de Sangüesa.
A suya población ye de 77 habitants (2004), en una superficie de 46,7 km² y una densidat de población de 1,65 hab/km².
Cheografía[editar | editar código]
A localidat de Xabier se troba situata a 465 metros d'altaria dencima d'o libel d'a mar, a una distancia de 52 km d'a ciudat de Pamplona, a capital de Navarra.
Mugas[editar | editar código]
O suyo termin municipal ye dividito en dos partes, una de chicota a lo norte de Sangüesa y una de més gran a lo sud. A parte d'o norte muga con Liédena, a parte d'o sud muga con Cáseda.
Toponimia[editar | editar código]
O toponimo Xabier ye navarro-aragonés, car tien diftongación romance en -ie- d'una Ĕ curta, pero se remonta a lo vasco Etxe Berri, "casa nueva". Tien o mesmo orichen y significau que atros Xabierres de l'Alto Aragón, pero perdió a e final porque en Navarra a tendencia a l'apocope d'esta vocal final atona yera mas gran que en as vals Pirenencas, más arcaizants.
As variants medievals d'o nombre son: Exauierre en 1091, Iabier en 1102, Issauier en 1237, Sabier en 1102, Xauierr en 1366 y Xavierr en 1366.
A torre de l'homenache d'o castiello ye conoixida hue como la Torraza.
Molimentos[editar | editar código]
Presonaches[editar | editar código]
- Sant Francisco Xavier ye naixito en esta localidat. Estió evanchelizador en a India, China y Chapón y tamién cofundador d'a Orden chesuita.
Fiestas[editar | editar código]
A Javierada ye una pelegrinación ta o castiello de Xabier que se fa siempre a principios de marzo en honor a lo santo patrón de Navarra.
Veyer tamién[editar | editar código]
Municipios d'a Comarca de Sangüesa | |
---|---|
Aibar | Cáseda | Eslava | Ezprogui | Gallipienzo | Liach | Lerga | Liédena | Petiella d'Aragón | Sada | Sangüesa | Xabier | Yesa |