Marzo

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Feb - Marzo - Abr
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31
Calandario d'escaicimientos

Marzo (en latín Martivs) ye o tercer mes de l'anyo en o calandario gregoriano y tien 31 días.

Yera o mes dedicato a Marte en o calandario romano y o primer mes de l'anyata, primer mes en o que podeban ninviar tropas a combatir difuera de Roma, feito que cambeó cuan con motivo d'as guerras celtibericas ninvioron tropas a Numancia antes fendo encomenzar l'anyo l'1 de chinero.

Les Très Riches Heures du duc de Berry, Marzo
Les Très Riches Heures du duc de Berry, Marzo

En aragonés fer un orache propio de marzo en atros meses ye "marceyar".

Ditos y Mazadas[editar | modificar o codigo]

  • Marzo marcero, tan pronto sol com’aguacero.
  • Si marzo marceya, abril acantaleya y mayo tempesteya.
  • Cuando marzo mayea, mayo marcea.[1]
  • Si en marzo ya fa calor, mal anyo pa'o labrador.[2]
  • «pa marzo crespillos y lardo»[3]
  • «si en marzo fas esferras en to' l'anyo habrá caceras»[4]
  • «en marzo no se pixa o ratón en o campo»
  • «o sol de marzo s'apega como o'scarzo»
  • «si truena en marzo, prepara a cuba y o mazo»[5]
  • Marzo marzaba y abril espelletaba y mayo contaba as pelletas que marzo y abril sacaban.[6]
  • «si quies grano, quita el cordero del trigo en marzo».

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) José Enrique Gargallo Gil:Los refranes meteorológicos en aragonés, en el marco de la paremiología románica, Alazet n°20, 2008, ISSN 0214-7602, p.11-31
  2. (es) ParemioRom (Paremiología romance: refranes meteorológicos y territorio) d'a Universidat de Barcelona
  3. (es) Pedro Arnal Cavero: Refranes, Dichos, Mazadas... En El Somontano Y Montaña Oscense, Prames, 2013, ISBN 978-8483213957, p.40
  4. (es) Pedro Arnal Cavero: Refranes, Dichos, Mazadas... En El Somontano Y Montaña Oscense, Prames, 2013, ISBN 978-8483213957, p.224
  5. (an) Fernando Sánchez Pitarch, Guillermo Tomás Faci: Replega de tradizión oral agüerana, Luenga & Fablas 10, Consello d'a Fabla Aragonesa, 2006, ISSN 1137-8328, pp. 33-61.
  6. (es) José Damián Dieste Arbués: Refranes ganaderos altoaragoneses, Instituto de Estudios Altoaragoneses, ISBN 84-86856-89-2, p.17