Sierra d'os Capitiellos

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Os Capitiellos
Dende Santa Orosia se veyen Os Capitiellos,[1] a estreita francha chunto a Samianigo
Cheografía
Cordelera Depresión meya intrapirenenca
Sector
'
Maxima altaria 913 m, Turrón
Cimas importants
Largaria
Amplaria
Superficie
Vértiz cheodesico
Subsistemas {{{subsistemas}}}
Administración
Estau
País Aragón
Comarca Alto Galligo
Cheolochía
Edat Cenozoico
Materials Piedra d'arena
Tipo {{{tipo}}}
Mapa

A sierra d'os Capitiellos (nombrata por un regular simplament como Os Capitiellos) son una chicota sierra de piedra d'arena situata en a depresión meya intrapirenenca, entre os municipios de Chaca y Samianigo. A tuca mas altera ye o Turrón de 913 metros d'altaria, y se puet veyer un eixemplo tipico de Hogback ("ralla").

Ista formación cheolochica desepara la val Ancha, en a versant norte, d'a val Estrecha, en a versant sud.

Os Capitiellos se formoron en o Cenozoico,[2] estando parti d'a piedra d'arena de Samianigo, una formación d'entre 150 y 300 metros de piedra d'arena y siltitas bioturbatas con glauconita, que s'estendilla dende Sigüés, en a Canal de Berdún, dica Fablo, anque Os Capitiellos van nomás dende Samianigo dica Navasa.

Toponimia[editar | modificar o codigo]

O toponimo Capitiellos tiene afinidat con atros microtoponimos de l'Alto Aragón con atra terminación. En Sobremont se documenta un toponimo afín Capiters,[3] y en Chaca Capitera.[4] O significato de capitero documentau en aragonés de Sobremont ye "cabalto d'un terreno" y responde a la evolución d'un hipotetico *CAPĬTARIUM, derivato d'o latín CAPUT, CAPĬTIS ("cabeza").[3] En benasqués a palabra cabells se refiere a las cabezas d'as espigas y s'interpreta a partir d'o latín CAPĪTULOS.[5]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Situación d'Os Capitiellos
  2. Gran Enciclopedia Aragonesa
  3. 3,0 3,1 (es) Chesús Vázquez Obrador: Toponimia de Sobremonte (Uesca) VI: Particularidades del terreno. Anuario de estudios filológicos, ISSN 0210-8178, Vol. 17, 1994 , p. 177.
  4. (es) Manuel Alvar: El habla del Campo de Jaca. Universidat de Salamanca, 1997. pp 140-142.
  5. (es) José Antonio Saura Rami: Elementos de fonética y morfosintaxis benasquesas. Gara d'Edizions, Institución Fernando el Católico, 2003 p 75.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]

(es) Rota GPS Chaca-Samianigo por Os Capitiellos


Sierras de transición y d'a Depresión meya intrapirenenca
Depresión meya intrapirenenca Aineto | Arras | Belarra | Bonés | Buyán | Canciás | Capitiellos | Colladas | Gabardón | Guaso | Nabla | Penya Musera | Uruel | Picardiello | Portiello | Santa Isabel | Sant Pedro | Peranera | Sant Chuan d'a Penya | Sarda | Selva | Xabierre
Flysch cretacio-eoceno (transición) Algaralleta |Asín | Atuzcarraz | Baraguás | Beldú | Corona | Dos Ríos | Erata | Estiva | Forcala | Gabás | Icún | Idocorri | Illón | Izco | Leire | Luesia | Madalena | Maito | Monchoya | Novés | Orba | Sierra de Sant Miguel