Mausoleu d'os Atilios

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Mausoleu d'os Atilios

O Mausoleu d'os Atilios, frontera norte.
Situación cheografica
Estau
País
'
Situación Sadaba, Aragón
Adreza
Coordenatas
Archidiocesi
Diocesi
Arcipestrau
Advocación
Culto
Orden
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste {{{coste}}}
Vesitable
Altaria
Pisos
Amplaria
Largaria
Superficie
Diametro
Aforo
Altaria s.r.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo Mausoleu
Estilo Romano
Función
Catalogación Bien d'Intrés Cultural
Materials Piedra d'arena
Construcción
Fundador
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Premios
Pachina web
Localización
Mausoleu d'os Atilios ubicada en Aragón
Mausoleu d'os Atilios
Mausoleu d'os Atilios
Mausoleu d'os Atilios en Aragón

O Mausoleu d'os Atilios, clamato popularment l'altar d'os moros,[1] ye un mausoleu d'o sieglo II u sieglo III,[2] d'epoca d'o Baixo Imperio Romano, existent en o termin municipal d'a localidat aragonesa de Sadaba, en a comarca de Cinco Villas.

O molimento ye en o norte d'o termin municipal de Sadaba, en a muga con os termins municipals d'Uncastiello y Layana, y amanato a una villa romana en Uncastiello (os Banyals) y a una capiella en termin de Sadaba. Ye a 300 metros de distancia, alto u baixo, d'a carretera de Sadaba ta Ayerbe por Uncastiello.

A man d'o lugar trescruzaba una vía romana que dende Zaragoza s'adrezaba ta Pamplona y Astorga, trescruzando por Farasdués y Sofuentes.[2][3]

O marco historico[editar | modificar o codigo]

Iste mausoleu ye en una rechión que fue romanizata intensament. Encara que en o sieglo II aC, en a plegata a la redolada de l'Exercito romano o territorio perteneixeba a os suessetans, una tribu celta, os romanos albandonoron basicament o territorio a os suyos aliaus, os bascons, anque por a suya importancia economica, pronto l'administroron dreitament.

As planas que bi ha dende Sadaba dica Exeya d'os Caballers, l'antiga Segia, yeran mui aptas ta l'agricultura y estioron o centro d'una redolada muy productiva en cerials. Ye asinas como apareixió a familia d'os Atilii u Atilios,[3] una familia de l'aristocracia rural romanizata, que fació construir o Mausoleu y que ye tamién relacionada con atras obras amanatas. Tres cheneracions d'ista familia fueron apedacatos en o mausoleu.[3]

Os restos[editar | modificar o codigo]

L'edificio ye construito con piedra d'arena d'a redolada, y hue no ye conservata mas que a suya portalada.[2]

As inscripcions[editar | modificar o codigo]

As inscripcions

En o Mausoleu bi ha tres inscripcions:[3]

C(aio) ATILIO L(ucii) F(ilio), QVIRINA (tribu) GENIALI /
ATILIA FESTA AVO(lo)
L(ucio) ATILIO C(aii) F(ilio) QVIRINA (tribu) FESTO
ATILIA FESTA PATRI OPTIMO
ATILIA L(ucii) F(ilia) FESTA ET SIBI
SE VIVA FECIT

Bibliografía consultata[editar | modificar o codigo]

(es) Blázquez Martínez, José María: El dístilo sepucral de Iulipa y el mausoleo de los Atilios, en .pdf.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]