Mausoleu d'os Atilios
| Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Mausoleu d'os Atilios | |
|---|---|
O Mausoleu d'os Atilios, frontera norte. | |
| Situación cheografica | |
| Estau | |
| País | |
| Situación | |
| Adreza | |
| Coordenatas | |
| Archidiocesi | |
| Diocesi | |
| Arcipestrau | |
| Advocación | |
| Culto | |
| Orden | |
| Rector | |
| Vicario parroquial | |
| 2.º Vicario parroquial | |
| Mosen | |
| Propietario | |
| Administrador | |
| Director | |
| Coste | {{{coste}}} |
| Visitable | |
| Altaria | |
| Pisos | |
| Amplaria | |
| Largaria | |
| Superficie | |
| Diametro | |
| Aforo | |
| Altaria s.l.m. | |
| Atras | |
| Alcance | |
| Iluminación | |
| Potencia | |
| Arquitectura | |
| Tipo | Mausoleu |
| Estilo | Romano |
| Función | |
| Catalogación | Bien d'Intrés Cultural |
| Materials | Piedra panal |
| Construcción | |
| Fundador | |
| Inicio | |
| Fin | |
| Devantadera | |
| Destrucción | |
| Arquitecto | |
| Incheniero estructural | |
| Incheniero de servicios | |
| Incheniero civil | |
| Atros | |
| Premios | |
| Pachina web | |
| Localización | |
O Mausoleu d'os Atilios, clamato popularment l'altar d'os moros,[1] ye un mausoleu d'o sieglo II u sieglo III,[2] d'epoca d'o Baixo Imperio Romano, existent en o termin municipal d'a localidat aragonesa de Sadaba, en a comarca de Cinco Villas.
O molimento ye en o norte d'o termin municipal de Sadaba, en a muga con os termins municipals d'Uncastiello y Layana, y amanato a una villa romana en Uncastiello (os Banyals) y a una capiella en termin de Sadaba. Ye a 300 metros de distancia, alto u baixo, d'a carretera de Sadaba ta Ayerbe por Uncastiello.
A man d'o lugar trescruzaba una vía romana que dende Zaragoza s'adrezaba ta Pamplona y Astorga, trescruzando por Farasdués y Sofuentes.[2][3]
O marco historico
[editar | modificar o codigo]Iste mausoleu ye en una rechión que fue romanizata intensament. Encara que en o sieglo II aC, en a plegata a la redolada de l'Exercito romano o territorio perteneixeba a os suessetans, una tribu celta, os romanos albandonoron basicament o territorio a os suyos aliaus, os bascons, anque por a suya importancia economica, pronto l'administroron dreitament.
As planas que bi ha dende Sadaba dica Exeya d'os Caballers, l'antiga Segia, yeran mui aptas ta l'agricultura y estioron o centro d'una redolada muy productiva en cerials. Ye asinas como apareixió a familia d'os Atilii u Atilios,[3] una familia de l'aristocracia rural romanizata, que fació construir o Mausoleu y que ye tamién relacionada con atras obras amanatas. Tres cheneracions d'ista familia fueron apedacatos en o mausoleu.[3]
Os restos
[editar | modificar o codigo]L'edificio ye construito con piedra panal d'a redolada, y hue no ye conservata mas que a suya portalada.[2]
As inscripcions
[editar | modificar o codigo]
En o Mausoleu bi ha tres inscripcions:[3]
ATILIA FESTA AVO(lo)
ATILIA FESTA PATRI OPTIMO
SE VIVA FECIT
Bibliografía consultata
[editar | modificar o codigo](es) Blázquez Martínez, José María: El dístilo sepucral de Iulipa y el mausoleo de los Atilios, en .pdf.
Vinclos externos
[editar | modificar o codigo]
Se veigan as imáchens de Commons sobre Mausoleu d'os Atilios.
Referencias
[editar | modificar o codigo]- ↑ (es) Mausoleo de los Atilios en a Gran Enciclopedia Aragonesa on-line.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (es) Sádaba. Que ver.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 (es) El Mausoleo de los Atilios.