Idioma galo

De Biquipedia
(Reendrezau dende Luenga gala)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo ye sobre a luenga gala celta, pa informar-se sobre l'idioma romanico no francés que se charra en l'este d'a peninsula de Bretanya, se veiga galó.
Galo
Atras denominacions: {{{atrasdenominacions}}}
Parlau en: Galia
Rechión: Europa
Etnia: {{{pueblo}}}
Parladors: Muerta
Posición: {{{clasificación}}} (Ethnologue 1996)
Filiación chenetica: Indoeuropea

 Celta
  Continental
   Galo

Estatus oficial
Oficial en: Garra país
Luenga propia de: {{{propia}}}
Reconoixiu en: {{{reconoixiu}}}
Regulau por: Sin de regulación
Codigos
ISO 639-1 {{{iso1}}}
ISO 639-2 {{{iso2}}}
ISO 639-3 xtg
SIL
Extensión d'o Galo

O galo ye una luenga celta huei amortata que se charraba en a Galia antis d'a plegata d'os romanos. Feba parti d'as luengas celticas continentals chunto a lo celtibero, o lepontico y o galata.

Seguntes bel investigador, o dialecto veneto d'o suruest de Bretanya ye en realidat a continación d'o galo que se charraba encara en o sieglo V, un poco contaminato por elementos bretons traitos por os refuchiatos de l'ueste d'a Isla de Bretanya.

A romanización de Galia estió un proceso lento y bi habió un periodo de coexistencia entre a luenga celtica gala que retaculaba y un latín galico plen de celtismos, que por a centralidat y importancia d'este territorio podeban convertir-se en chenerals en o territorio romano.

Son parolas galas que se cheneralizoron en latín ALAUDA, AREPENNIS, CAMISIA, CAPANNA, CEREVISIA, CARPENTUM, CARPENTARIUS, CARRUS, SALMO y LEUKA,[1] que se pueden trobar en luengas romances bien luent de l'antiga Galia. De feito, en aragonés en perdura beluna: aloda, camisa, cabanya/capana, cerveza, carro y salmón. En francés a primera lista ha perdurau como alouette, arpent, chemise, charpente, charpentier, char, saumon y lieue. A parola cabane present en francés ye en realidat un occitanismo.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Rafael Lapesa: Historia de la lengua española, Editorial Gredos, 2001. p 50-51.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]


Luengas celtas
Celtico continental Idioma galo | Luenga lepontica | Idioma galata | Idioma celtibero
Grupo goidelico Idioma irlandés | Idioma manés | Idioma gaelico escocés
Grupo britonico Idioma bretón | Idioma cornuallés | Idioma cumbrico | Idioma picto | Idioma galés
Luengas amortadas