Cordoba

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Cordoba Córdoba
Municipio d'Andalucía
Anvista d'a Mezquita de Cordoba, Patrimonio d'a Humanidat.
Entidat  • Estau  • Comunidat  • Provincia  • Comarca	Municipio  Espanya  Andalucía Cordoba Comarca de Cordoba
Superficie	1.252 km²
Población  • Total	323 763 hab. (2013)
Altaria  • Meyana	120 m.
Distancia  • 136 km	enta Sevilla
Alcalde	José María Bellido
Codigo postal	14000–14999
Ríos	Río Guadalquivir
Coordenadas	37°52’59’’N 4°46’ 0’’U
Cordoba Cordoba en Andalucía
Web oficial

Cordoba (Córdoba en castellano) ye un municipio y ciudat andaluza, capital d'a Provincia de Cordoba y d'a comarca de Cordoba.

En 2012, a suya población yera de 328.841 habitants, en una superficie de 1.252 km² con una densidat de población de 262,65 hab/km².

Hue ye una ciudat de mida meyana, pero antis mas estió a capital d'a provincia romana d'a Baetica, d'o Emirato de Cordoba y d'o Califato de Cordoba, y o suyo patrimonio molimental ye o herencio d'a suya historia. En reconoixencia d'a suya riqueza molimental, a UNESCO declaró o suyo casco historico y a suya Mezquita como Patrimonio d'a Humanidat. Fa parte d'a Organización d'as Ciudaz d'o Patrimonio d'a Humanidat.

Cheografía

Trescruzata por o río Guadalquivir, Cordoba ye situata a 120 metros d'altaria sobre o livel d'a mar, a 136 km de distancia d'a ciudat de Sevilla, a capital d'Andalucía. A suya situación en a plana d'o Guadalquivir, a man d'os recursos miners de Sierra Morena y en un río con facilidat de comunicación con l'Oceano Atlantico, facioron que a suya comarca fuese ocupata por asentamientos humans en amás remota antigüidat.

Historia

Tarik ibn Ziyad, dimpués d'a redota d'os visigodos en a batalla de Guadalete en chulio de 711 plegó en a ciudat de Cordoba en agosto d'ixe mesmo anyo con as suyas tropas.

O 5 de mayo de 985 tropas d'o Califato de Cordoba comandatas por Almanzor marchan dende Cordoba enta lo condau de Barcelona. En o suyo camín espullan os territorios d'as actuals comarcas d'o Baixo Penedés, Alto Penedés, Baixo Llobregat, Barcelonés y Vallés Occidental, destruindo los monesterios de Sant Cugat del Vallès (en Sant Cugat del Vallès), Sant Pavlo del Campo (en Barcelona) y Sant Per d'as Puellas (tamién en Barcelona).

O 10 de mayo de 1010 una tropa de 10.000 soldaus formada por partidarios de Muhammad II al-Mahdi (esclavos de toda Europa) y soldaus d'o condau de Barcelona mandaus por Remón Borrell conquere y espulla Cordoba, reponendo en a cadiera reyal a Muhammad y fendo-ie fuera a Sulaiman al-Mustain.

Administración

Reparto de concellers

Eleccions municipals
Partiu	1979	1983	1987	1991	1995	1999	2003	2007	2011
Partido Popular			7	7	13	14	12	14	16
Unión Cordobesa			-	-	-	-	-	-	5
Partido Comunista de España / Izquierda Unida			10	13	11	9	13	11	4
Partido Socialista Obrero Español			9	9	5	6	4	4	4
Centro Democrático y Social			1	0	-	-	-	-	-
Partido Andalucista			0	0	0	0	0	0	0
Unión de Centro Democrático			-	-	-	-	-	-	-
Total			27	29	29	29	29	29	29

Alcaldes

Lista d'alcaldes

Lechislatura	Nombre	Partiu politico
1979–1983	Julio Anguita González	Partido Comunista de España
1983–1986	Julio Anguita González	Partido Comunista de España
1986–1997	Herminio Trigo Aguilar	Izquierda Unida
1987–1991	Herminio Trigo Aguilar	Izquierda Unida
1991–1995	Herminio Trigo Aguilar	Izquierda Unida
1995–1995	Manuel Pérez Pérez	Izquierda Unida
1995–1999	Rafael Merino López	Partido Popular
1999–2003	Rosa Aguilar Rivero	Izquierda Unida
2003–2007	Rosa Aguilar Rivero	Izquierda Unida
2007–2009	Rosa Aguilar Rivero	Izquierda Unida
2009–2011	Andrés Ocaña Rabadán	Izquierda Unida
2011–	José Antonio Nieto	Partido Popular

Puestos d'intrés

Anvista interior d'a Mezquita de Cordoba.

Anvista d'os chardins i de l'exterior d'o Alcázar d'os Reis Cristianos de Cordoba.

• O suyo casco historico, declarato por a UNESCO Patrimonio d'a Humanidat (1994).

Molimentos relichiosos

• Mezquita de Cordoba (u Seu de Nuestra Sinyora de l'Asumpción de Cordoba), declarada Patrimonio d'a Humanidat por a UNESCO en 1984.

Puestos civils

• Puent romano de Cordoba, d'o sieglo I.
• Templo romano de Cordoba, d'a segunda mitad d'o sieglo I.
• Teatro romano de Cordoba, uno d'os mayors teatros de l'Imperio Romano.
• Mausoleu romano de Cordoba, d'o sieglo I.
• Chacimiento arqueolochico de Cercadilla, con o Palacio de Maximián Herculio.
• Acueducto de Valdepuentes, restos d'o acueducto romano.
• Chudería de Cordoba y Sinoga de Cordoba, con a Casa de Sefarad.
• Alcázar d'os Reis Cristianos de Cordoba, construito en 1328 por o rei Alifonso XI de Castiella.
• Caballerizas Reyals de Cordoba.
• Banyos califals de Cordoba.
• Palacio de Viana.
• Palacio d'a Mercé.
• Palacio d'os Orive.
• Palacio d'os Aguayos.
• Palacio d'os Luna.
• Palacio d'o duque de Medina Sidonia.
• Palacio d'os marqueses d'o Carpio.
• Palacio d'os marqueses de Benamejí.
• Medina Azahara.

Cultura

Esporte

Os precipals equipes son en o fútbol o Cordoba Club de Fútbol, en o baloncesto o Cajasol Cordoba 2016, en handbol el Apademar Cordoba, en atletismo o Club Deportivo Sur Atletismo-Córdoba 2016

Personalidaz naixidas de Cordoba

• Lucio Anneu Seneca, filosofo.
• Averroes, filosofo.
• Maimonides, filosofo.
• Marco Anneu Lucán, poeta.
• Juan de Mena.
• Luis de Góngora, mosén, escritor, poeta y dramaturgo.
• Joaquín Cortés, bailarín.
• Fernando Tejero, actor.

Localidaz achirmanatas

• 2001: São Paulo (Brasil).
• Manchester (Reino Uniu).

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre Cordoba.
• (es) Pachina web oficial municipal.
• (es) Pachina web d'o esporte de Cordoba.