Albanyà

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Albanyà
Municipio de Catalunya
O lugar de Lliurona (Albanyà).
Entidat  • Estau  • Comunidat  • Provincia  • Comarca	Municipio  Espanya  Catalunya Chirona Alto Empordán
Superficie	94,43 km²
Población  • Total	171 hab. (2013)
Altaria  • Meyana	239 m.
Distancia  • 23 km  • 72 km  • 163 km	enta Figueras (Chirona) enta Chirona enta Barcelona
Alcalde	Joan Fàbregas Jordà
Codigo postal	17733
Chentilicio	albanyenc / albanyenca (en catalán)
Coordenadas
Albanyà Albanyà en Catalunya
Web oficial

Albanyà (Albanyà en catalán y oficialment, Albañá en castellano) ye un municipio catalán situato en a comarca d'Alto Empordán y partiu chudicial de Figueras, en a provincia de Chirona.

A suya población ye de 149 habitants (2010), en una superficie de 94,43 km² con una densidat de población de 1,60 hab/km².

Cheografía

Albanyà ye situato a 239 metros d'altaria sobre o livel d'a mar, a una distancia de 23 km d'a ciudat de Figueras, a capital d'a suya comarca y partiu chudicial; a 72 km de Chirona, a capital d'a suya provincia (provincia de Chirona) y a 163 km de Barcelona, a capital de Catalunya.

D'o suyo termin municipal fan parte os lugars de Bassegoda, Carbonills, Cursuvell, Lliurona, Molí de Baix, Molí de Dalt, Pincaró, Ribelles y Sous.

O termin municipal d'Albanyà ye trescruzato por o sender de Gran Recorrito GR 11 y por dos rutas BTT.

Historia

Encara que o territorio d'Albanyà yera habitato en l'antigüidat (bi ha restas arqueolochicas megaliticas), a primera cita documentata d'o lugar ye de 844, con o nombre d'Albanianum, en un diploma d'o rei franco Carlos II O Calvo que cedeba tierras a l'abat Domnulo, que estió o fundador en o lugar en 820 d'uno d'os monesterios beneditins mas antigos de Catalunya, o monesterio de Sant Per d'Albanyà, que dende 869 pendió d'o monesterio de Santa María d'Arles, en o Vallespir.

Economía

A prencipal actividat economica d'Albanyà estió historicament l'agricultura, con cerials, trunfa, legumbres u ferraina; amás amás d'a ganadería.

Bi habió tamién silvicultura, encluyindo-ie a elaboración de carbón vechetal, encara que a industrialización fació desapareixer ista actividat.

O incremento d'o turismo y d'atras actividaz d'ocio (recollida de fongos u cazata) ha desenvolicato modernament, dende a segunda mitad d'o sieglo XX, o sector d'a hostelería.

Demografía

Evolución demografica

1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 - - - - - - - - - 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 - 149 - - - - - - - 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 - - - - - 180 - - - -

1990- : población de dreito

Administración

Reparto de concellers

Eleccions municipals
Partiu	1979	1983	1987	1991	1995	1999	2003	2007	2011
Convergència i Unió	-	5	3	5	5	5	5	-	3
Independients	5	-	2	-	-	-	-	5	2
Total	5	5	5	5	5	5	5	5	5

Fuent: MUNICAT, en a pachina web d'a Generalitat de Catalunya.

Alcaldes

Lista d'alcaldes

Lechislatura	Nombre	Partiu politico
1979–1983
1983–1987
1987–1991
1991–1995
1995–1999
1999–2003
2003–2007
2007–2011	Vicenç Campsol i Terrades	Independient

Demografía

Evolución demografica

1497 f 1515 f 1553 f 1717 1787 1857 1877 1887 1900 17 13 28 298 594 1.059 935 921 769

1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1990 795 753 705 528 442 334 187 121 108

1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 113 122 123 131 128 110 135 137 - 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 - 149 - - - - - - - 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 - - - - - - - - - -

1497-1553: fuegos; 1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito

Molimentos

A Portalada d'a ilesia de Sant Andreu de Lliurona, d'estilo romanico (sieglo XII).

• Sepulcre d'a Creu de Principi, molimento megalitico.
• Ilesia de Sant Vicient de Principi, en ruinas, d'estilo romanico, d'o sieglo IX.
• Ilesia parroquial de Sant Per d'Albanyà, d'estilo romanico, d'o sieglo X. Ye o repui de l'antigo monesterio beneditín d'o sieglo IX fundato por o monche Domulo en 844.
• Ilesia de Sant Miguel de Bassegoda, d'estilo romanico d'o sieglo XII, que ye restaurata. Tien una unica nau con vuelta de canyón apuntato y abside semicercular, con portalada orientata a meyodía y campanar con espadanya.
• Ilesia de Sant Martín de Corsavell.
• Casal fortificato de Corsavell, d'o sieglo XII.
• Ilesia de Sant Chuan de Baussols, d'o sieglo XIV, albandonata dende 1910 por a cayita d'un rayo.
• Ilesia de Sant Feliu de Carbonills, d'o sieglo XIV, con repuis de pintura romanica en o suyo interior. I provién una lapida d'o sieglo XIII que ye en Sant Per d'Albanyà.
• Ilesia de Sant Cristoforo dels Horts, documentata en 990.
• Ilesia de Sant Cornel d'a Muga u de Ribelles. A suya nau ye enrunata, anque l'abside ye en piet.
• Ilesia de Sant Bertolomeu de Pincaró, d'o sieglo XII.
• Ilesia de Sant Andreu de Lliurona u Llorona, d'o sieglo XII.
• Santuario d'a Virchen del Mont. Remodelato en 2002.
• Santuario d'a Virchen del Fau, Virchen de les Formigues u de les Alades, d'o sieglo XV. Conserva o suyo retablo neclasico.
• Monesterio de Sant Lorient del Mont (u de Sous), d'o sieglo XI y en estilo romanico. Ye en a plana de Sous, en a ladera d'a montanya d'a Virchen del Mont.

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre Albanyà.
• (ca) Pachina web oficial municipal d'Albanyà.
• (ca) Información d'Albanyà en a pachina web d'a Cheneralidat de Catalunya.
• (ca) Información d'Albanyà en a pachina web de l'Institut d'Estadística de Catalunya.
• (ca) Monesterios de Catalunya: O monesterio de Sant Per.
• (ca) Rutas d'a Natura en Albanyà en a web d'o Consorcio Salines-Bassegoda.
• (ca) Información y imáchens d'Albanyà en a pachina web d'o Consorcio Salinas-Bassegoda.
• (ca) Pachina web d'o Consorcio de l'Alta Garrotxa.

• Datos: Q10973
• Multimedia: Albanyà / Q10973