Yacutz
Yacuz Якуты | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Yacut y ruso | ||||||||||||||||||
Cristianimo y animismo-xamanismo |
Os yacutz habitan extensas zonas d'o noreste de Siberia entre Ocián Arctico y a Sierra de Stanovoi, a mayor parte en a Republica Autonoma de Yacutia, en a que son d'alto u baixo a metat d'a población. En 1989 yeran uns 450.000 individuos. Parlan una luenga turquica y encara que os rusos los cristianizoron a la fuerza, encara mantienen muitos elementos bien conoixitos d'una relichión tradicional tengrianista.
Traza de vida tradicional[editar | editar código]
Os yacutz d'a tundra son cazataires, pescataires u criadors de rens, os d'a taiga (que actualment son a mayor parte d'os yacutz) son ganaders que crían vacumen. En as zagueras decadas han ito deixando d'escar cazataires u pescataires y ha encomenazato a amaneixer l'agricultura. Huei a traza de vida tradicional ye minoritaria.
A vivienda tradicional ye una capana dita yurt.
Relichión[editar | editar código]
A relichión tradicional yacut combina o tengrianismo (culto a dioses como Tengri) d'os pueblos turquicos preislamicos con elementos d'as relichions d'os aborichens siberians, y bi ha una mistica chamanica como cabe esperar tanto d'o tengrianismo como d'as relichions siberianas como o culto a l'onso. Encara que huei son cristians conservan muitos elementos chamanicos en o ritual relichioso.
Historia[editar | editar código]
Se crei que a suya etnochenesi ye en pueblos turquicos marguinals como os actuals altayos que dende Asia Central u a rechión d'o laco Baikal plegoron ta l'actual Yacutia asimilando-ie o habendo asimilato de camín poblacions mongolas y tungusas entre os sieglos XIII y XIV. Os rusos ocuporon o territorio yacut enta 1630 lis imposoron o pago d'impuestos en pellizos y los obligoron a deixar o tengrianismo pa convertir-los en cristians. En o periodo sovietico se producioron rapidos cambios socials y economicos y huei a mayor parte d'os yacutz son obrers industrials y miners.
Bibliografía[editar | editar código]
- Amiram Gonen, DICCIONARIO DE LOS PUEBLOS DEL MUNDO. 1996 Anaya&Mario Muchnik.