Reyal Monesterio de Santa María d'Alaón
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Santa María d'Alaón | |
|---|---|
 Santa Maria d'Alaon | |
| Situación cheografica | |
| Estau | |
| País | |
| ' | |
| Situación |  Sopeira, Aragón
|
| Adreza | |
| Coordenatas | |
| Archidiocesi | |
| Diocesi | Balbastro-Monzón |
| Arcipestrau | Sobrarbe-Ribagorza |
| Información cheneral | |
| Advocación | Santa María de l'Asumpción y Sant Pero |
| Culto | Cristianismo |
| Orden | Orden de Sant Benedet |
| Rector | |
| Vicario parroquial | |
| 2.º Vicario parroquial | |
| Mosen | |
| Propietario | |
| Administrador | |
| Director | |
| Coste | {{{coste}}} |
| Vesitable | |
| Altaria | |
| Pisos | |
| Amplaria | |
| Largaria | |
| Superficie | |
| Diametro | |
| Aforo | |
| Altaria s.r.m. | |
| Atras | |
| Alcance | |
| Iluminación | |
| Potencia | |
| Arquitectura | |
| Tipo | Monesterio |
| Estilo | Romanico |
| Función | |
| Catalogación | BIC |
| Materials | |
| Construcción | |
| Construcción | Sieglo XI |
| Fundador | Reina Sancha d'Aragón |
| Inicio | |
| Fin | |
| Inauguración | |
| Destrucción | |
| Arquitecto | |
| Incheniero estructural | |
| Incheniero de servicios | |
| Incheniero civil | |
| Atros | |
| Premios | |
| Pachina web | |
| Localización | |
O Reyal Monesterio de Santa María d'Alaón, (tamién conoixiu como Nuestra Sinyora d'Alaón, u Abadía d'a Nuestra Sinyora d'a O). Lo monesterio se sitia en o monecipio de Sopeira, en a comarca de Ribagorza d'a provincia de Uesca, Aragón
Historia[editar | modificar o codigo]
Monesterio d'a Orden de Sant Benedet, posiblement d'o sieglo VI, cual edificio actual ye de estilo romanico lombardo de cabo d'o sieglo XI, reedificau de par d'a epoca cluniacense d'a orden sobre un edificio visigotico d'o sieglo VIII. Habie una vida monastica dica a desamortización de Mendizábal en 1836. De par d'a Guerra Civil espanyola sofrié un fuego que destruyié parti d'o monesterio y d'os suyos biens.
Ye documentau dende 806 cuan o conde Begón de Tolosa que encomendie l'abat Crisogono a reorganización d'o monesterio de Santa Maria fundau en os tiempos d'os visigodos, segurament en o sieglo VI. Estié capecera d'o pagus ripacurciense baixo l'autoridat d'o bispe d'Urchel. Fue destruyiu por os musulmans en 1006 y dimpuesas perdié o suyo caracter monastico con a reforma cluniacense y o cabo d'o sieglo XI pasié ta pender de Roda d'Isabana.
O bispe Ramón Dalmau enfortié o monesterio designando como abat Bernardo Adelm, monche de Sant Veturián, y recibié l'impulso d'a orden benedictina estando restaurau y adoptando o suyo aspecto actual. Fue consagrau por Sant Ramón (bispe de Roda) o 8 de noviambre de 1123. Estié allora que habié o suyo inte de esplendor y dominié atros templos d'a redolada os cuals frecuentement imitión a mesma linia estetica. O abat devenié cuasi un bispe y deputau d'o raino d'Aragón asistindo ta Corz (nueno puesto enta dreita).
Un d'os suyos abats, d'o sieglo XVII, estié Benito Latras, qui fenecié cuan participaba en as Corz o 11 de chunio de 1682 y o suyo cuerpo incorruto estié amanau enta a cripta, dando orichen ta a leyenda de Cosán (u Cos Sant), o cual aduyaba ta haber un güen viache ta os viachers qui li chitaban una moneda.
Continié a vida monastica dica a desamortizacion de Mendizábal en 1836, pasando a estar a ilesia parroquial d'o lugar de Sopeira.
En par d'a Guerra Civil espanyola sofrié un fuego que destruyié parti d'o monesterio y os suyos bienes. Antimás, os reus de l'abat Benito Latras, yeran ya estaus cremaus en o escompencipio d'ista, ansina como alsada romanica y atros obchectos de valgua.
Ha estau restaurau y o suyo estau ye correcto. O suyo cartulario ye una replega muit important de documentos (327 documentos) referens a o monesterio entre 806 y 1245.
Conoixita ye tamien a Carta d'Alaón de 845, documento a sobén considerau como falso que poderba contrimostrar l'ascendencia merovinchia d'os rais d'Aragón y consecuentment fundamentar as suyas eventuals aspiracions ta o trono de Francia.
Fue protechiu como “Molimento Historico-Artistico” y incluyiu en o "Tresoro Artistico Nacional" espanyol por o gubierno d'a Segunda Republica en 1931; y declarau Bien d'Intrés Cultural por o Gubierno d'Aragón en 2004.
Arquitectura[editar | modificar o codigo]
A suya planta basilical ye de tres naus y absides cilindricos con arqueriyas ciagas, con un campanal en torre cuadrata de 4 soleros. A puerta ye candaliada d'arco de meyo punto con arquivoltas con crismón trinitario. O monesterio habeba un claustro d'o cual solament remanan bellas bases d'as columnas orichinals.
Vinclos externos[editar | modificar o codigo]
- (es) Románico aragonés