Cierzo

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Os vientos en Aragón

O cierzo[1] ye un aire cerenyo, muito fredo y seco d'o norte orichinato en a val d'Ebro, a causa d'a diferencia de presión entre a mar Cantabrica y o mar Mediterrania, cuan se fa una borrasca en iste zaguer y un anticiclón en l'anterior. A suya velocidat puet estar de 100 km/hora.

Encara que a suya aparición ye mas fácil en hibierno, puet estar present en cualsiquier inte de l'anyo.

Etimolochía[editar | modificar o codigo]

Este aire yera conoixito en l'Imperio Romano, ye citato por Catón o Viello en o sieglo II aC con o nombre en latín de CERCIO y por o poeta bilbilitán Marco Valerio Marzal en o sieglo I. Tamién lo citan en o "Libro d'el Trasoro":

El otro principal que viene de transmontana da nuues e friores e aquel que les dreça enta ponyent da piedra e nueze, e ha nonbre Cierço; mas el otro que es enta leuant restrinye pluujas e nuues.

Ditos y mazadas[editar | modificar o codigo]

  • «cierzo qu'anubla agua segura»[2]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (an) Chusé Lera Alsina Aplego. Diccionario de Resistencia y Gramática sobre lo cheso. Massanas gràfiques. 2004. p 65
  2. (es) Pedro Arnal Cavero: Refranes, Dichos, Mazadas... En El Somontano Y Montaña Oscense, Prames, 2013, ISBN 978-8483213957, p.29