Cafetería

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
O desapareixiu Gran café en a carrera Alfonso I de Zaragoza.

Una cafetería, u simplament un café, ye un establimiento que sirve sobretot café de cuantos tipos, per eixemplo exprés, café con leit y cappuccino. Cualques cafeterías pueden servir bebidas fredas, como café chelau, chelau y atras bebidas sin cafeína. En Europa continental, os cafés se sirven tamién bebidas alcolicas. Una cafetería tamién puede servir birolla, como refricherios liuchers, entropans, panets, fruitas u pastels. As cafeterías van dende chicotas interpresas operadas per os suyos propietarios dica grans corporacions multinacionals u grans cadenas de cafeterías que operan con un modelo comercial de franquicia, con numbrosas sucursals en cuantos países d'o mundo.

Dende un punto d'envista cultural, as cafeterías sirven en gran medida como centros d'interacción social: una cafetería ofreix a los suyos clients un puesto pa reunir-se, charrar, leyer, escribir, entretener-se u pasar o tiempo, ya sía individualment u en chicoz grupos. Dende a popularización d'o Wi-Fi, as cafeterías con ista capacidat tamién s'han convertiu en puestos pa que os clients accedan a Internet en os ordinadors portatils y tabletas. Una cafetería puede servir como un club informal pa os suyos miembros regulars.

Historia[editar | modificar o codigo]

Os primers cafés d'o mundo islamico, qahveh khaneh ("casa de café" en persa), amaneixioron en Domás. Istos cafés otomans tamién amaneixioron en A Meca, en a Peninsula arabica en o sieglo XV, y dimpués s'extendioron a la capital de l'Imperio Otomán, Istambul, en o sieglo XVI.

Escena en un café per o pintor hongaro Artúr Lajos Halmi.

En o sieglo XVII, o café amaneixió per primera vegada en Europa difuera de l'Imperio Otomán y s'establioron cafeterías que luego se fazioron cada vegada mas populars. Se diz que os primers cafés amaneixioron en 1632 en Livorno per un comerciant chodigo [1], u mas tardi en 1640, en Venecia.[2] En os sieglos XIX y XX en Europa, os cafés yeran a ormino puestos de trobada pa escritors y artistas.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (en) APM - Archeologia Postmedievale, 19, 2015 - Gran Bretagna e Italia tra Mediterraneo e Atlantico: Livorno – ‘un porto inglese’ / Italy and Britain between Mediterranean and Atlantic worlds: Leghorn – ‘an English port’ Hugo Blake All’Insegna del Giglio, 08 Sep 2017, p.18
  2. (en) Horowitz, Elliot. "Coffee, Coffeehouses, and the Nocturnal Rituals of Early Modern Jewry". AJS Review Vol. 14, No. 1 (Spring, 1989), pp. 17-46, citing Antonio Pilot, La Bottega da Caffe(Venice, 1916)

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]