Brandemburgo

De Biquipedia
(Reendrezau dende Brandenburgo)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Brandemburgo
Brandenburg
Bramborska
Estau d'Alemanya
Escudo de  Brandemburgo
Bandera Escudo

Mapa de situación en Alemanya
Entidat
 • Estau
Estau
Alemanya
Capital Potsdam
Idioma oficial
 • Atros idiomas
Alemán
Alemán central y baixo alemán
Superficie
 • Total

29 478.63 km²
Gubierno
 • Ministro president

Dietmar Woidke
Población
 • Total (2013)
 • Densidat

2 449 193 hab.
83 hab/km²
ISO 3166-2 DE-BB
Pachina web oficial

Brandemburgo (en alemán Brandenburg, en baixo alemán Brannenborg, en baixo sorabo Bramborska) ye un d'os 16 Estaus federaus d'Alemanya.

Muga a o norte con o estado de Mecklemburgo-Pomerania Occidental, a l'este con o río Oder con Polonia, a o sud con o estau de Saxonia, a l'ueste con o estau de Saxonia-Anhalt. Rodia a o estau de Berlín.

Cheografía[editar | modificar o codigo]

Brandemburgo limita con Mecklemburgo-Pomerania Occidental en o norte, Polonia en o este, Saxonia en o sud, Saxonia-Anhalt en o ueste y Baixa Saxonia en o nordueste.

Brandemburgo se considera o estau federal mas rico en augua d'Alemanya. I hai mas de 3.000 lacos formaus naturalment, amás de numerosos estanques creyaus artificialment. Amás, i hai mas de 33.000 km de ríos y canals.

O río Oder forma parti d'a buega oriental, o río Elba una parti d'a buega occidental. Os prencipals ríos d'o estau son o Spree y o Havel. En o sudeste, i hai una rechión de chumials clamada Spreewald; ye a parti mas septentrional de Lusacia, an encara viven os sorabos, un pueblo eslau. Istas arias son bilingües, ye decir, s'utilizan tanto l'alemán como que o sorabo.

A causa d'a suya historia en a Edat d'o Chelo, Brandemburgo ye extremadament rica en lacos formaus naturalment. I hai mas de 800 cuerpos d'augua con un aria de mas d'una hectaria. O laco natural mas gran de Brandemburgo ye o Schwielochsee con una superficie de 13,3 km². Le siguen Scharmützelsee (12 km²), Unteruckersee (10,4 km²), Parsteiner See (10 km²), Ruppiner See (8,25 km²), Schwielowsee (7,9 km²), Werbellinsee (7, 8 km²) y Grimnitzsee (7,8 km²). Con cuasi 70 m,o laco mas profundo d'o país y a lo mesmo tiempo o de millor calidat d'augua, ye o Große Stechlinsee.

Clima[editar | modificar o codigo]

L'estau de Brandemburgo se troba en l'aria de transición entre o clima oceanico en Europa occidental y o clima continental en l'este. A causa d'as diferencias d'altaria relativament chicotas, as diferencias climaticas dentro d'o país son pro chicotas, pero se pueden sentir en bellas condicions climaticas.

A temperatura meya anyal ronda os 9 °C. O mes mas frío ye chinero con una meya de -1 °C. O mes mas calido ye chulio con una temperatura promeyo de 18 °C. Por lo que fa a la temperatura de l'aire, ya se nota un liuchero augmento d'a continentalidat dende Prignitz en o nordueste dica Niederlausitz en o sudeste. Especialment en os meses d'hibierno, cuan i hai poco aire, Lausitz gosa estar muito mas frío que o Prignitz.

Con una precipitación total anyal promeyo de menos de 600 mm, Brandemburgo ye un d'os estaus federals mas ixutos, y talment o menos plevioso. Por lo cheneral, a precipitación meya anyal ye de 550 mm. Solament Prignitz en o nordueste y cualques arias altas como que Hohe Fläming y Hohe Barnim aconsiguen u superan a marca de 600 mm por anyo. Una liuchera uembra de plevida se percibe a o este d'as arias altas, por o que Oderbruch ye una d'as rechions mas ixutas d'Alemanya con menos de 500 mm de precipitación anyal.

Si bien l'hibierno y a primavera son comparativament ixutos, as precipitacions en tot o país cayen prencipalment en os meses de verano. Manimenos, tamién pueden producir-se fases ixutas pronunciadas en a estación calida, entre a cual o risgo d'incendios forestals augmenta considerablement en Brandemburgo. En 2018 i habió 512 incendios en as selvas de Brandemburgo (un promeyo d'arredol de 300 incendios forestals a l'anyo), incluius once incendios importants. O sol brila una meya de 1600 horas a l'anyo.

Organización politico-administrativa[editar | modificar o codigo]

Subdivisions[editar | modificar o codigo]

Brandemburgo se divide en 14 districtos rurals (Landkreise) y cuatre districtos urbans (kreisfreie Städte).

Districtos Districtos de Bramdeburgo.
  1. Barnim (BAR)
  2. Dahme-Spreewald (LDS)
  3. Elbe-Elster (EE)
  4. Havelland (HVL)
  5. Märkisch-Oderland (MOL)
  6. Oberhavel (OVH)
  7. Oberspreewald-Lausiz (OSL)
  1. Oder-Spree (LOS)
  2. Ostprigniz-Ruppin (OPR)
  3. Potsdam-Mittelmark (PM)
  4. Prigniz (PR)
  5. Spree-Neiße (SPN)
  6. Teltow-Fläming (TF)
  7. Uckermark (UM)
Ciudaz
  1. Ciudat de Brandenburg an der Havel (Brandenburg an der Havel) (BRB)
  2. Ciudat de Cottbus (CB)
  3. Ciudat de Frankfurt an der Oder (FF)
  4. Ciudat de Potsdam(P)

As diez ciudaz mas importants[editar | modificar o codigo]

Puesto Nombre Población en 2017 Area (km²) Densidat
1 Potsdam 175,710 188 km² 933.3/km²
2 Cottbus 101,036 166 km² 610.0/km²
3 Brandenburg an der Havel 71,886 230 km² 312.9/km²
4 Frankfurt (Oder) 58,237 148 km² 393.9/km²
5 Oranienburg 43,982 164 km² 268.7/km²
6 Falkensee 43,552 43.3 km² 1,007/km²
7 Eberswalde 40,223 93.6 km² 429.5/km²
8 Bernau bei Berlin 38,194 104 km² 366.7/km²
9 Königs Wusterhausen 36,706 96.0 km² 382.2/km²
10 Fürstenwalde 32,098 70.7 km² 454.1/km²

Lista de ministro-presidents de Brandemburgo[editar | modificar o codigo]

Ministro-presidents de Brandemburgo
Nombre Partiu politico Lechislatura
1 Karl Steinhoff SED 1946-1949
2 Rudolf Jahn SED 1949-1952
Entre 1952 y 1990 l'estau de Brandemburgo estió aboliu
3 Manfred Stolpe SPD 1990-2002
4 Matthias Platzeck SPD 2002-2013
5 Dietmar Woidke SPD 2013-hue

Cultura[editar | modificar o codigo]

Gastronomía[editar | modificar o codigo]

A causa que muitas personas en Brandemburgo tienen radices eslavas, a suya cocina ye muit influenziada por os suyos costumbres. Una famosa birolla especial de Brandemburgo son os pepinos de Spreewald (Spreewälder Gurken). O goso humido d'o Spreewald fa que a rechión sía ideyal pa cautivar pepinos. Atras birollas son o Plinse y o Knieperkohl.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]


Bandera d'Alemanya Estaus d'Alemanya Bandera d'Alemanya

Baden-Wurtemberg | Bavera | Baixa Saxonia | Berlín | Brandemburgo | Bremen | Hamburgo | Hesse | Mecklemburgo-Pomerania Occidental | Renania d'o Norte-Westfalia | Renania-Palatinato | Sarre | Saxonia | Saxonia-Anhalt | Schleswig-Holstein | Turinchia