Alfoceya
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Alfoceya Alfocea | |
Barrio rural de Zaragoza | |
Entidat • País • Ciudat |
Barrio rural Aragón Zaragoza |
Superficie • Total |
Pos. 9 11,31 km² |
Población • Total (2018) |
Pos. 13 166[1] hab. |
Codigo postal | 50071 |
Nº distrito | 13 |
Altaria | 221 |
Parroquial • Archidiocesi • Arcipestrau • Parroquia |
Zaragoza Casetas Inmaculada Concepción |
Alfoceya (en castellano Alfocea) ye un barrio rural situato a l'ueste de Zaragoza (Districto rural). Se troba a o canto de l'Ebro a bels 15 km d'a ciudat de Zaragoza.
D'antis mas bi heba chesas y furnos de cheso que yeran una d'as prencipals fuents economicas d'o lugar. Tamién se reculliban en os suyos terrenos artos que s'emplegaban en muitos fogarils d'a ciudat de Zaragoza. Tamién yera important a suya huerta por trobar-se en a ribera de l'Ebro, actualment a mayor parti d'esta superficie ha estato urbanizata.
Amán d'Alfoceya se troba tamién o galacho de Chuslivol, formato en l'anyo 1961 dimpués d'una creixita de l'Ebro, y actualment espacio natural protechito.
Historia
[editar | modificar o codigo]A zona ye habitata dende fa muitos sieglos. Bi ha un chacimiento romano, auguas entalto de l'Ebro, amán de l'actual Alfoceya. Dimpués d'a epoca musulmana que remató con a conquiesta de Zaragoza en l'anyo 1118 por o Batallero, y dimpués d'a muerte d'o monarca o lugar estió propiedat d'os templers. S'han trobato restas d'una antiga ilesia romanica d'ixa epoca.
En os siguients sieglos o lugar pasó a mans d'a nobleza, estando una zona de gran actividat ganadera y agricola. A decadencia prencipia en l'anyo 1609 cuan forachitan a los moriscos que yeran a mayor parti d'a man de obra en a zona.
Toponimia
[editar | modificar o codigo]O toponimo "Alfoceya" tien orichen arabe y viene d'al-Hauz que significa "puesto de descanso". A forma con epentesi antihiatica la podemos veyer escrita coexistindo con a forma sin epentesi en bel texto medieval como uno de 1306 d'os "Cartularios de Sant Salvador de Zaragoza":
Molimentos
[editar | modificar o codigo]- Destaca a ilesia parroquial d'a Inmaculata Concepción, una ilesia establita en 1683 por Juan Francisco Montemayor y Córdoba de Cuenca.
- D'antis mas existiba una ilesia romanica d'a que hue se puet veyer nomás de parti d'un abside, que fue derribada en 1974, a Ilesia de Sant Cristofo.[2]
- Restas d'o castiello.
Espacios naturals
[editar | modificar o codigo]Fiestas
[editar | modificar o codigo]Se celebran a prencipios d'octubre en honor a la Virchen d'o Rosario. Os danzants van ta la ilesia fendo un palotiau debant d'a imachen barroca d'a virchen.
Figuras de protección
[editar | modificar o codigo]- ZEPA Sotos y mechanas de l'Ebro.
- ZEPA Monts de Zuera, Castillón de Valdechasa y Lo Castellar.
- PIC Lo Castellar.
- PIC Sotos y mechanas de l'Ebro.
Ditos y mazadas
[editar | modificar o codigo]- mas bruto qu'el sinyor d'Alfocea.[3]
Referencias
[editar | modificar o codigo]- ↑ (es) Cifras de Zaragoza 2018
- ↑ (es) Parroquia de San Cristóbal de Alfocea en a web de Campaners.com.
- ↑ (an)/(es) Juan Moneva y Puyol: Vocabulario de Aragón. Edición y estudio de José Luis Aliaga, Xordica Editorial, ISBN 978-84-88920-97-3, 2004, p.110
Bibliografía
[editar | modificar o codigo]- "Alfocea". Folleto informativo. (AV "El Castellar" y Alcaldía de Alfocea)
1. Cartuixa Baixa | 2. Torreciella de Val Madriz | 3. Chuslivol-El Zorongo | 4. Sant Chuan de Mozarrifar | 5. Montanyana | 6. Sant Gregorio | 7. Penyaflor | 8. Movera | 9. Garrapiniellos | 10. Venda de l'Olivar | 11. Monzalbarba | 12. Villarrapa | 13. Alfoceya | 14. Casetas |