Rivendell

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Rivendell (en sindarin Imladris) ye o nombre en anglés d'un puesto d'abanzata d'os Elfos en a Middle-Earth (Tierra Meya u Tierra d'o Meyo), un mundo imachinario creyato per J.R.R. Tolkien. Tamién se i refiere bella vegata como "a zaguer casa acullidora a l'Este d'o mar". Fue fundato per Elrond en tiempos d'a Segunda Era d'a Tierra Meya, cuatre u cinco mil anyos antis d'o esdevenito en O Sinyor d'os Aniellos. Amás d'Elrond, d'altros elfos de renombre que i habitan son Arwen y Glorfindel.

O nombre de Rivendell en anglés significa "val profundament sarrallata", de riven "sarrallato, fendito" y dell "val". Bellas traduccions como as feitas ta las versions castellana y catalana d'o libro, Rivendel y Rivendell respectivament, no traducen o concepto, eliminando solo que a le final en castellano ta acomodar o nombre foneticament, y conservando-la o catalán, probablemen ta amanar-lo a la toponimia catalana, como en Sabadell. Manimenos, son muitas as luengas que miran de traducir u adaptar o toponimo. Asinas, a denominación francesa ye Fondcombe "Coma fonda"; a italiana, Gran Burrone "Gran fueva" u Forraspaccata "Galacho rallato"; l'alemana, Bruchtal "Val fendita"; ecetra. En altros casos, se dan doples versions, como en a luenga portuguesa, an se conserva Rivendell en a traducción ta Portugal pero se traduz como Valfenda en a brasilera. O libro no ye estato tradueito encara ta l'aragonés, an que una simple adaptación fonetica podría dar Rivendel. Con tot, pareix preferible una traducción d'o concepto. Muitas podrían estar as opcions posibles: Coma Fonda, Coma Rallata, Val d'a Ripa, Val d'o Sarrato, Vallifonda...

En O Hobbit, Bilbo Baggins fa estacha en Rivendell chunto con os nanos de camín ta o Lonely Mountain (Mont Solitario) y chunto con Gandalf de tornata ta la Shire (Comarca).

En O Sinyor d'os Aniellos, Frodo Baggins y os suyos companyers hobbits viachan ta Rivendell, an se troban con Bilbo, que se i yera retirato dimpués d'a suya fiesta de cabodanyo. Tamién complegan en Rivendell bels elfos, nanos y hombres con diferens comandas, si bien en o Concello d'Elrond aprenden que totas as comandas son relacionatas con o destín de l'Aniello Unico y deben de decidir qué ferán con éll. A la fin, son os hobbits os que influirán en a decisión.

Rivendell ye situata a la marguin d'una estreita foz d'o río Bruinen (un d'os camins prencipals enta Rivendell viene d'un rasal amanato d'o Bruinen), pero prou amagato en os tremedals y baixants d'os Hithaeglir (Monts de boira).

O nombre sindarin ta Rivendell (d'o cual no ye que una traducción) ye Imladris, que significa "val fonda d'a ralla".