Val de Varetons
![]() |
Iste articlo ye escrito con as normas graficas EFA. Si quiers, puez aduyar cambiando a la grafía oficial de Biquipedia y sacando dimpués ista plantilla. |
Val de Varetons Vath de Varetons | |
---|---|
| |
Administración | |
Estau | ![]() |
País | ![]() |
Rechions | Nueva Aquitania |
Departamento | Pireneus Atlanticos |
' | |
Cabecera | {{{cabecera}}} |
Capital | |
Localidatz | Aramits, Lana en Varetons, Areta, Ansa, Hiars y Issòr |
Chentilicio | {{{chentilicio}}} |
Cheolochía | |
Acceso | D 919 |
Ríos | Río Vert |
Largaria | 30 km |
Orientación | Norte-Este |
Cheolochía | |
Tipo | |
Macizo | Pireneus |
Mapa | |
A val de Varetons (en gascón vath de Varetons, en francés vallée de Barétous, en basco Baretetze u Baretos) ye chunto a la val d'Aspa y a val d'Osal una d'as tres vals pirenencas de Biarn. Muga con o País Basco francés y ye comunicata, a o sud, con a val de Roncal en l'Alta Navarra por o puerto de La Pèira Sant Martin. Tien seis comunas: Aramits, Lana en Varetons, Areta, Ansa, Hiars y Issòr.
Toponimia[editar | modificar o codigo]
En ansotano se diz Varetón, como podemos veyer en qualque texto ansotano:
En Ansó tamién existe l'apellito Baretón procedent d'ista val biarnesa.
Historia[editar | modificar o codigo]
Aramits veyió naixer a o famoso mosquetero Enrique d'Aramits y Issòr estió a villa a on que naixió o pai de Juan Martín Pueyrredón, primer chefe d'estau archentino. Areta, una d'as comunas d'a val, fue practicament destruita por un tierratremo en 1967.
Tradición[editar | modificar o codigo]
Un 13 de chulio de fa seis sieglos, en La Pèira Sant Martin, pastors bascos d'a val de Roncal y biarneses d'a val de Varetons sinyoron un tractau d'aduya mutua conoixito como a Chunta de Roncal.
Referencias[editar | modificar o codigo]
- ↑ 1,0 1,1 (an) Francho Nagore Laín: Replega de testos en aragonés dialeutal. Materials ta lo estudio de l'aragonés popular moderno. Diputación Cheneral d'Aragón, 1987. Colección O Pan de Casa Nuestra, 2