Túnels de Baluport

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo tracta sobre os túnels de Baluport. Pa atros emplegos d'o toponimo Baluport, se veiga Baluport (desambigación).
Un d'os túnels de Baluport nuevos, en a carretera N-260 entre Fiscal y Boltanya. Al canto suyo ye o túnel viello.

Os túnels de Baluport (oficialment Balupor 1 y Balupor 2) son una secuencia de dos túnels carreteros mono-tubo fetos en a penya, en o congosto de Baluport u de Chanovas, pa que i pase a carretera N-260, entre Fiscal y a villa de Boltanya, en Sobrarbe.

Os túnels fuen disenyaus y construius en os anyos 1990 pa solventar os problemas de circulación que definiban o paso d'a carretera por o congosto, con trazau sinuoso y túnels estretos y foscos que son os que encara se puede veyer huei, a pocos metros d'os actuals.

Baluport 1 mesura 357 metros de largaria, y Baluport 2 fa 276 m, con 1066 metros entre els. Os túnels salvan dos garrotes succesivos que baixan d'o tozal Pecuto, de la sierra de Nabaín, entre o dito barranco Fondo de Chanovas y o barranco d'Ascaso. As enrunas de l'antigo mesón de Latre se troban bels metros por debaixo d'a carretera, entre os dos túnels.

Prochecto de remodelación[editar | modificar o codigo]

Dende lo menos l'anyo 2006[1] s'ha feto diferents intentos de mirar un prochecto de remodelación d'o trazau d'a N-260 por o congosto de Chanovas. En 2013 en salió negativa la Declaración d'impacto ambiental, por o que o prochecto habió de tornar-se a fer.[2]

En 2016 se remitió un segundo prochecto pa exposición y evaluación d'impactos,[2] que quedó a la fin aprovau. O prochecto consiste en un solo túnel de 1740 metros de largaria, en a mesma zona de Baluport, que por cuentas de deixar a carretera en superficie en a mayoría d'o congosto, pasaría a soterrar-la por adintro d'a montanya,[3] y iría a chuntar-se con o trazau que ya existe d'a N-260 a ran de la Velilla.[3]

Antimás, iste prochecto contempla la construcción de cinco puents y viaductos en a Ribera de Fiscal pa salvar os diferents barrancos y torrents, d'entre els uno de 234 metros sobre a Guarga de Burgasé y unatro de 175 sobre o barranco de Santiago.[3] O presupuesto total rondaría es 57 millons d'Euros y se prevei que estase rematau pa 2022.[3]

Toponimia[editar | modificar o codigo]

Baluport ye un d'os nombres que tiene o congosto de Chanovas. Antonio Pla Cid piensa que o toponimo dimanaría d'a composición prerromana «bar-ur-port», que significaría «trango entre a montanya y o río».[4]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Sobrarbenses en Sobrarbe de 5 d'aviento de 2006. Consultau o 19 de febrero de 2019.
  2. 2,0 2,1 (es) Noticia El PP del Alto Aragón se felicita por el desbloqueo en la construcción de los túneles de Balupor, en la N-260 de 18 de marzo de 2016. Consultada o 19 de febrero de 2019.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (es) La mejora de la N-260 de Balupor a Fiscal requiere más de 57 millones de inversión, de l'Heraldo de Aragón de 16 d'aviento de 2018. Consultada o 19 de febrero de 2019.
  4. (es) Revista Sobrarbe, num. 5 (1999), consultada o 19 de febrero de 2019.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]