Peninsula Balcanica
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
A peninsula Balcanica ye una peninsula que se troba en o sud-este europeu rodeyata por a Mar Negra, Mar Echea, Mar Chonica y Mar Hadriana, y deseparata d'Europa Central y Europa Oriental por os ríos Sava y Danubio, que travesando a plana Panonica han formato una cuenca que desepara os Alpes y Carpatos d'os releus septentrionals d'a peninsula Balcanica (Alpes Dinaricos y Monts Balcans). Os estreitos de Bosforo y Dardanelos deseparan a peninsula Balcanica d'a peninsula anatolica.
Cheolochicament a peninsula balcanica ye heterochenia y complexa, con diferents unidaz de diferents oríchens superpuestas. As principals unidaz son o macizo d'os Monts Rhodopeyos a l'este, que se prolonga enta l'ueste en o macizo de Pirin, os Alpes Dinaricos a l'ueste, os Monts Balcans a lo norte y o Pindo en o sud-este, que se prolonga enta o sud con o Peloponiso.
Mes d'o 50 % d'o territorio ye por dencima d'os 1.000 m, y mes de 2/3 superan os 500 m. L'altaria maxima no supera os 3.000 m. As zonas planas se reducen a las planas costeras y as riberas d'os ríos (de fueras d'o norte, que fa part d'a Plana Panonica).
As costas son muito tallatas, con entrantes y salients, bordeyatas de islas y de crestas de cadenas y montanyas sumerchitas, sobretot en Dalmacia y as costas d'a Mar Echea, on a sinuosidat d'a costa fa que bi haiga atras peninsulas con profundos golfos y muitas islas.
A peninsula Balcanica comprende Croacia, Bosnia y Herzegovina, Montenegro, Serbia, Albania, Macedonya d'o Norte, Bulgaria, Grecia y a part europea de Turquía. Dica 1920 se consideraba país balcanico tamién a Rumanía. Manimenos dende o punto de vista cheopolitico u historico tien muita relación con os países d'a peninsula Balcanica, que en conchunto reciben a denominación de "Balcans".