Pasau perfecto simple d'indicativo

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Tiempos verbals
Modo indicativo

Present
Pasau perfecto simple
Pasau imperfecto
Pasau perfecto composau
Pasau anterior
Pasau plusquamperfecto
Futuro simple
Futuro perfecto
Condicional simple
Condicional perfecto

Modo subchuntivo

Present
Pasau imperfecto
Pasau perfecto
Pasau plusquamperfecto

Modo imperativo
Impresonals

Infinitivo simple
Infinitivo composau
Participio present
Participio pasau
Cherundio

O pasau perfecto simple d'indicativo indica accions que s'han rematau en o pasau y que no son necesariament relacionadas con o estau de feitos d'a situación present.

En a evolución d'as luengas neolatinas ha entrau en competencia con o pasau perfecto composau y esta baralla s'ha resuelto de diferents trazas. En galaicoportugués y astur-leyonés ye a forma simple ha que ha desplazau a la forma composada. En francés y rumano ye a forma composada a que ha desplazau a la forma simple, de fueras d'o dialecto daco-rumano d'Oltenia.

L'aragonés y catalán presentan una clara deseparación d'os dos tiempos verbals, a l'igual que o castellano orichinal y normativo, manimenos en castellano septentrional y de muitas zonas d'America cada vegada ye mes estendillada a substitución d'a forma composada por a simple, a causa d'a influencia d'o gallego.

Pasau perfecto simple d'indicativo en aragonés[editar | modificar o codigo]

Ta más detalles, veyer l'articlo Pasau perfecto simple d'indicativo en aragonésveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

A forma que se considera mes cheneral en l'Alto Aragón ye:

Persona 1ª Conchugación 2ª Conchugación 3ª Conchugación
1ª Sing. Aduyé Deb Part
2ª Sing. Aduyés Debiés Partiés
3ª Sing. Aduyó Deb Part
1ª Plur. Aduyemos Debiemos Partiemos
2ª Plur. Aduyetc Debiez Partiez
3ª Plur. Aduyoron/Aduyón Debioron/Debión Partioron/Partión

O pasau perfecto simple presenta variants dialectals d'intrés. En aragonés oriental se fa servir o pasau perfecto perifrastico de tipo galorromanico que se fa con o infinitivo d'o verbo seguindo a lo present d'o verbo ir como auxiliar (pero con im e iz substituitos por vam y vaz).

Pasau perfecto simple en o francés[editar | modificar o codigo]

Ta más detalles, veyer l'articlo Pasau perfecto simple d'indicativo en francésveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

O pasau perfecto simple en francés (passé simple) expresa una acción acabada en o pasau. No se fa servir en o rechistro coloquial actual, restrinchindo-se o suyo emplego a la tercera persona en contextos literarios y historicos.[1]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (fr) Jacky Girardet, Jacques Pécheur: Écho, Méthode de Français - B1.1 2º édition, Clé International, 2014, p 29.


O pasau perfecto simple d'indicativo en aragonés y atras luengas romances
pasau perfecto simple d'indicativo en galaicoportugués | pasau perfecto simple d'indicativo en astur-leyonés | pasau perfecto simple d'indicativo en castellano | pasau perfecto simple d'indicativo en aragonés | pasau perfecto simple d'indicativo en catalán | pasau perfecto simple d'indicativo en occitán | pasau perfecto simple d'indicativo en francés | pasau perfecto simple d'indicativo en italiano | pasau perfecto simple d'indicativo en rumano