Ir al contenido

Glaciar deras Oletas de Gauba

De Biquipedia
Glaciar deras Oletas de Gauba
Glacier des Oulettes de Gaube
Glaciar deras Oletas de Gauba
Situación
País Occitania
Rechión Occitania
Departamento Altos Pireneus
Municipio Gavarnía e Gèdra
Cheografía
Aria protechida Parque Nacional d'os Pireneus
Cordelera Pireneu
Macizo Macizo de Camachibosa
Val
Datos
Tipo Glaciar de montanya
Estau En retacule
Frent
Pai
Derivaus
Altaria 2.285 m
Largaria 0,550 km (2020)
Superficie 0.09 km² (2020)
Fondura ()
Velocidat 50 a 70 m/anyo (2020)
Cimas Punda de Camachibosa (3.298 m)
Ríos Gave de Gauba
Mapa

O glaciar deras Oletas de Gauba (en occitán glacièr deras Oletas de Gauba, en francés glacier des Oulettes de Gaube) ye un glaciar d'os Pireneus situau en o macizo de Camachibosa, en a versant norte d'a muga entre Aragón y Francia en o departamento d'os Altos Pireneus y en a rechión d'Occitania.

Ye o glaciar mas baixo d'os Pireneus con o suyo frent a 2.285 metros d'altaria[1].

Oletas (en francés Oulettes) significa "olletas". Iste toponimo describe a cheografía d'o glaciar que ye situau en una chicota foya a o piet d'a Camachibosa[2].

Cheografía

[editar | modificar o codigo]

O glaciar se troba en a cara norte d'a Camachibosa, a os piez d'o couloir de Gauba. As auguas d'o suyo deschele alimentan a gave de Gauba.

O glaciar ye situau a una altaria meyana de 2.400 metros. A presencia d'un glaciar a una altura asinas de baixa en os Pireneus ye o resultau d'a unión de cualques parametros: ye exposau de tot enta o norte y a os piez d'una muralla de 800 metros d'altaria formada por a Camachibosa. Asinas, o glaciar ye a la uembra, prou bien prototechiu d'a radiación solar y recullindo a-saber-los lurtes. Amás, o glaciar se beneficia d'abundants precipitations gracias chustament a ista barrera formada por a Camachibosa[2].

O glaciar deras Oletas de Gauba poseye tamién cualques d'as crepazas mas impresionants d'os Pireneus. Belunas tienen mas de 30 metros de fondura y atros tantos d'amplo. Iste fuerte crepazau leva asociada una important dinamica glaciar. L'asociación Moraine i ha mediu velocidaz de desplazamiento d'entre 50 y 70 metros/anyo, lo que fa que siga o glaciar mas rapedo d'a cordelera[2].

Dimpués de rematar a chicota edat de chelo arredol de l'anyo 1850, o glaciar de Petita Vinhamala yera uniu fisicament a o glaciar deras Oletas de Gauba. Se nombraba ta par d'alavez a iste aparato unico como "glaciar Norte d'a Camachibosa"[1]. Iste zaguero s'estendillaba por una superficie de 0,60 km² y teneba o frent mas baixo d'os Pireneus a 2.190 metros.

Os dos glaciars s'han deseparau tiempo dimpués, estando la suya ruptura definitiva en primerías d'os anyos 1930.

O retacule d'o glaciar deras Oletas de Gauba no ha estau pas liniar, como amuestran as suyas morrenas: se i veyen lichers abances en os anyos 1890, 1920, 1945, 1990 y 1997[3]. En rematar o zaguer chicot abance en 1985, o glaciar s'estendillaba sobre 0,18 km²[4]. O suyo deschele ha estau prou susteniu dende alavez: 0,13 km² en 2012 y 0,09 km² en 2020.

Dende 2007, una gradera rocosa prencipió a apareixeer en a parti inferior y mas crepazada d'o glaciar, tendendo iste a deseparar-se en dos.

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. 1,0 1,1 (es) Jordi Camins Just, Glaciares 2021 – Pirineos – El augmento de la temperatura en los Pirineos triplica la media mundial – Inventario de los glaciares Pirenaicos.
  2. 2,0 2,1 2,2 (fr) Pierre René, Les glaciers des Pyrénées, le réchauffement climatique en images
  3. (fr) Association Moraine, Les glaciers des Pyrénées françaises – Cycle glaciaire 2019-20, 2020, 27p.
  4. (en) David Serrat, Josep Ventura, Glaciers of the Pyrenees, Spain and France

Se veiga tamién

[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos

[editar | modificar o codigo]