Novals

Novals (Novales en castellán) ye un municipio d'a provincia de Uesca, situato en a comarca d'a Plana de Uesca.

A suya población ye de 180 habitants(2009), en una superficie de 20,01 km² y una densidat de población de 9,00 ab/km².

Toponimia

A forma Novals con plural -ls se troba en 1099 quan Pero I d'Aragón confirma a lo Monesterio de Mont Aragón a ilesia de Novals.

Un "Noval" ye en aragonés d'o Semontano de Balbastro un terreno on se fa escalio dimpués d'estar improductivo en muitas anyatas. Talment tienga un orichen común con Novallas en o NOVALIA latín. De no estar asinas habría que interpretar-lo a partir d'o sufixo -al.

Bi ha bell microtoponimo con fonetica aragonesa como tornallos, El Pueyo, Matarroya, Paretanyo, La Clau, Lacunas y Acequia de las Lacunas.

Luengas y parlas

A luenga tradicional de Novals ye l'aragonés, en grau abanzau de sustitución por part d'o castellán ya en as zagueras decadas d'o sieglo XX.

A parla local aragonesa de Novals fa part de l'aragonés meridional.

Administración

Reparto de concellers

Eleccions municipals
Partito	1979	1983	1987	1991	1995	1999	2003	2007	2011
Partido Aragonés									4
Partido de los Socialistas de Aragón									1
Total									5

Alcaldes

Lista d'alcaldes

Lechislatura	Nombre	Partito politico
1979–1983
1983–1987
1987–1991
1991–1995
1995–1999
1999–2003
2003–2007
2007–2011	Luis Manuel Bescós Nerín	Partido Aragonés
2007–2011	Vicente Monaj Rivares	Partido Aragonés

Demografía

Evolución demografica

1362 f 1495 f 1842 1857 1860 1877 1887 1897 1900 - - - - - - - - 385

1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 428 421 379 351 300 271 246 220 -

1992 1994 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 193 - - - - 189 - - -

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 - 191 181 - - - 180 - -

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 - - - - - - - - -

2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 - - - - - - - - - -

1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito. Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidatz poblacionals en l'INE.

Molimentos

• Ilesia de Nuestra Sinyora d'o Rosario, d'estilo romanico, d'o sieglo XII.

Veyer tamién

• Lista de municipios de Uesca