Cullita
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
A cullita ye l'acción de cullir as parz que s'aproveitan d'as plantas cautivadas una vegada que ya se pueden minchar, procesar u tienen valura comercial. Estas parz pueden estar simients, fruitos, fuellas, tallos, radices u dica estambres, pero por un regular a cullita ye de simients (en o caso d'os cerials), y de fruitos maduros, por eixemplo en os árbols fruitals.
En l'agricultura tradicional a cullita a fin d'o creiximiento u a fin d'a maturación d'un fruito, seguindo os ciclos estacionals y por ixo cuan se contimpara a cullita d'un anyo concreto con la d'atros, cuan se fa una valoración d'a cullita d'un anyo, u cuan mos referimos a la cullita d'un anyo concreto se diz anyada, y tamién s'aplica a los productos que se fan con a cullita d'ixe anyo, especialment en o caso d'os vins. A cullita de graminias y plantas anyals se fa cuan a planta ye seca. A cullita d'a fruita se fa toz os anyos en os meses en os que a fruita ye matura, encara que en l'agricultura moderna se pueda cullir a fruita encara verda pa que mature dimpués, en casa por eixemplo.
Etimolochía
[editar | modificar o codigo]A palabra cullita provién d'o latín COLLĚCTA y ye una palabra patrimonial aragonesa común con o catalán. Entre as pocas variants de l'aragonés que la conservan tenemos o baixorribagorzán. A cullita referida d'a uga se diz "vendema".
